همين جمعآوري چندباره زبالههاي شهري و انتقال آن به مراكز دفن زباله، هزينههاي سرسامآوري را به مديريت شهري وارد ميكند كه البته اين هزينهها هم در نهايت توسط خود ما مردم شهرنشين پرداخت ميشود. اين مشكلات را اضافه كنيد به معضل شيرابه زبالههاي شهري و آلودگيهاي زيستمحيطياي كه ايجاد ميكند. اما مردم با يكسري كارهاي ساده ميتوانندبسياري از اين هزينهها و مشكلات را كم كنند. چه كارهايي؟ با ما همراه شويد تا نكاتي در اين زمينه به شما بگوييم.
- ترها را كمي خشك كنيد
بخش قابل توجهي از زبالههاي توليدي ما جزو زبالههاي «تر» بهحساب ميآيند؛ همان باقيمانده مواد غذايي، پسماند سبزيها، ضايعات ميوهها، تفاله چاي و استخوان و ضايعات گوشت سفيد، قرمز و... . اين زبالهها حتي اگر درصد بالايي نداشته باشند اگر با زبالههاي خشك مخلوط شوند، آنها را هم تبديل به زباله غيرقابل بازيافت يا تر ميكنند. عمده شيرابه زبالهها حاصل همين زبالههايتر است. بد نيست بدانيد ما تهرانيها در هر دقيقه 200ليتر شيرابه توليد ميكنيم. خب چه بايد كرد؟ چاره كار اين است كه كمي بگذاريم رطوبت اين زبالهها خشك شود و بعد آنها را به سطل زباله منتقل كنيم؛ مثلا تفاله چاي را ميتوان در سبدهاي سينك ظرفشويي نگهداشت تا خشك شود يا پوست هندوانه و ديگر صيفيجات را هم همينطور. آب يا مايعات باقيمانده در بطريها را هم خالي كنيد و بعد بطريها را روانه زبالههاي خشك كنيد. شايد اين كار كوچك خيلي به چشمتان نيايد، اما همين كار اگر توسط همه مردم انجام شود، ميزان توليد شيرابههاي خطرناك به حداقل ميزان ممكن ميرسد.
- خشكها را مچاله كنيد
زندگي مدرن باعث شده كه ما روزانه قوطيها و بطريهاي بسيار زيادي توليد كنيم؛ از قوطيهاي نوشابه گرفته تا انواع و اقسام نوشيدنيها. نخستين نكته اين است كه شما بدانيد اين زباله جزو زبالههاي خشك محسوب ميشود. بهترين كار اين است كه داخل اين بطريها را خالي كرده و حتي با مقدار بسيار كمي آب بشوييد و بگذاريد خشك شوند، بعد هم آنها را در جاي جداگانهاي از زبالههاي تر نگهداريد. اما يك نكته مهم ديگر اين است كه اين نوع زبالهها معمولا باعث حجيم شدن زبالههاي شهري ميشوند؛يعني بهدليل شكلشان باعث ميشوند كه هم فضاي خالي زيادي در اطرافشان ايجاد شود و هم از ظرفيت داخل آنها كه خالي شده استفاده نشود. كاري كه در اين زمينه ميتوان انجام داد فشردهسازي اين نوع زبالههاست؛ يعني قوطيهاي پت را تا جايي كه امكان دارد فشرده كرده و بعد آنها را به سطل زباله مخصوص زبالههاي خشك منتقل كنيم.
- بستهبندي فراموش نشود
يكي ديگر از مشكلات اساسي كه برخيها با زبالههايشان براي شهر ايجاد ميكنند اين است كه اعتقادي به استفاده از كيسه زباله ندارند؛يعني در بهترين حالت زبالههايشان را داخل يك سطل جمع ميكنند و بعد هم آنها را داخل سطلهاي زباله شهري ميريزند. همين كار باعث توليد شيرابه بيشتر و همچنين دردسرهايي براي انتقال اين زبالهها ميشود. آلودگي زياد سطلهاي زباله شهري هم حاصل همين رفتار غلط است. حتما بايد زبالهها را داخل كيسههاي محكم بريزيد و دَرِ آن را گره بزنيد. يك نكته ريز و مهم ديگر هم اين است كه برخيها زبالههاي بيشتري از ظرفيت كيسهها به داخل آنها ميريزند. اين كار هم باعث ميشود كه يا نتوان در كيسه را گره زد و يا اينكه اين كيسهها بعد از انتقال به سطل زباله شهري پاره ميشوند. يادتان باشد كه شستوشوي اين سطلهاي زباله شهري هر چند روز يكبار انجام ميشود.
- بستهبنديها لاغر ميشوند
يكي ديگر از زبالههايي كه معمولا ما زياد توليد ميكنيم، بستهبنديهاي محصولات غذايي يا چيزهاي ديگر است. جنس اين بستهبنديها هم كاغذي، فلزي يا پلاستيكي است. يادتان باشد كه اين نوع زبالهها هم در دستهبندي زبالههاي خشك قرار ميگيرند، پس بايد آنها را كاملا پاكيزه كرده و از زبالههاي تر تفكيك كنيد. اما نكته مهم ديگر درخصوص اين زبالهها، آمادهسازي آنها براي انتقال است. اين نوع زبالهها هم حجم زيادي اشغال ميكنند و باعث ميشوند كه از ظرفيت مخازن انتقالدهنده زبالههاي شهري به درستي استفاده نشود. ميتوان بستهبنديهاي كاغذي را كاملا باز كرد و روي هم گذاشت و با يك نخ آنها را به هم بست. اين كار بايد درخصوص انواع و اقسام زبالههاي كاغذي انجام شود. بستهبنديهاي فلزي و پلاستيكي را هم ميتوان به راحتي فشردهسازي كرد و سپس در سطل زباله مخصوص پسماند خشك قرار داد.
- زبالهها را ريزريز كنيد
حتما ديدهايد كه ماشينهاي مكانيزه جمعآوري زباله، پس از تخليه سطلها، زبالهها را با فشار يك اهرم، له ميكنند. آنها با انجام اين كار در حقيقت حجم زبالهها را كاهش ميدهند تا بتوانند زباله بيشتري جمعآوري كنند. ما هم ميتوانيم در خانه يا محل كار خود همين كار را در زمينه زبالههاي تر انجام دهيم؛ مثلا پوست ميوهها و صيفيجات را بعد از اينكه گذاشتيم كمي خشك شد، خرد و له كنيم و داخل سطل زباله بريزيم. شما فرض كنيد كه يك پوست هندوانه خرد شده چقدر حجم كمتري در سطل زباله شما اشغال خواهد كرد. يا مثلا ميتوانيم بعد از پاك كردن سبزي، آشغال سبزي را چند چاقو بزنيم و خرد كنيم تا در سطل جاي كمتري بگيرد. وقتي گذاشتيم زبالههاي تر كاملا خشك شوند، ميتوانيم آنها را داخل سطل زباله كاملا له كرده و فشار دهيم تا حجم كمتري را اشغال كنند.
- نگهداري بيشتر در خانه
ماجراي زبالههاي خشك با زبالههايتر كاملا متفاوت است؛ مثلا نگهداري از زبالههاي خشك در خانه باعث ايجاد آلودگي نميشود و شما ميتوانيد اين زبالهها را چند روز در خانه نگه داريد و وقتي به ميزان قابل توجهي رسيد آنها را به كيوسكهاي بازيافت نزديك منزل بسپاريد.