به گزارش همشهري، قران حبشي يكي از پهلوانان عيار حماسههاي منثور فارسي است كه ابوطاهر طرسوسي شرح دلاوريها و جهانگشاييهاي وي را در قرن ششم هجري در اين كتاب گرد آورده است. در واقع، قران حبشي حماسهاي منثور است در شرح كردارها و جهانگشاييهاي لشكر قبادشاه ساساني به سركردگي فرزندانش اردشير و جهانگير كه در توران، كشمير و هند اتفاق افتاده است.
بيشتر رويدادها و خط سير روايت بر توصيف دلاوريها و نبردهاي عياري ايراني به نام قِران متمركز شده كه مادرش او را حبشي ميخواند. پس از «سمك عيار» و «گردنكشاننامه»، قران حبشي سومين حماسه منثور است كه بهخاطر نام عيار برجستهاش شناخته ميشود.
روايت اينگونه است كه خليل بازرگان پس از بازگشت از سفر توران، در ميان تحفههاي خود ديبايي منقش به تصوير شاهدخت توراني به قبادشاه هديه ميكند. اردشير فرزند مياني قباد پس از ديدن اين تصوير، دلباخته دختر ميشود و شاه، وزير خود را براي خواستگاري به توران ميفرستد. ايرج شاه توران با اين ازدواج مخالفت ميكند و فرستادگان قباد را به بند ميكشد. از آن پس جنگهايي بين ايران و توران درميگيرد.
قران حبشي در اين جنگها رشادتهاي فراوان به خرج ميدهد كه به حكومت او بر خراسان و ازدواج دلدادگان ميانجامد. تاريخ اسكندري، تاريخ ايران اسلامي، ابومسلمنامه، تاريخ زندگي طرسوسي، نسب غوريان، چكيده عياريهاي قران در گرشاسپنامه هدايت و سمك عيار ازجمله بخشهاي مجموعه 2جلدي قرآن حبشي است كه قسمتي از مطالب آن براساس نسخه فارسي كتابخانه برلين و ترجمه بخشهاي افتاده آن از نسخه تركي كتابخانه ملي پاريس گرفته شده است. اين مجموعه 960صفحهاي به بهاي 65هزار تومان در دسترس علاقهمندان به تاريخ و ادبيات فارسي قرار گرفته است.