بنابراين با شروع تعطيلات تابستاني اين دليل از درجه اعتبار ساقط مي‌شود و بچه‌ها مي‌توانند از اين خروسخوان تا خروسخوان بعدي سرگرم ابزارهاي الكترونيكي، فضاي مجازي و بازي‌هاي رايانه‌اي باشند. اين تصور را بگذاريد كنار اين واقعيت كه توليدكنندگان تلفن‌هاي هوشمند و تبلت‌ها، استفاده كودكانشان از توليدات خودشان را بسيار محدود يا حتي ممنوع مي‌كنند! در اين يادداشت پيشنهادهايي براي والدين داريم تا در سرگرمي‌هاي تابستاني فرزندانشان كمي هم دستگاه‌هاي هوشمند و بازي‌هاي رايانه‌اي را راه بدهند و مديريت قضيه از دست‌شان خارج نشود!
- 1- سرگرمي‌هاي تكنولوژيك، بدون رقيب!
قبول كنيد نمي‌توانيد فرزندتان را در محيطي ايزوله و به‌دور از ابزارهاي الكترونيكي و مشخصا تلفن هوشمند و تبلت نگه داريد و باز هم قبول كنيد هيچ‌كدام از سرگرمي‌ها و اسباب‌بازي‌ها به اندازه فضاي مجازي و بازي‌هاي رايانه‌اي براي نوجوانان نسل امروز جذابيت ندارند. پس توهم ناديده‌گرفتن آنها را به‌كل كنار بگذاريد، زيرا با اين كار، تنها عطش پيوستن به فضاي مجازي و سرگرم‌شدن با بازي‌هاي رايانه‌اي و آنلاين را در فرزندتان افزايش مي‌دهيد. با حذف صورت‌مسئله به جايي نمي‌رسيد. بايد چاره‌اي بينديشيد و موضوع را مديريت كنيد.
- 2- چرا نه؟!
شايد بهتر باشد والدين، ابتدا خودشان توجيه شوند كه چرا غرق‌شدن در فضاي مجازي و رسوب‌كردن پاي ابزارهاي ارتباطي غلط است، تا در مرحله بعد بتوانند فرزندانشان را قانع و مديريت كنند. البته اين موضوع، بسيار گسترده است و يادداشتي جداگانه مي‌طلبد. اما به‌طور خلاصه نكاتي را بيان مي‌كنيم. فضاي مجازي، در كنار پدر و مادرها و معلمان، به‌عنوان يك مرجع آموزشي بسيار مؤثر، جاي خود را در حوزه تعليم و تربيت باز كرده است و گاهي حتي مراجع اصلي (والدين و مربيان) را هم پس مي‌زند! درحالي‌كه محتواي ارائه‌شده در اين فضا براي استفاده نوجوانان و كودكان، افسارگسيخته و گاهي به‌شدت ناهنجار است. گاهي نوجوانان، به غريبه‌اي در فضاي مجازي اعتماد مي‌كنند و مسائلي را كه نبايد، به او مي‌گويند كه ممكن است براي خانواده، هزينه مادي يا معنوي در برداشته باشد. براي حفظ حريم خانوادگي و جلوگيري از انتشار مطالب محرمانه (اسرار فاميلي، عكس‌هاي خصوصي و...) لازم است به‌عنوان پدر يا مادر يك نوجوان، فعاليت‌هاي مجازي فرزند خود را زيرنظر داشته باشيد و حد و حدود آن را برايش مشخص كنيد. افراط در استفاده از تلفن‌هاي هوشمند و تبلت، سلامتي افراد را از ابعاد گوناگون، به خطر مي‌اندازد.
ضعيف‌شدن چشم، پيرچشمي زودرس، انواع دردهاي مفصلي (به‌علت كم‌تحرك بودن)، سردردهاي مزمن و... بعضي از عوارض استفاده بيش از حد از اين ابزارهاست. تكيه بر سرگرمي‌هاي الكترونيكي و بازي‌هاي رايانه‌اي، قاتل قوه خلاقيت در كودكان است و چون سازندگان و طراحان اين ابزارها، خودشان مي‌دانند دقيقا چه تحفه‌هايي ساخته‌اند، در استفاده از ابزارهاي الكترونيكي، قوانين سفت و سختي براي كودكانشان وضع مي‌كنند و تا حد امكان، آنها را با سرگرمي‌هاي نيازمند خلاقيت، آموزش مهارت‌هاي دستي و بازي‌هاي پرجنب‌و‌جوش، سرگرم مي‌كنند. ضمنا، طبق تحقيقات اخير آژانس بين‌المللي تحقيقات سرطان، امواج راديويي مربوط به تلفن‌هاي همراه و تبلت‌ها، سيستم‌هاي داخلي بدن انسان را تحت‌تأثير قرار مي‌دهد و زمينه‌ساز بيماري‌هاي مختلف مي‌شود. همچنين، امواج راديو‌فركانس مانند تلفن‌همراه، روي سطح تغييرات هورموني اثر مي‌گذارد و ممكن است بلوغ زودرس را براي كودكان در پي داشته باشد.
- 3- الزامات خانگي
براي اينكه فرزند بتواند با كمترين آسيب، در فضاي مجازي فعاليت كند و با ابزارهاي الكترونيكي سرگرم شود، وظايف مهمي برعهده پدر و مادر است. در نخستين قدم، توصيه مي‌شود والدين، تسلط و آگاهي لازم درخصوص استفاده سالم و مفيد از فضاي مجازي را داشته باشند. در غيراين صورت، فرزندان، گوش شنوايي براي توصيه‌ها و هشدارهاي بزرگ‌ترها نخواهند داشت. محدوديت ساعات روشن بودن مودم، ممنوعيت بردن گوشي به اتاق خواب و... قوانين ساده‌اي هستند كه مي‌توانند تا حد زيادي، ميزان غرق‌شدن در دنياي انفرادي مجازي يا بازي‌هاي رايانه‌اي را كنترل كنند. بايد حتما رمز ابزارهاي الكترونيكي را كه در دسترس يا مختص فرزندتان هستند، داشته باشيد و بتوانيد محتواي دستگاه را بررسي و حتي درصورت لزوم، مميزي كنيد!
- 4- مديريت كنيد
وقتي تمام تدابير را انديشيديد و قرار به استفاده فرزندتان از ابزارهاي الكترونيكي شد، مهم‌ترين موضوع، نظارت و كنترل است. در مورد رايانه روميزي، ابتدا بايد محل قرارگيري آن را درنظر داشت. آن را در نقطه كور نگذاريد، تا هر وقت اراده كرديد مانيتورش را ببينيد و در جريان فعاليت فرزندتان قرار بگيريد. انواع نرم‌افزارهاي مخصوص مديريت و نظارت والدين بر فعاليت‌هاي رايانه‌اي و سايبري فرزندان نيز در اينترنت وجود دارد كه توصيه مي‌شود يكي از آنها را (كه با ويژگي‌هاي رايانه روميزي يا ابزار هوشمندتان همخواني دارد) روي دستگاه‌تان نصب كنيد و بنا به صلاحديد خود، محدوده دسترسي‌هاي فرزندتان را تعيين كنيد تا بتوانيد به‌طور دقيق، فعاليت‌هاي او را در آن ابزار، زيرنظر داشته باشيد. اينگونه نرم‌افزارها، مانند نرم‌افزار Salfeld Child Control، امكانات تقريبا مشابهي دارند، از جمله: تعيين كاربران مجاز به دسترسي به رايانه، امكان تعيين محدوديت‌هاي زماني، يا تعيين روزهاي مجاز استفاده در هفته، قابليت تنظيم ساعت خاموش‌شدن رايانه به تفكيك روزهاي هفته، امكان تنظيم ساعت قطع‌شدن اينترنت به تفكيك روزهاي هفته، تعريف محتويات غيرمجاز اينترنت با كلمات كليدي، غيرفعال‌كردن تنظيمات سيستم اصلي، تعريف برنامه‌هاي مجاز براي كودك شما، تعيين آدرس‌هاي اينترنتي مجاز براي كودك شما، اطلاع‌رساني از طريق ايميل و... .
- 5- حساسيت بازي‌ها
اگر فرزندتان از آن دسته بچه‌هايي است كه همه تكاليف و وظايفش را تنها به شوق رسيدن به زمان بازي رايانه‌اي انجام مي‌دهد، توصيه مي‌شود بازي‌هاي مناسب رده سني‌اش را خودتان از توليدكنندگان قابل‌اعتماد برايش خريداري و نصب كنيد. اجازه ندهيد از هر سايتي، فايل نصب هر بازي و سرگرمي را دانلود كند و ساعت‌ها و روزها با آن دست به گريبان شود. محتواي بيشتر بازي‌هاي خارجي، با فرهنگ و مباني تربيتي ما منافات دارد. ترغيب به خشونت، محتواي ضداخلاقي و جنسي، القاي سياست‌هاي ضدخودي و... را به‌سادگي در بسياري از بازي‌هاي خارجي مي‌توان ديد. شما به‌عنوان يك پدر يا مادر، قطعا فرزندتان را با ملاحظاتي تربيت كرده‌ايد و اجازه نداده‌ايد در جريان مطالبي كه مناسب سنش نيست، قرار بگيرد يا هر تصويري را ببيند. كار درستي كرده‌ايد! اين مراقبت را ادامه بدهيد و در ابزارهاي الكترونيكي و فضاي مجازي، فراموش‌اش نكنيد. بسياري از بازي‌هايي كه به‌سادگي و به‌طور رايگان مي‌توان از سايت‌هاي گوناگون دانلود كرد، حتي ژانر مناسبي براي كودكان و نوجوانان ندارند، چه رسد به سناريو، كاراكتر، تصاوير پس‌زمينه و... هنگام بازي گهگاهي سري به فرزندتان بزنيد تا ببينيد سناريوي بازي چيست و چه تصاوير و شخصيت‌هايي در آن وجود دارند تا بدانيد بازي‌ساز و فروشنده آن، شايسته اعتماد شما بوده‌اند يا خير. مجبور نيستيد همه بازي‌ها را از يك شركت بازي‌سازي تهيه كنيد! اگر يك بازي را مناسب تشخيص نداديد، آن را از دسترس فرزندتان خارج كنيد و بازي بعدي را از توليدكنندگان ديگر بخريد. اسمش «بازي» است، ولي در واقع يكي از ابزارهاي مؤثر شكل‌گيري شخصيت فرزند شماست. اصلا آن را دست‌كم نگيريد!