طبق اعلام مسئولان دولتي در ولايت فارياب در شمال افغانستان، شامگاه شنبه حوالي ساعت10 بهوقت محلي، بيش از 700نفر از نيروهاي طالبان به شهر «لولاش» حمله كردند؛ حمله غافلگيرانهاي كه 4ساعت بعد به عقب نشيني نيروهاي دولتي منجر شد. گفته ميشود حدود 200نيروي ارتش و پليس در اين منطقه حضور داشتهاند اما پس از درگيري شديد با نيروهاي طالبان مجبور به ترك مقر پليس و ساختمانهاي دولتي شدهاند.
با سقوط لولاش، گروه ديگري از نيروهاي طالبان به شهر «تيوره» در ولايت غور واقع در مركز افغانستان و در همسايگي فارياب يورش بردند. حمله سحرگاه اين نيروها نيز پس از حدود 6 ساعت درگيري به سقوط اين شهر منجر شد. والي غور ديروز در گفتوگو با رسانهها گفت كه نيروهاي طالبان پس از ورود به مركز تيوره به بيمارستان منطقه رفتند و شماري از بيماران، زخميها و كاركنان بيمارستان را به گلوله بستند.
طبق گزارشهاي تكميلي كه از سوي رسانههاي افغان منتشر شده است دو طرف در درگيريهاي ديروز تلفات سنگين متحمل شدهاند. درگيريها در ولايت غور متوقف شده اما تبادل آتش در اطراف شهر لولاش همچنان ادامه دارد. عبدالكريم يورش، سخنگوي پليس فارياب، اعلام كرد درخواست اعزام نيروي كمكي زميني و هوايي به دولت مركزي در كابل ارسال شده است.
درگيريها همزمان با لولاش، در 8شهر ديگر فارياب هم ادامه دارد. اين ايالت از چند هفته پيش تحت حملات شديد گروه طالبان قرار داشته است؛ وضعيتي كه رئيس شوراي ولايتي فارياب آن را نشانه بيتوجهي دولت مركزي به امنيت اين منطقه توصيف كرده است. محمد سميع خيرخواه ديروز اعلام كرد درصورتي كه نيروهاي كمكي به فارياب اعزام نشوند ديگر شهرهاي اين ولايت هم طي روزهاي آينده بهدست طالبان خواهد افتاد.
- ضعف دولت مركزي؛ قدرتگيري طالبان
نيروهاي طالبان امسال با پايان زمستان و گرم شدن هوا، زودتر از سالهاي گذشته حملات بهاره خود را آغاز كردند. اين حملات طي 16سالي كه از سقوط حكومت طالبان ميگذرد، هم از نظر گستردگي و هم از نظر شدت، بيسابقه بودهاند. بسياري از تحليلگران دليل شرايط كنوني را حضور تروريستهاي داعش در خاك افغانستان و تلاش طالبان براي سبقت گرفتن از آنها در خونريزي و تحت فشار قرار دادن دولت مركزي عنوان كردهاند.
طي 3ماه اخير افغانستان شاهد مرگبارترين حملات تروريستي بوده است كه بيشتر آنها از سوي طالبان صورت گرفته است. حمله ارديبهشتماه نيروهاي اين گروه به پادگاني در نزديك مزارشريف، بيش از 150كشته به جا گذاشت. يكماه بعد نيز انفجاري مهيب در قلب كابل، بيش از 100كشته به جا گذاشت كه بيشتر آنها غيرنظامي بودند. مراسم خاكسپاري قربانيان اين حمله هم باحملات انتحاري متعدد همراه بود.
درگيريها ميان طالبان و نيروهاي امنيتي افغان تنها به مناطق شمالي و مركزي افغانستان محدود نشده است. ولايت هلمند در جنوب، قندوز در شمال و بدخشان در شمال غرب اين كشور هم طي هفتههاي اخير صحنه درگيري ميان دو طرف بوده است. دولت مركزي افغانستان از سوي ديگر، در مناطق شرق و جنوب شرق اين كشور هم با گروه داعش درگير است.
اينها همه در حالي اتفاق ميافتد كه گروههاي سياسي در كابل مشغول كشمكش بر سر قدرت و تشكيل ائتلافهاي سياسي جديد هستند. اين وضعيت نيز دومين دليل عمده در قدرتگيري دوباره طالبان سالها پس از سقوطش برشمرده شده است. همزمان با ضعف دولت مركزي افغانستان، عدموجود استراتژي مشخص از سوي دولت جديد آمريكا در قبال اين كشور نيز به پيچيدهتر شدن وضعيت منجر شده است. ژنرال متيس، وزير دفاع آمريكا، اخيرا در اظهارنظري تهيه استراتژي مشخص براي افغانستان را كاري «دشوار» و «پيچيده» خوانده است.
«نهاد بازرسي ويژه بازسازي افغانستان» كه يكي از نهادهاي وابسته به دولت آمريكا و ناظر به وضعيت امنيتي و توسعه افغانستان است در جديدترين گزارش فصلي خود اعلام كرده كه دولت مركزي افغانستان اكنون بر حدود 57درصد از خاك اين كشور تسلط دارد و مناطق ديگر بهدست گروههاي معارض و تروريستي فعال درافغانستان افتاده است.
يك سال پيش از اين، مناطق تحت كنترل دولت افغانستان حدود 75درصد اعلام شده بود. مقايسه اين آمار نشاندهنده كاهش شديد كنترل دولت مركزي بر شرايط امنيتي افغانستان است. گزارش بازرسي ويژه بازسازي افغانستان تمركز نيروهاي امنيتي افغان و اندك نيروهاي باقيمانده آمريكايي در اين كشور بر پايتخت و همچنين بر مراكز ولايات را يكي از دلايل مهم پيشروي طالبان در مناطق مختلف اعلام كرده است.