بعضی کارها هست که جز با آموزش استاد به نتیجه نمی‌رسد.

داستان‌نويسي هم شايد از همين كارها باشد كه بايد مهر آموزگار بر سر آموزنده سايه بيفكند و او را به نتيجه برساند. خوشبختانه هنوز هستند كساني كه راه رسيدن به مقصد و مقصود را با پشتكار خود كوتاه مي‌كنند و در اين راه از كمك يار مهربان بيشترين و بهترين بهره را مي‌برند.

به گزارش همشهري، براي آنها كه دوست دارند با ريزه‌كاري‌هاي داستان‌نويسي از الف تا يا آشنا شوند، يك راه كم‌دردسر و احتمالا پرفايده خواندن كتابي است كه زير و بم يك كار پرهيجان و خلاقانه را به علاقه‌مندان نشان بدهد. چه بهتر از اينكه كسي بداند نويسندگان بزرگ هنگام خلق داستان‌هاي ماندگار چه مي‌كرده‌اند و در سرشان چه مي‌گذشته است. در زمانه‌اي كه همه دنبال راه‌هاي ميانبر براي رسيدن به موفقيت مي‌گردند، اين شايد پيشنهادي شگفت‌انگيز باشد؛ خواندن كتاب و البته ياد گرفتن شيوه‌هاي

  • نوشتن داستان.

حسين حداد، نويسنده مجموعه سه‌جلدي «زير و بم داستان: تجربه‌هاي نويسندگان ايران و جهان» است كه با تصحيح و بازنويسي محمد حنيف در دسترس دوستداران هنر و فن داستان‌نويسي قرار دارد. جلد اول كه در 408صفحه آماده شده، با داستان و انواع آن آغاز مي‌شود و با ايده داستاني و طرح اوليه، فعاليت ناخودآگاه ذهن يا جست‌وجوي خودآگاه و شخصيت‌پردازي ادامه مي‌يابد. هر فصل چند زيرمجموعه دارد و مفاهيم را با ذكر مثال‌هاي گوناگون و گسترده براي خواننده شرح مي‌دهد.

مجلد دوم با فصل پنجم آغاز مي‌شود تا نشان دهد اين مجموعه به هم پيوسته است. گفت‌وگو، صحنه‌پردازي، پيچيدگي (گره‌افكني و گره‌گشايي)، زاويه ديد، درونمايه و حقيقت‌مانندي و زبان و نماد فصل‌هاي شش‌گانه زير و بم داستان2 در 464صفحه هستند و در كتاب 376صفحه‌اي سوم موضوع‌ها و مفاهيمي چون انتخاب نام داستان، آغاز و انجام داستان، بازبيني و بازنويسي، نويسنده و ناشر، نويسنده و آسايش و عادت‌ها و ظرافت‌هاي كاري داستان‌نويسان در فصل‌هاي 11تا 16مورد بررسي و مداقه قرار گرفته است.

يكي از ويژگي‌هاي كتاب اين است كه در هر بخش تجربه‌هاي نويسندگان ايراني و خارجي در بخش‌هاي مختلف كنار هم قرار گرفته تا خوانندگان متوجه تفاوت‌ها و شباهت‌هاي شيوه‌هاي نويسندگي ايراني‌ها و خارجي‌ها بشوند و هر كدام را دوست دارند، شخصا تجربه كنند. داشتن پاورقي‌هاي جذاب، معرفي نام‌هاي خاص، آوردن بخش‌هاي جذاب مهم‌ترين كتاب‌ها و داستان‌هاي ايراني و خارجي و كتابنامه و نمايه را هم مي‌توان ديگر ويژگي‌هاي زير و بم داستان دانست كه منبعي خوب و جذاب براي دوستداران داستان‌نويسي است.

تصور كنيد در يك مجموعه اين نام‌ها گردهم آمده باشند: جان آپدايك، جين آستين، جلال آل‌احمد، وودي آلن، ادگار آلن‌پو، منيرو رواني‌پور، ارنست همينگوي، نادر ابراهيمي، مارسل پروست، سيمين دانشور، فئودور داستايفسكي، لئو تولستوي، صادق چوبك، رومن رولان، ريموند كارور، چارلز ديكنز، الكساندر دوما، اوژن يونسكو، سامرست موام، امبرتو اكو، سيدمهدي شجاعي، آناتول فرانس، ژول ورن، صادق هدايت، جيمز تربر و... خواندن بخش‌هايي از نوشته‌هاي مهم‌ترين نويسندگان ايران و جهان خودش به تنهايي تجربه‌اي است كه لذت آن را نمي‌توان توصيف كرد.


فارغ از اينكه خواندن سه‌گانه زير و بم داستان از شما يك داستان‌نويس بسازد يا حداقل كسي را به نوشتن داستان علاقه‌مند كند، نكته مهم آشنا شدن با تجربه‌هايي است كه به كمترين بهاي ممكن به‌دست مي‌آيد. همكاري انتشارات علمي و فرهنگي با بنياد شعر و ادبيات داستاني ايرانيان يك مجموعه خواندني و ماندگار در دسترس داستان‌دوستان قرار داده كه شايد جنبه‌هاي آموزشي آن زير سايه متن پربارش مانده باشد.

  • چكيده ادبي پژوهشگر فقيد

حسين حداد، پژوهشگر ادبيات داستاني به‌ويژه ادبيات كودك و مسئول بخش پژوهش‌هاي ادبي حوزه بود كه 12اسفند سال 85بر اثر عوارض ناشي از ابتلا به بيماري سرطان در 46سالگي از دنيا رفت و پيكر او در زادگاهش ساوه به خاك سپرده شد. جمعي از اهالي فرهنگ و ادب 7سال پس از مرگ مرحوم حداد گرد هم آمدند و چكيده ارزشمند يك عمر تلاش فرهنگي او را در آذرماه 92رونمايي كردند.

  • شناسنامه

زير و بم داستان؛ تجربه‌هاي نويسندگان ايران و جهان
نويسنده: حسين حداد - تصحيح و بازنويسي: محمد حنيف
چاپ: 1396در شمارگان 1000نسخه - چاپ پيشين: 1392 عصر داستان
انتشارات علمي و فرهنگي با همكاري بنياد شعر و ادبيات داستاني ايرانيان
دوره سه‌جلدي: 1248صفحه - 54‌هزار تومان