همانطور كه براي ظاهر شدن در فضاي واقعي (بسته به نوع جمع؛ خانوادگي، دوستانه، كاري و...) الزاماتي را بايد رعايت كنيم، در فضاي مجازي هم ملزم به رعايت مواردي هستيم كه البته تعيين حدود آن، به هنجارها و اعتقادات ما بستگي دارد. در اين صفحه نكاتي را در قالب حواسجمعيهاي دخترانه در مورد فعاليت در شبكههاي اجتماعي و پيامرسانهاي مجازي ذكر ميكنيم و همچنين به معرفي بعضي صفحات مجازي حاوي مطالب دخترانه ميپردازيم.
- فعاليتهاي دخترانه
فضاي مجازي آنقدر گسترده است كه ميتوان در آن براي هر قشري، كشوري مستقل تشكيل داد. حضور و فعاليت دخترها را هم به وضوح ميشود در فضاي مجازي حس كرد؛ از وبلاگها و سايتهايي كه به دغدغهها و موضوعات مربوط به دختران ميپردازند (و امروز بسيار كمرنگتر از سالهاي قبل شدهاند) گرفته تا فعاليتهاي فردي دختران در شبكههاي اجتماعي كه با نگاه دخترانه خود به اطراف نگاه ميكنند و هنر، سياست، اقتصاد، فرهنگ و... را به چوب نقد مينوازند، عكسالعمل نشان ميدهند، صفحاتي با محتواي موردپسند دختران ايجاد ميكنند و دستساختههاي خود را به فروش ميگذارند و فعاليتهاي مشابه ديگر كه در تمام لايهها و بخشهاي فضاي مجازي ميتوان آنها را ديد و رصد كرد.
- حفظ حريم دخترانه
در فضاي سايبر، چون افراد بهصورت چهره به چهره با هم تعامل ندارند، ميزان صراحت و احتمالا صميميت افزايش پيدا ميكند و رودربايستي جايش را به «راحتي» ميدهد. اين مسئلهاي است كه دختران از همان ابتداي تعاملشان با ديگران (غريبه يا آشنا!) و از لحظه شروع تغيير در مناسبات، به خوبي حس ميكنند اما بايد براي جلوگيري از مشكلات و آسيبهاي احتمالي بعدي، آن را كنترل و مديريت كنند. در واقع، بهترين گزينه براي مديريت اينگونه مسائل و پيشروي طرف مقابل، خود دخترها هستند؛ چه در فضاي مجازي و چه در فضاي واقعي!
- خطوط قرمز دخترانه
هر كسي براساس چارچوبهاي اعتقادي و شخصي خود، خطوط قرمزي را در روابطش با ديگران تعيين ميكند و به آنها پايبند ميماند. معمولا دخترها بهطور ويژهاي در اين مسئله حساسيت نشان ميدهند؛ پس براي خودتان بايدها و نبايدهايي را در روابطتان مشخص كنيد و چهارچشمي مرزهاي دنياي خصوصيتان را بپاييد. اين بايد و نبايدها، حضور و فعاليت در فضاي مجازي و ارتباطات مجازيتان را نيز دربرميگيرد. تا بهحال دقت كردهايد چه مقدار از ساعات و دقايق هر روزتان را صرف تعامل و صحبت با دوستان مجازيتان ميكنيد؟ هم براي ميزان زماني كه صرف فعاليتهاي مجازي ميكنيد، سقف درنظر بگيريد و هم براي كيفيت اين حضور.الزاماتي را براي سطح تعاملات خود با غريبههاي سايبري، آشناهاي نامحرم و ساير طيفهاي مخاطبانتان تعريف كنيد و به آنها پايبند بمانيد. مراقب باشيد مثل آن قورباغهاي كه نمنمك در ظرف آب روي شعله پخته شد، كمكم سنگرهايتان فتح نشود و از خطوط قرمز خود عقب ننشينيد. قورباغه را اگر در ديگ آب داغ بيندازند، در كسري از ثانيه بيرون ميپرد؛ جسارت نباشد ها! ولي شما هم همينطور باشيد. به محض اينكه كسي به خط قرمز شما نزديك شد، عكسالعمل مناسب را نشان دهيد و تصميم متناسب با آن را براي تعاملات بعدي بگيريد.
- بهاي گزاف لايك
به اين موضوع نميپردازيم كه بعضيها لايك مجازي ميخرند و بابت آن، اسكناس واقعي ميدهند؛ حتما ايدهها و توجيهات خودشان را دارند اما هستند ديگراني كه در تلاشند بهصورت واقعي و بدون پرداخت هزينه مادي، انبوه لايكها را به سمت خود و انبوه فالوئر را به سمت صفحه يا كانال خود بكشند؛ بعضيها در اين مسير، چيزهاي ديگري را هزينه ميكنند، ازجمله آبروي خانواده، تقيدات اخلاقي، چارچوبهاي اعتقادي و...؛ بنابراين با توجه به حساسيت هميشگياي كه در مورد دختران و فعاليتهاي آنها وجود دارد، توجه كنيد چه چيزي را براي دريافت لايك ديگران، با آنها به اشتراك ميگذاريد و در ازاي لايكها، چه بهايي را ميپردازيد.
مدام پرسش راهبري «كه چي؟!» را از خودتان بپرسيد و بهصورت خودجوش و آگاهانه، جلوي فعاليتهاي نابهجا و احتمالا پرعواقب و پرعوارض خود را بگيريد.
فراموش نكنيد كه در پس دنياي سايبري صفر و يك، دنياي جديتري به نام «دنياي واقعي» و «جامعه» وجود دارد كه قرار است سالها در آن زندگي كنيد، فعاليت اقتصادي و فرهنگي داشته باشيد، فرزندتان را در آن پرورش بدهيد و تعاملات خويشاوندي و دوستي داشته باشيد. از همه مهمتر، آخرتي وجود دارد كه در آن بايد پاسخگوي همه كارهاي حقيقي و مجازيتان باشيد.پس هرچه داريد، براي فضاي مجازي هزينه نكنيد.
- دامهاي مجازي اما واقعي براي دختران
بحثهاي پيرامون دختران و زنان در كشوري مثل ايران كه زير ذرهبينهاي گوناگون داخلي و خارجي بوده و هست، بسيار چالشبرانگيز و حساس است؛ و همانطور كه بارها در برهههاي متعدد شاهد بودهايم، مسائل مربوط به اين «جنس لطيف»، دستمايه بازيهاي خشن و كشوقوسهاي سياسي و جناحي قرار گرفته است، بيآنكه واقعا به مصالح و نيازهاي دختران و زنان، اهميتي داده شود. بسياري از اين بازيها در فضاي مجازي كليد ميخورند و آثار و نتايجش در فضاي واقعي به چشم ميخورد. نكته تأسفبرانگيز ماجرا آنجاست كه بعضي از بانوان جامعه، بدون اطلاع از پشت پرده داستان، در زمين كساني بازي ميكنند كه فقط به منافع خود ميانديشند و از زنان هم صرفا استفاده ابزاري ميكنند تا به مقاصد خود برسند.
بنابراين خودتان را درگير چالشهاي بيخود فضاي مجازي نكنيد و وقت و انرژيتان را براي بازيهاي آنها هدر ندهيد؛ روزهاي رنگي با فلان و روزهاي بيرنگ بدون فلان را جدي نگيريد. مطمئن باشيد اين «چالشبرانگيزان» دلشان ذرهاي به حال شما نسوخته و شما را فقط به عنوان ابزار بازي چندروزهشان لازم دارند.
- دخترانههاي سايبري
الف) ريحانه
صفحه «ريحانه» (به نشاني Khamenei_reyhaneh) وابسته به صفحه «خامنهايداتايآر» با رويكرد معرفي و ترويج سبك زندگي ايراني- اسلامي در فضاي سايبر فعاليت ميكند. در اين صفحه ميتوانيد احاديث و روايات معتبر درباره نقش زنان در خانواده و جامعه، نكات همسرداري، ريزهكاريهاي فرزندپروري و... را مطالعه كنيد. همچنين تصاوير و فيلمهايي از ديدار رهبر معظم انقلاب با بانوان موفق در عرصههاي علمي، ورزشي، فرهنگي و... كه حاوي نكات ارزشمندي است، در آن منتشر شده است.همچنين بيانات رهبر عزيز درباره حجاب و عفاف، خانواده، زنان، ازدواج، تربيت فرزند و... نيز در اين صفحه قرار داده شده است.
ب) مزونهاي اسلامي
اگر رعايت حجاب كامل اسلامي برايتان اولويت داشته باشد، حتما شما هم در سالهاي اخير، با مشكلات زيادي براي پيدا كردن لباسهاي مناسب دخترانه يا زنانه مواجه بوده و هستيد. نمايشگاههاي مد و حجاب اسلامي هم اين روزها بر سر زبانها افتادهاند، ولي اگر منصف باشيم، بايد بگوييم بيشتر مدها و محصولات آنها هم بابطبع و سليقه بسياري از دختران ايراني نيست. به همين دليل، به مرور، گروههاي كوچكي در نقاط گوناگون كشور، بهصورت خودجوش تشكيل شدند و با طراحي لباسهاي دخترانه، زنانه و حتي لباسهاي مادر و دختر (ست دخترانه و زنانه) توجه بسياري را بهخود جلب كردند. اين گروهها اصولا كار خود را بهصورت اينترنتي و در شبكههاي اجتماعي يا پيامرسان (خصوصا اينستاگرام يا تلگرام) آغاز ميكنند و از اين طريق مشتريانشان را به مزون خود دعوت ميكنند. بعضي از آنها حتي سفارش مشتريان را هم بهصورت اينترنتي ميگيرند و محصول را با پست بهدست آنها ميرسانند.