پلاسكو فداي بي‌توجهي عده‌اي شد تا عده‌اي ديگر متوجه شوند خطر بيخ گوش آنها هم هست»؛ اينها جملات پاياني رئيس شوراي ساختمان آلومينيوم در گفت‌وگو با خبرنگار همشهري بود. او از اقداماتي گفت كه چند وقتي است براي رفع خطر از اين بناي قديمي آغاز شده است و همچنان با سرعت ادامه دارد چراكه بايد طبق ضرب‌الاجل‌هاي صادره از سوي دادستاني در اواخر خردادماه، تا پايان تابستان از آلومينيوم رفع خطر شود.
- امضاي 4قرارداد
پس از آنكه ساختمان پلاسكو در آخرين روز دي‌ماه سال گذشته در آتش سوخت و بر سر چندين نفر ازجمله آتش‌نشانان فداكار شهر، هوار شد، بسياري از بناهاي ناايمن تهران زير ذره‌بين رفتند تا تجربه تلخ پلاسكو براي آنها تكرار نشود. در اين ميان كميته‌هاي مختلفي در اين رابطه شكل گرفت. بر اين اساس هم در دولت، هم در مجلس و هم در شوراي شهر تهران متخصصان دور هم جمع شدند تا ضمن بررسي علل رخداد فاجعه پلاسكو، راهكارهاي جلوگيري از رخداد شبيه به آن‌را نيز ارائه كنند. سرانجام پس از مدتي همه كميته‌ها متفق‌القول به اين نتيجه رسيدند تا در راه ايمن‌سازي بناهاي پرخطر، اول از همه بايد حمايت‌هاي قضايي وجود داشته باشد وگرنه هيچگاه به نتيجه مطلوب نخواهند رسيد. اين شد كه نمايندگان دادستاني به همراه نمايندگاني از شهرداري‌هاي مناطق 22گانه، سازمان آتش‌نشاني و كارشناسان شوراي شهر تهران، جلسات مشتركي را براي ساختمانهاي پرخطر شهر ترتيب دادند. هرچند هنوز در همه مناطق پايتخت، نتيجه مورد نظر حاصل نشده اما خروجي برخي از آنها تاكنون مثبت بوده است. به‌طور نمونه مي‌توان ساختمان آلومينيوم را مثال زد كه به‌عنوان نخستين بناي ناايمن خيابان جمهوري، از دادستاني حكم مهلت سه‌ماهه را دريافت كرد. حال مدتي مي‌شود كه عمليات ايمن‌سازي در آلومينيوم با شهرت برادر پلاسكو، آغاز شده است. مالك اصلي يعني بنياد مستضعفان، شوراي ساختمان و مغازه‌داران براي اين كار پا به پا پيش مي‌روند و به حيات بخشيدن دوباره به آلومينيوم اميدوارند.
اينطور كه عمران قاسمي، رئيس شوراي ساختمان آلومينيوم گفت البته پيش از آنكه دادستاني مهلتي را تعيين كند، از اسفندماه95 پيگيري مناقصه‌ها، مزايده‌ها و قراردادها براي ايمن‌سازي شروع شد تا اينكه در فروردين‌ماه امسال 4قرارداد براي اين منظور منعقد شد. استانداردسازي 5آسانسور موجود، استانداردسازي معماري ساختمان و استحكام بنا، تجهيز ساختمان به سيستم اعلام و اطفاي حريق و ايمن‌سازي شبكه توزيع برق قراردادهايي هستند كه قاسمي به آنها اشاره كرد. وي با بيان اينكه اكنون عمليات مربوط با آسانسورها نسبت به بقيه كارها با جديت بيشتري دنبال مي‌شود، افزود: «در مورد قرارداد اعلام و اطفاي حريق نيز نقشه‌ها تهيه شده و به‌زودي عمليات اين كار نيز كليد مي‌خورد. اما در مورد استحكام بنا كار بسيار است كه براي انجام آن نياز به زمان بيشتري داريم.»
آنچه را رئيس شوراي ساختمان آلومينيوم در مورد آسانسورها اشاره كرد اكنون در بدو ورود به اين بناي قديمي مشاهده مي‌شود. كابين آسانسورها در حال تعويض‌شدن است و به گفته وي به جز تعويض 5كابين آنها، طبق دستورالعمل آتش‌نشاني موتورها نيز عوض شده و براي رفع خطر ريزش دور چاه آسانسور و جاهاي مورد نظر سنگ‌چين مي‌شود. بنابراين تا چندي ديگر در آلومينيوم خبري از آسانسورهاي قديمي كه جلوي درب ورودي‌شان يك‌ميله عمودي وجود دارد و تردد را در شرايط عادي هم دشوار مي‌كند، نخواهد بود. همچنين به گفته قاسمي اكنون نيز مسئول برق دائم وضعيت بالانس بودن مصرف را رصد مي‌كند و چنانچه مصرف از حد مجاز بالاتر برود و خطري وجود داشته باشد، جريان را قطع مي‌كند.
- 98درصد مغازه‌ها بيمه شده
در راه ايمن‌سازي آلومينيوم، مالك، بنا را بيمه كرده و مغازه‌داران نيز به بيمه سرقفلي و اموال خود اقدام كرده‌اند. بدين‌ترتيب اكنون 98درصد مغازه‌ها بيمه شده‌اند. همچنين شوراي ساختمان به‌صورت رايگان، هر واحد را تا سقف 40ميليون تومان نسبت به حادثه بيمه كرده است. آنگونه كه قاسمي گفت چنانچه مغازه‌داران نسبت به بيمه بي‌توجه باشند، شورا نيز در يكسري تسويه حساب‌ها و بهره‌مندي از تاسيسات و جريان‌هاي برقي با آنها همكاري نخواهد كرد. وي البته عنوان كرد كه مغازه‌داران تاكنون همكاري خوبي داشته‌اند تا جايي كه براي تهيه كپسول آتش‌نشاني co2 و آموزش راهكارهاي استفاده از آن و ساير موارد ايمني علاقه‌مند نشان داده‌اند. صحبتي كه قاسمي به ميان آورد باعث شد به سراغ چند مغازه‌دار در طبقات مختلف ساختمان برويم. آنها در گفت‌وگو با خبرنگار همشهري ضمن نشان دادن برخي تغييرات صورت گرفته، عنوان كردند كه كپسول‌هاي آتش‌نشاني در اختيارشان قرار گرفته و به آنها گفته شده درصورت رخداد يك‌حريق چه كاري بايد انجام دهند. به‌طور نمونه يكي از تعميركاران جاروبرقي در طبقه ششم گفت: «هرچند ايمن‌سازي با سختي‌هايي روبه‌روست اما به‌نظر ارزشش را دارد. شورا بعضي كارها مثل تعويض پنجره‌هاي قديمي با جديد را هم به ما اعلام كرده و بايد انجام دهيم.»
- زمان بيشتري نياز داريم
آلومينيوم با 53سال قدمت، 13طبقه دارد و آتش‌نشاني با توجه به اين مسئله و اسكلت فلزي آن، دستورالعملي را در 55بند براي مالك آن تعيين كرده است. در اين ميان 4بند مهم براي رفع خطر حريق مورد اهميت قرار گرفته است. با وجود اين، برخي گزينه‌هاي دستورالعمل به عقيده قاسمي، رئيس شوراي ساختمان آلومينيوم به‌خاطر قديمي بودن بنا قابليت اجرايي به‌طور 100درصد را ندارد چراكه به ساختمانهاي جديد مربوط مي‌شوند. مثلا ايجاد مناسب‌سازي معابر براي دسترسي معلولان كه انجام آنها در يك بازه زماني كوتاه نشدني است. وي با اين حال مي‌گويد كه تلاش مي‌كنند تا چنين مواردي را نيز تا حد ممكن به اجرا برسانند. به گفته وي، اگرچه دادستاني مهلت سه‌ماهه‌اي را براي ايمن‌سازي تعيين كرده اما واقعيت اين است كه كار به اين زودي به پايان نمي‌رسد چراكه پلان‌هاي لازم هم در دسترس نبوده‌اند.
- تعيين مهلت براي سايربناهاي نا ايمن جمهوري
همانطور كه بارها در گزارش‌هاي پيشين همشهري اعلام شده، مناطق 11و 12و به‌خصوص خيابان جمهوري در اين مناطق ساختمانهاي ناايمن بسياري دارند. به همين منظور اخيرا نشست كارگروه رفع خطر از اماكن پر خطر اين دو منطقه با حضور معاون دادستان تهران برگزار شد. بر اين اساس دستور پلمب ۶ پلاك و پاساژ ناايمن منطقه ۱۲ توسط دادستان صادر شد. بنابراين تا زمان اجراي دستورالعمل سازمان آتش‌نشاني توسط مالكان و هيأت مديره پاساژها، شهرداري با كمك نيروي انتظامي نسبت به اطلاع‌رساني، هشدار به عموم و بستن پاساژها درصورت بي‌توجهي اقدام خواهد كرد. گفتني است طبق آمار وزارت كشور، 40درصد بناهاي خيابان جمهوري ناايمن هستند.