در روزهاي گذشته رئيس انجمن علوم و صنايع غذايي ايران براي هشداردادن به مردم در مورد سلامت ميوههاي خشك فلهاي، به خبرگزاري ميزان گفت: وجود انواع زخم و برش روي دستان توليدكنندگان ميوههاي خشك و آلو و لواشك ميتواند بهراحتي بيماري ايدز و هپاتيت را به مصرفكنندگان انتقال دهد بنابراين مردم بايد هنگام خريد اينگونه مواد خوراكي دقت لازم را داشته باشند و از نوع كارخانهاي و بستهبندي شده آن استفاده كنند.
اين در حالي است كه اين دو بيماري بهدليل bloodborn بودن امكان انتقال به طريق خوراكي را ندارند. دكتر حميد عمادي، متخصص بيماريهاي عفوني در گفتوگو با همشهري گفت: راههاي هشدار دادن به مردم در مورد مسائل بهداشتي بايد علمي باشد. احتمالا اين مقام مسئول در حوزه تغذيه ميخواسته بهاصطلاح پيازداغ ماجرا را زياد كند. هرگونه اطلاعرساني نادرست با هر نيتي كه باشد، تأثير منفي داشته و نادرست است. ممكن است برخي ميگروارگانيسمهاي آلوده باعث ايجاد بيماريهاي دستگاه گوارشي شوند ولي ايدز و هپاتيت راههاي متفاوتي دارند. امروزه افراد در عصر ارتباطات بهراحتي ميتوانند به اطلاعات دسترسي پيدا كنند. اينگونه اطلاعرساني و هشدار دادن غيرعلمي و غيراخلاقي است. راههاي انتقال بيماريهاي ايدز و انواع هپاتيت مشخص و قابل پيشبيني است اما هر از گاهي اظهارنظرهايي در شبكههاي اجتماعي و خبرگزاريها منتشر ميشود كه باعث ايجاد تشويش اذهان عمومي ميشود.
دكتر حميرا فلاحي، پزشك و كارشناس آموزش و اطلاعرساني اداره كنترل ايدز در اين مورد گفت: مواد خوراكي كه در فضاهاي باز نگهداري ميشود و امكان نشستن گرد و خاك، دست آلوده، پشه و مگس روي آن وجود دارد، بيماريهاي گوارشي را به مصرفكننده منتقل ميكند. حتي با درنظر گرفتن فرض محال آلودگي ميوهها با خون فرد بيمار به HIV و هپاتيت، اين بيماريها از اين طريق به هيچ عنوان منتقل نميشود. ويروس ايدز، بسيار حساس است و درصورتيكه در معرض هوا و آفتاب قرار بگيرد، از بين ميرود. برگه ميوههاي خشك شده قطعا روزهاي متمادي در معرض هوا قرار ميگيرند. در مورد هپاتيت هم همينگونه است. ويروس هپاتيت B و C نيز با وجود اينكه مقاومتر از ويروس ايدز هستند، قرار گرفتن زير آفتاب بهمدت زياد (3روز)، قطعا آنها را از بين ميبرد.
وي با اشاره به اينكه اطلاعرساني يك شمشير دولبه است، گفت: با يك اطلاعرساني صحيح، ميتوان مردم را در جهت درست هدايت كرد. چند وقت پيش شايعهاي در شبكههاي اجتماعي منتشر شده بود كه براساس آن مردم براي تست ديابت به پايگاههاي سيار وزارت بهداشت مراجعه نكنند؛ چون با كيتهاي مربوطه ويروسHIV منتقل ميكنند. طرحي كه ميتواند به سياستگذاران در تدوين برنامههاي كلان و ارائه خدمات بهتر مفيد باشد، با يك شايعه در شبكههاي مجازي ميتواند روبهرو شود. چنين اظهارنظرهايي ميتواند بسيار مضر باشد.
وي گفت: سواد سلامت مردم، حرف اول را در سلامت جامعه ميزند. مردم نبايد هر چيزي را كه ميخوانند و ميشنوند، تحليل كنند. در گروههاي تلگرامي خبرهايي از سر خيرخواهي منتشر ميشود كه لزوما صحيح نيست. دكتر مرداني، رئيس بخش بيماريهاي عفوني بيمارستان لقمان حكيم نيز با تأكيد بر اينكه راه عمده انتقال ويروسHIV و هپاتيتهاي B و C خراشيدگي با اجسام برنده نيست، به همشهري گفت: چنين اظهارنظري جز تشويش ذهن، حاصلي ندارد. اچآيوي (HIV) در مايعات داخلي و مترشحه بدن انسان مبتلا (بهجز عرق و تا حدودي بزاق) وجود دارد، اما فقط از راه آميزش جنسي، تبادل خون يا فرآوردههاي آن و از مادر مبتلا به جنين قابل سرايت از فردي به فرد ديگر است.
- راههاي انتقال
بيماري ايدز از طريق رابطه جنسي در كشور در حال افزايش است ولي با اين حال بيشترين راه انتقال ويروس HIV تزريق خون آلوده است. پروين افسر كازروني، رئيس اداره ايدز وزارت بهداشت درباره آخرين آمار مبتلايان به ايدز گفت: 66.3درصد از اين افراد براثر استفاده از سرنگ مشترك و از طريق اعتياد تزريقي مبتلا شدهاند. همچنين 19.3درصد از طريق رابطه جنسي، 1.5درصد از طريق مادر به كودك و 0.7درصد براثر خون و فرآوردههاي خوني مبتلا شدهاند كه البته راه انتقال از طريق فرآوردههاي خوني در سالهاي اخير بهشدت كاهش يافته است.