15 شهريور 94 بود كه كميسيون ماده 5 شهر تهران، پس از چندبار رفت و برگشت، ضوابط تهيه شده را به شورايعالي شهرسازي و معماري كشور براي تصويب نهايي فرستاد. اما از آن زمان هنوز خبري از ابلاغ ضوابط از سوي شورايعالي شهرسازي نيست. اين شورا اعلام ميكند ضوابط تدوين شده ابهاماتي دارد و شهرداري تهران در دوره گذشته و كميسيون ماده 5 پاسخ اين ابهامات را به درستي ندادهاند.
ضوابط بلندمرتبهسازي در حالي 2سال معطل مانده كه وجودش ميتواند گرههاي بسياري را از مشكلات موجود اين حوزه باز كند. دبير شورايعالي شهرسازي و معماري در اين رابطه گفت: «براساس طرح جامع تهران مصوب سال۱۳۸۶ شهرداري تهران موظف بود ظرف 3 تا ۶ ماه پس از تصويب طرح جامع ضوابط بلندمرتبهسازي را به تصويب شورايعالي معماري و شهرسازي برساند.
در سال92 با فشاري كه اعضاي كميسيون ماده۵ به دبيرخانه شورايعالي شهرسازي و معماري وارد آوردند ضوابطي از سوي اين كميسيون و شهرداري به شورايعالي پيشنهاد شد اما به كميته فني دستور داديم كه بايد بدانيم چقدر از ظرفيت بلندمرتبهسازيهاي تهران استفاده شده است و از شهرداري درباره اين موضوع اطلاعات خواستيم كه شهرداري از دادن اطلاعات استنكاف كرد.»
- مديريت يكپارچه؛ اصليترين راه
به هرترتيب نبود يكچراغ راه هدايت براي بلندمرتبهسازي، ميتواند آسيبهاي بسياري را متوجه كلانشهرهاي كشور كند. محمدرضا بمانيان، عضو هيأت علمي دانشگاه تربيت مدرس به همين منظور تأكيد كرد كه نحوه استفاده از ساختمانهاي بلند بايد هدايت شده باشد و به همين منظور بايد هرچه سريعتر تصويب و بهعنوان سند راه ابلاغ شود.
اين استاد معماري اعتقاد دارد كه با افزايش جمعيت در شهرهاي بزرگ، استفاده از بناهاي بلند اجتنابناپذير است و نميتوان شهرها را در سطح افق پيش برد ولي بايد مكانيابي احداث آنها مشخص شود. بمانيان با بيان اينكه تمامي نهادهاي مسئول براي رفع چالشهاي فعلي بايد فعال شود، تأكيد كرد: «اصليترين راه براي رفع آسيبهاي كنوني شكلگيري مديريت يكپارچه شهري است.» بهنظر وي آن موقع ميتوان مقصر را يك نهاد واحد معرفي كرد.
- خروج از فضاي تاريك
در ميان بحثهاي مربوط به بلندمرتبهسازي پاسخ به يكسؤال بهنظر ميرسد كه در درجه اول از ضرورت بسياري برخوردار است؛ «آيا اساسا در ايران بلندمرتبهسازي بهعنوان يك اصل پذيرفته شده است؟ جواب اين سؤال را كارشناسان حوزههاي مختلف در 3دوره كنفرانس برگزار شده بناهاي بلند دادهاند. ازجمله سيدمحمد بهشتي، عضو شورايعالي ميراث فرهنگي و گردشگري، حامد مظاهريان، معاون امور مسكن و ساختمان وزارت راه و شهرسازي و منوچهر شيباني اصل، مديركل تشكلهاي حرفهاي وزارت راه و شهرسازي معتقدند كه امروزه بلندمرتبهسازي يك امر پذيرفته شده در جهان به شمار ميرود اما بايد از فضاي تاريك كنوني خارج شود.
به گفته آنها بلندمرتبهسازي در كشور بهويژه در تهران، يكراهحل براي استفاده از فضاي عمودي شهر به جاي اشغال فضاي افقي است. اين كارشناسان در عين حال معتقدند كه براي اين منظور بايدها و نبايدهايي جدا از الزامات فني و سازهاي مورد اهميت قرار گيرد؛ توجه به حقوق شهروندي، محيطزيست، بارگذاري جمعيت، ايمني،
بحران آب، ترافيك و زلزله ازجمله اين بايدها و نبايدها عنوان شده است. آنها حتي در بيانيه اختتاميه سومين كنفرانس بناهاي بلند در ديماه سال گذشته اعلام كردند كه بلندمرتبهسازي پديدهاي نيست كه بشود در مقابل آن مقاومت كرد اما در اين ميان قوانين و مقررات بهمنظور ايجاد هماهنگي، نقشي مهم پيدا ميكند.
- 101 بلندمرتبه تهران روي گسل
پيروز حناچي، دبير شورايعالي شهرسازي و معماري كه طي ساليان گذشته هميشه بهعنوان نفر نخست در مورد بلندمرتبهسازي صحبت كرده و پاسخگوي سؤالات اين حوزه بوده است اعتقاد دارد كه وقتي توسعه افقي هزينهها را افزايش ميدهد و خدمات كم ميشود، در نتيجه ناگزير به سمت بلندمرتبهسازي سوق پيدا ميكنيم.
وي در اين ميان احداث بناهاي بلند در محل گسلها و در مكانهايي كه احتمال رانش در آن مكانها وجود دارد را يكي از چالشهاي اصلي پايتخت كشور دانست. حناچي با بيان اينكه احداث بناهاي بلند در مسير قناتها يكي ديگر از بيتوجهيها به مسئوليتهاي مربوط به بلندمرتبهسازي در تهران است، افزود:
« گزارش مقدماتي برجسازي روي گسلها نشان ميدهد ١٠١ساختمان بلندمرتبه در حريم درجه يكگسلها ساخته شده است؛ درحاليكه تعداد و پراكنش آنها در سالهاي اخير هم كم نبوده است.» به گفته وي اين برجها عمدتا از ١٢طبقه تا ٣٠طبقه و در مناطق شمالي شهر ساخته شده و تعداد كمي از آنها هم بالاي ٣٠طبقه است.