آخرين مورد از مقاومت نيروهاي خيزش مردمي مربوط به يورش هفته گذشته طالبان به روستاي ميرزااولنگ در ولايت سرپل در شمال افغانستان بود. طبق گفته مقامهاي محلي، نيروهاي مردمي با وجود تعداد كمشان، يك روز و نيم در مقابل نيروهاي طالبان مقاومت كردند اما در نهايت، عدم اعزام نيروي كمكي از مركز ولايت و حمله سنگين نيروهاي طالبان به سقوط منطقه منجر شد؛ اتفاقي كه قتلعام بيش از 50نفر از شيعيان هزاره اين روستا و گروگانگيري 235نفر ديگر را بهدنبال داشت.
آنچه در ميرزااولنگ اتفاق افتاد، پيش از اين در مناطق ديگر افغانستان هم رخ داده است. اينگونه حملهها به الگوي جديد طالبان در حمله به مناطقي كه با مشكل كمبود نيروهاي امنيتي روبهرو هستند، تبديل شده است. 2هفته پيش در ولايت همجوار ولايت سرپل، يعني ولايت غور نيز حملهاي مشابه اتفاق افتاد.
نيروهاي طالبان كه از سوي همقطارانشان از مناطق ديگر تقويت شده بودند، با يورش شبانه به تيوره در ولايت غور در مركز افغانستان، اين منطقه را تصرف كردند. در اين عمليات حدود 700نيروي طالبان شركت داشتند. حدود30نيروي پليس محلي و حدود 120نيروي خيزش مردمي 2روز در مقابل طالبان مقاومت كردند و بيشتر آنها كشته شدند. حضور ابراهيم ملكزاده، فرمانده اين نيروها و از اعضاي پارلمان كه به گفته خبرنگار نيويوركتايمز در افغانستان خود را شبانه با استفاده از موتورسيكلت و با طي مسافت 300كيلومتري از كابل به تيوره رسانده بود هم راه به جايي نبرد.
3سال پيش با خروج عمده نيروهاي بينالمللي از افغانستان، بر دامنه حملات طالبان هم افزوده شد. طالبان طي اين مدت اقدام به سازماندهي مجدد نيروهايش كرد و در مناطق مختلف از جنوب تا مركز و شمال افغانستان با هدف اشغال مناطق شهري و روستايي دست به عمليات زد. شكلگيري نيروهاي خيزش مردمي و همكاري ميان آنها با نيروهاي پليس محلي ناشي از ناتواني دولت مركزي افغانستان در تأمين نيروهاي لازم براي حفظ كنترل دولت بر نقاط مختلف افغانستان بوده است.
گزارش نهاد نظارت بر بازسازي افغانستان (SIGAR) مستقر در آمريكا نشان ميدهد كه با وجود صرف هزينه بالا براي تأمين امنيت در افغانستان و مقابله با گسترش طالبان، كابل در اين زمينه موفق عمل نكرده است. براساس جديدترين گزارش اين نهاد كه ديروز منتشر شد، آمريكا طي 16سال حضورش در خاك افغانستان بهصورت مستقيم حدود 120ميليارد دلار بودجه صرف كرده كه در اين بين، بيش از 68ميليارد دلار آن صرف تأمين هزينههاي نيروهاي امنيتي شده است؛
يعني چيزي حدود 57درصد كل بودجه. همزمان اين گزارش نشان ميدهد كه دولت افغانستان بر حدود 63درصد از خاك اين كشور كنترل دارد. 38درصد باقيمانده يا تحت كنترل كامل طالبان است (16درصد) يا شامل مناطق درگيري است كه دائما كنترلشان ميان دو طرف دست بهدست ميشود.
- حمله به ميرزا اولنگ؛ حمله به خيزش مردمي
مناطقي كه بهطور كامل تحت كنترل طالبان قرار دارد، از 7درصد در سال 2015به 16درصد كنوني رسيده است. منطقه كوهستانات در ولايت سرپل، يكي از اين مناطق است. اين منطقه كه داراي ارتفاعات بسيار است به يكي از مناطق اصلي استقرار نيروهاي طالبان تبديل شده است. كوهستانات، تابستان 2سال پيش بهدست طالبان افتاد و از آن زمان به منطقهاي براي آموزش و سازماندهي نيروهاي طالبان تبديل شده است. نيروهاي طالبان براي اشغال مركز ولايت سرپل، بايد ابتدا شهرستان صياد را تصرف ميكردند اما تمام اين مدت با مقاومت نيروهاي مردمي در روستاي ميرزااولنگ كه حائل ميان كوهستانات و صياد است روبهرو بودند.
تشكيل گروههاي مقاومت مردمي در بيشتر نقاط افغانستان به حدود 2سال قبل بازميگردد؛ اتفاقي كه براي طالبان هيچگاه خوشايند نبوده است. سال گذشته تشكيل واحدهاي خيزش مردمي در ولايت بغلان در شمال پايتخت هم با واكنش طالبان و حمله گسترده آنها به اين نيروها روبهرو شد.
يورش هفته گذشته نيروهاي طالبان به ميرزااولنگ هم در واقع براي شكستن سد دفاعي نيروهاي مردمي در اين منطقه انجام شد. اطلاعات منتشر شده از سوي رسانههاي محلي در افغانستان نشان ميدهد كه تعداد نيروهاي خيزش مردمي ميرزااولنگ حدود 40نفر بوده است. نيروهاي پليس محلي افغان هم بهدليل تعداد اندكشان در قالب همين نيروهاي خيزش مردمي و تحت فرماندهي آنها در مقابل طالبان مقاومت ميكردهاند. مجموع اين نيروها در ميرزااولنگ به 70نفر نميرسيده است، ولي بايد در مقابل حمله گسترده نيروهاي طالبان مقاومت ميكردند.
عمليات تروريستي در ميرزااولنگ از سوي ملا نادر، سركرده گروه طالبان در منطقه انجام شده است. هدف، تصرف اين روستا و ترتيب دادن حملات بعدي به صياد از اين منطقه بوده است. كنترل صياد، امكان كنترل جاده شمالي جنوبي منطقه سرپل را به طالبان ميدهد.
نيروهاي طالبان اگر تا 3سال پيش بهدنبال عمليات ايذايي و ضربه به نيروهاي دولتي و نيروهاي آمريكايي مستقر در افغانستان بودند، طي سالهاي اخير بر سازماندهي نيروهاي خود و تصرف مناطق بيشتري از اين كشور متمركز شدهاند. همزمان دامنه حملات تروريستي اين گروه شامل بمبگذاري و عمليات انتحاري عليه مناطق تجمع مردمي هم افزايش داشته است. عمليات 2هفته پيش اين گروه در ولايت غور در مركز افغانستان هم حملهاي مشابه حمله ميرزااولنگ بود. طالبان تلاش دارد با تصرف اين مناطق، كريدوري ايجاد كند كه مناطق تحت كنترلش در شمال يعني در ولايت سرپل و ولايت هلمند در جنوب را به هم وصل كند.
نظر شما