شايد دليلش اين باشد كه داروهايي كه پزشك برايتان در نسخه نوشته را به درستي مصرف نكردهايد يا شايد براي احتياط، بيش از آنچه پزشكتان دارو تجويز كرده، خريد كردهايد يا شايد هم اصلا داروها را بدون نسخه تهيه كردهايد. فرقي نميكند كه دليلش چيست؛ به هر حال وقت آن رسيده كه در اين عادت خود تجديد نظر كنيد. اصلا بياييد با خودتان فكر كنيد كه از داروخانه به غير از دارو چه چيزهاي ديگري ميتوان خريد و با داروهاي بدون نسخه و با نسخه آشنا شويد. با دانستن برخي نكات، ميتوانيد نگاه تازهاي به داروخانه و خريد كردن از آن پيدا كنيد.
مصرف دارو، از آب خوردن هم براي برخي از افراد رايجتر است و اين مسئله ميتواند بهدليل ناآگاهي افراد باشد. اگر جزو آن دسته از افرادي هستيد كه با يك دانش ناقص از كاربرد داروها، راهي داروخانه ميشويد، اين عادت خود را كنار بگذاريد چون مصرف نادرست دارو حتي در شرايطي كه واقعا به نوع بيماريتان مربوط باشد، حسابي خرج روي دستتان ميگذارد چون شما دقيقا از بيماري و تمهيداتي كه بايد براي آن درنظر گرفت، آگاهي چنداني نداريد و در واقع ميآييد يك مشكل كوچك را درست كنيد اما جاي ديگري را ناقص ميكنيد. در چنين شرايطي درمان سختتر ميشود و هزينههاي زيادي را به شما و سيستم سلامت كشور وارد ميكند. علاوه بر اين، برخي از داروها اعتيادآور هستند و اگر بهدرستي ندانيد كه چقدر از آنها را مصرف كنيد و به چه مقدار و با چه مدت زماني، عملا خودتان را معتاد كردهايد. البته خوشبختانه اين نوع داروها را به راحتي نميتوانيد از داروخانه بخريد چون در گروه داروهاي با نسخه قرار ميگيرند ولي به هر حال شايد چنين داروهايي بهدستتان افتاد؛ پس در مصرفشان تجديد نظر كنيد و از يك پزشك حاذق كمك بگيريد.
- بدون نسخهها را بشناسيد
شما براي تهيه و خريد برخي داروها، اصلا نيازي به نسخه نداريد و در همه جاي دنيا، چنين داروهايي فروخته ميشوند كه به آنها داروهاي بدون نسخه (OTC- over the counter drug) گفته ميشود. حتما با برخي از داروهاي بدون نسخه مانند استامينوفن، سرماخوردگي، ايبوپروفن و... آشنايي داريد اما داروهاي بدون نسخه تنها به اين داروها ختم نميشوند و براي خودشان فهرست بلند بالايي دارند كه شايد فقط با برخي از آنها آشنايي داشته باشيد. اگرچه به راحتي ميتوانيد داروهاي بدون نسخه را بخريد و مصرف كنيد ولي اين نكته را بدانيد كه نحوه مصرف و دوز مصرفي اين دسته از داروها مهم است و دقيقا بايد بدانيد كه چه عوارضي دارند و به چه دليل از آنها ميخواهيد استفاده كنيد؛ مثلا گاهي شما براي يك دل درد شديد كه علت آن را دقيقا نميدانيد، سراغ داروهاي مٌسكن ميرويد ولي ممكن است در چنين شرايطي دچار آپانديسيت شده باشيد و با سركوب يا كاهش درد، وقت طلايي مراجعه به بيمارستان را از دست بدهيد. پس مصرف اين دسته از داروها بهصورت خودسرانه، آن هم در شرايط خاص، اصلا منطقي بهنظر نميرسد.
- با نسخهدارها كاري نداشته باشيد
داروهايي كه با نسخه تجويز ميشوند، داروهاي حساستري هستند و براي مصرف آنها بايد حتما با پزشك مشورت كنيد. هيچوقت با در دست داشتن نسخه قبليتان به داروخانه نرويد چون پزشك با معاينه و سؤالات خاصي كه از شما پرسيده، آن دارو را تجويز كرده است و دليلي ندارد مجددا از همان دارو براي آن مشكل استفاده كنيد و تشخيص اين مسئله برعهده پزشك است. علاوه بر اين، از خريدن دارو بيش از مقدار نياز يا كمتر از آن بپرهيزيد. شما بايد دقيقا همان مقداري را كه پزشك برايتان دارو تجويز كرده مصرف كنيد.
- ويتامين و مكمل بخريد اما...
انواع و اقسام ويتامينها و مكملها در داروخانهها وجود دارند كه بهراحتي ميتوانيد هر كدام را كه ميخواهيد بخريد اما اين بدين معنا نيست كه بدن همه افراد به مقدار زيادي ويتامين نياز دارد يا با خريد و مصرف اين ويتامينها و مكملها معجزهاي اتفاق ميافتد. ويتامينها هم بايد با يك دليل منطقي و براساس نياز بدن مصرف شوند و مصرف بيش از نياز بدن، كار درستي نيست. براي اينكه متوجه شويد بدنتان به اين ويتامينها و مكملها نياز دارد يا نه، حتما با پزشك يا متخصص تغذيه مشورت كنيد.
- دور آنتيبيوتيكها را خط بكشيد
آنتيبيوتيكها يكي از داروهاي پرمصرف بهحساب ميآيند. آنتيبيوتيك دارويي حياتي براي بشر است كه در مصرف آن بايد دقت كرد چون مصرف خودسرانه آن ميتواند ميكروبها را در برابر اين دارو مقاوم و آنتيبيوتيك را به نوعي بياثر كند. اين دردسر هم فقط مختص شما نيست و كل دنيا را به مخاطره مياندازد و فاجعه بهوجود ميآورد. پس تا گلويتان درد ميگيرد يا مشكلي براي بدنتان ايجاد ميشود، براي خريد آنتيبيوتيك به داروخانه مراجعه نكنيد و بدون مشورت پزشك از مصرف اين دارو بپرهيزيد تا هم خودتان و هم بقيه افراد دنيا، مشكلي برايشان بهوجود نيايد.
- با داروهاي اضافه در خانه چه كنيم؟
اگر مقدار زيادي دارو در خانه داريد كه تاريخ مصرف آنها گذشته، وقت از بين بردن آنها رسيده است. امحاي دارو، روشهاي مخصوص خود را دارد و براي اين مسئله ميتوانيد از يك دكتر داروساز كه در داروخانه است مشورت بگيريد. آنتيبيوتيكها را نبايد بدون حساب و كتاب وارد محيطزيست كنيد چون انجام چنين كاري ممكن است مشكلاتي را براي جانداران ديگر بهوجود بياورد. بسياري از كارشناسان، روشهاي آساني را براي امحاي بيشتر داروها پيشنهاد كردهاند. براي مثال، ميتوانيد داروها را از بستهبندي خارج كنيد و بدون خرد كردن با تفاله چاي مخلوط كنيد و دور بريزيد. البته اين مخلوط را بايد در كيسه بريزيد و بعد داخل سطل زباله بيندازيد. آمپولها را هم بشكنيد و محتويات آن را دور بريزيد. چنانچه روي بستهبندي داروها روش خاصي براي امحاي دارو درنظر گرفته شده، از همان روش كمك بگيريد. اگر داروهايي در خانه داريد كه تاريخ آنها نگذشته و بستهبندي آنها هم آسيب نديده است، ميتوانيد آنها را به خيريههاي خاصي اهدا كنيد. براي اين منظور كافي است قبل از رفتن، با خيريه تماس بگيريد.
محصولات غيردارويي داروخانهها- پستانك و شيشهشير
پستانك و شيشهشير نوزاد را از هر فروشگاهي ميتوان تهيه كرد و حتي از طريق سفارش اينترنتي هم ميتوانيد آن را بخريد ولي براي اين منظور بهتر است به داروخانه برويد. خريد پستانك و شيشهشير از داروخانه، ميتواند مزايايي داشته باشد؛ براي مثال ميتوانيد از مسئول فروش، اطلاعات زيادي دريافت كنيد و محصولي مناسب براي نوزادتان بخريد. علاوه بر اين، پستانك و شيشهشيري كه از داروخانه خريداري شود، كاملا بهداشتي است و نگراني چنداني از آلودهشدن آن در زمان حمل نخواهيد داشت.
- شيرخشك و غذاي مكمل
خريد شيرخشك يا غذاهاي مكمل را هم حتما از داروخانه انجام دهيد چون داروخانهها توسط سازمان غذا و دارو كنترل ميشوند و احتمال اينكه محصول نامرغوب، تاريخ گذشته يا تقلبي در آنها به فروش برسد، بسيار كم است؛ ضمن اينكه محصولاتي كه در داروخانه به فروش ميرسند، داراي برچسب اصالت كالا هستند و به راحتي ميتوانيد اصالت آنها را از سامانه مخصوص، استعلام كنيد.
- آرايشيها و بهداشتيها
تنوع محصولات داروخانهها بسيار زياد است و انواع و اقسام كرم، شامپو، خميردندان و... را ميتوانيد از داروخانه تهيه كنيد. داروخانهها در قسمت فروش اين محصولات، يك كارشناس فني ميگذارند كه ميتوانيد در انتخاب محصول مورد نظرتان از او مشاوره بگيريد؛ مزيتي كه در اغلب فروشگاهها هنگام خريد، وجود ندارد. محصولات آرايشي و بهداشتي داروخانهها برچسب اصالت كالا دارند و ميتوانيد از سامانه مخصوص، وضعيت آنها را استعلام كنيد. برخي از محصولات موجود در داروخانهها، جنبه درماني دارند؛ مانند لوسيونها و شامپوهاي تقويت مو، ضدريزش مو، ضدشورهها و... كه قبل از خريد اين دسته از محصولات، بايد حتما از پزشك مشاوره بگيريد چون نحوه مصرف برخي از اين محصولات خاص است و اگر به اين مسئله آگاهي نداشته باشيد، در برخي موارد نتيجه عكس ميگيريد يا اگر هم نتيجه عكس نگيريد، آن نتيجه مطلوب حاصل نميشود و عملا پولتان را دور ريختهايد.
- مكملهاي بدنسازي
امروزه تعداد محصولات چاقي و لاغري و مكملهاي بدنسازي به قدري زياد است كه تصميمگيري را براي خريد سخت ميكند. براي خريد چنين محصولاتي در وهله اول، از پزشك يا متخصص تغذيه مشورت بگيريد و درصورت تأييد پزشك يا متخصص تغذيه، حتما چنين محصولاتي را از داروخانه تهيه كنيد چون محصولاتي كه در خارج از داروخانه به فروش ميرسند اغلب بدون مجوز و نامرغوب هستند و تنها برخي از شركتها و فروشگاهها براي فروش اين محصولات مجوز دارند.
- لنزهاي زيبايي
استفاده از لنز، بهويژه لنزهايي كه براي زيبايي كاربرد دارند ميتواند، عوارض بسيار زيادي براي چشم ايجاد كند؛ پس تا جاي ممكن از فكر خريد لنز بيرون بياييد اما اگر قصد خريد لنز داريد، حتما آن را از جاي معتبر تهيه كنيد. داروخانه يكي از بهترين گزينههاي پيش روي شماست چون ميتوانيد لنزي كه تاريخ مصرف دارد، بخريد؛ ضمن اينكه احتمال سوراخ شدن بستهبندي لنز در داروخانه كمتر از فروشگاههاي آرايشي و بهداشتي است.