اين كمترين استفاده از پديده‌اي به نام «اينترنت اشياء» است كه احتمالا در آينده همه‌گير مي‌شود. اما اينترنت اشياء چيست و قرار است دقيقا چه‌كارهايي انجام دهد؟
- از كجا آمده است؟
اينترنت اشياء، يك مفهوم جديد است و نخستين بار در سال 1999 توسط كوين اشتون مطرح شد. كوين اشتون دنيايي را توصيف مي‌كرد كه تمام اشياي بي‌جان داراي هويت ديجيتال باشند و توسط كامپيوترها كنترل شوند.
اينترنت اشياء ساده‌ترين سطح از دستگاه‌هاي هوشمند است. اگر بخواهيم ساده توضيح دهيم يعني هرشيئي كه پيرامون ما هست اعم از لامپ، كوله‌پشتي، كفش، تلويزيون، يخچال و... به شبكه جهاني وب متصل و با هم در تعامل باشند؛ مثلا يخچال به صاحبخانه هشدار دهد كه گوشت تمام‌شده است يا نور لامپ‌ها را بتوان با گوشي كم يا زياد كرد. بحث اينترنت اشياء فقط مخصوص لوازم خانه نيست؛ ايمپلنت‌هاي نظارت بر قلب، ربات‌هاي پرنده جاسوس، سنسور‌هاي نظارت بر فعاليت‌هاي جانداران، مغازه‌هاي هوشمند و... همگي جزو اينترنت اشياء به‌حساب مي‌آيند.
خودرو‌هايي كه به شبكه جهاني وب، ماهواره‌ها و GPSها متصل هستند هم جزء اينترنت اشياء به‌حساب مي‌آيند. با اين حساب مي‌شود گفت در آينده نه چندان دور، اينترنت همه‌‌چيز را احاطه خواهد كرد و باز با حساب بيشتر به اين نتيجه مي‌رسيم كه بايد بيش از پيش مراقب بود.
- به چه درد مي‌خورد؟
به گفته كارشناسان، اينترنت اشياء مزاياي بسياري دارد كه مي‌تواند به‌صورت فردي، اجتماعي، تجارت و در كارهاي روزمره تأثيرگذار باشد. از لحاظ انفرادي، اين مفهوم جديد مي‌تواند در فرم‌هايي ازجمله سلامتي، امنيت، مالي و ساير كارهاي روزمره به‌كار بيايد؛ براي مثال، انضمام اينترنت اشياء در سيستم ايمني بدن مي‌تواند هم از جهت شخصي و هم براي جامعه مفيد واقع شود.
يك تراشه مي‌تواند براي هر فرد نصب شود و به كادر بيمارستاني اين امكان را دهد تا علائم حياتي بيمار را بررسي كنند. با بررسي علائم حياتي، آنها مي‌توانند بدانند چه‌كسي به مراقبت‌هاي اوليه يا ضروري نيازمند است.
اين فناوري همچنين مي‌تواند مردم را در امنيت شخصي ياري كند؛ مثلا ADT كه يك سيستم امنيت خانگي است، به افراد اجازه مي‌دهد سيستم‌هاي امنيتي خود را در خانه توسط تلفنشان با قابليت كنترل از راه دور بررسي كنند. همچنين با پيشرفت اينترنت اشياء، دستگاه‌ها مي‌توانند بدون هدايت انسان، تصميم‌گيري كنند و خود را انطباق دهند تا انرژي مصرفي خود را كاهش دهند كه اين مسئله با توجه به بحران‌هاي انرژي مي‌تواند مفيد باشد.
- در دامگه حادثه
بر هيچ‌كس پوشيده نيست كه از تاريخ راه افتادن اينترنت همواره ايرادهاي عمده‌اي بر آن گرفته مي‌شده كه مي‌شود گفت هيچ‌كدام از آنها هم حل نشده است و ما فقط به آنها عادت كرده‌ايم! اينترنت اشياء هم به نوبه‌خود ايرادهايي دارد كه بايد نسبت به آنها آگاه باشيم و با دانستن اين نكات سراغ اين تكنولوژي جديد برويم. در ادامه به برخي از نقاط تاريك اين تكنولوژي جديد اشاره مي‌كنيم.
شبيه‌سازي فرهنگي: وقتي پاي اينترنت اشياء به همه جا باز شود با خودش ابزار مورد نيازش را هم مي‌آورد و اين يعني خيلي از ابزارهاي مورد استفاده ما كاركرد سنتي خودش را از دست مي‌دهد. غير از اين با به‌هم‌ريختگي مرزها مواجه خواهيم شد و فرهنگ‌‌ها به سمت يكسان شدن مي‌روند كه اين مي‌تواند چالش مهمي براي هويت بومي هر كشور باشد. در كنار اين موضوع، شركت‌هاي سازنده ابزار اينترنت اشياء براي سودآوري خود پديده مصرف‌گرايي را در جوامع رشد خواهند داد و اين نيز به اندازه خود خطرناك خواهد بود.
جريان عظيم اطلاعات و تشويش ذهني: خيلي از مواقع حجم بالاي اطلاعات باعث مي‌شود كه كاربران دچار تشويش ذهني شوند؛ با اين حساب شما در نظر بگيريد در خانه نشسته‌ايد و روي مانيتور در يخچال، تلگرامتان باز باشد، يا حين تماشاي مسابقه فوتبال مدام پيام‌هاي اينستاگرام روي صفحه تلويزيون نمايش داده شود. با اين حساب ديگر ذهني باقي نمي‌ماند كه بخواهيد به چيز مهم و عميقي فكر كنيد.
چالش جدي امنيتي: اكثر وسايل برقي كه قرار است به اين شيوه به اينترنت متصل شوند آسيب پذير و قابل نفوذ بوده و توسط هكرها، سارقان اينترنتي، دولت‌ها و نهادهاي اطلاعاتي قابل‌سوءاستفاده خواهند بود، لذا يك جاسوس يا يك هكر مي‌تواند كنترل تمامي ابزار و وسايل مورد استفاده فرد در منزل، محل كار و ديگر محيط‌ها را به‌دست بگيرد و اطلاعات مفصل و دست اولي در مورد عادات زندگي خصوصي و حرفه‌اي مردم جمع‌آوري كند. براي همين چند توصيه مهم براي شما داريم كه بهتر است آنها را رعايت كنيد؛
مقامات آمريكايي بارها اعلام كرده‌اند كه بسته‌هاي اينترنت اشياء براي جاسوسي است و اين نكته مهم است كه بخش عمده‌اي از زيرساخت‌ها در كشور ما توسط شركت‌هاي خارجي تامين شده است! پس در كل مراقب باشيد و به‌طور مطلق به اينترنت اشياء اعتماد نكنيد.
با توجه به اينكه بسياري از ابزارهاي اينترنت اشياء نيازمند داشتن حساب (بالاخص در شركتي همچون گوگل) هستند به شما پيشنهاد مي‌كنيم دو حساب داشته باشيد! تا همه‌‌چيز زندگي شما در دسترس شركت‌هاي سوءاستفاده‌گر قرار‌نگيرد.
شايد فعلا اتفاق نيفتاده باشد اما در آينده به‌احتمال زياد مدل‌هاي بومي اينترنت اشياء در دسترس قرار خواهند گرفت براي همين حتما سراغ مدل‌هاي بومي برويد.
با گسترده شدن اينترنت اشياء قطعا سر و كله كلاهبرداران اينترنتي هم پيدا خواهد شد. مراقب باشيد كه به بهانه اينترنت مجاني، راه‌اندازي سيستم‌هاي مختلف داراي اينترنت مثل تلويزيون و يخچال و سيستم روشنايي منزل، هماهنگ‌سازي موبايل با سيستم هوشمند خانه و عناويني مثل اينها سرتان را كلاه نگذارند.
ذائقه‌سازي و حذف اختيار كاربر: امروزه تقريبا همه تصور مي‌كنند كه در محيطي آزاد و با اختيار خود در حال انتخاب هستند درحالي‌كه فناوري‌هاي نوين ارتباطي با جمع‌آوري اطلاعات مي‌توانند در مباحث اجتماعي، اقتصادي و رفتار مصرفي با مهندسي افكار، ذائقه‌سنجي و سپس ذائقه‌سازي كنند؛ براي مثال به اين فكر كرده‌ايد چرا ناخودآگاه به خريد فلان مارك علاقه بيشتري داريد؟
اعتياد به اينترنت: بسياري از روانشناسان استفاده بيش از 19ساعت از اينترنت در هفته و برخي ديگر تا 36ساعت در هفته را اعتياد مي‌دانند و طبق تحقيقات انجام شده اغلب افرادي كه به بازي‌هاي ويدئويي و استفاده از اينترنت معتاد شده‌اند كودكان، نوجوانان و جوانان هستند. با آمدن اينترنت در ابزار خانه و محيط كار احتمالا اعتياد به اينترنت هم گسترده‌تر مي‌شود براي همين پيشنهاد مي‌كنيم چند نكته را از همين الان تمرين كنيد؛
براي خود حد و مرز تعيين كنيد به اين معنا كه كم‌كم ساعاتي كه پشت رايانه صرف مي‌كنيد را كمتر كرده و به آن پايبند باشيد.
با دوستان خود قرار ملاقات بگذاريد و به تفريح‌هاي دسته‌جمعي روي بياوريد. تفريح‌هاي دسته جمعي باعث مي‌شود تا شما رفتار اجتماعي صحيح را جايگزين رفتار گوشه‌گيري ناشي از حضور طولاني مدت در اينترنت كنيد.
از اماكن ديدني و تفريحي محل زندگي خود استفاده كنيد، اما نه از روي گوگل ارث.
فهرست اسامي افراد خانواده، بستگان و دوستاني را كه مي‌توانند در ترك اين اعتياد به شما كمك كنند تهيه كنيد، زيرا ترك اين اعتياد به تنهايي ممكن است سخت باشد.
اگر ابزارها و يا اصطلاحا گجت‌هاي مختلف تلفن همراه مثل ساعت هوشمند را خريده‌ايد به‌طور مدام از آنها استفاده نكنيد و باور كنيد كه بعضي چيزهاي غيرديجيتال بسيار مفيدتر و باكلاس‌تر هستند.