در اين خصوص لازم است به چند نكته اشاره كنيم:
1) رايزنيهاي سياسي درخصوص برجام طبيعي است كه يكي از اهداف اين سفر باشد. در شرايطي كه گفته ميشود آمريكا درصدد بهانهجويي براي خروج از برجام است، ايران ميتواند از ابزارهاي سياسي و ديپلماتيك با كشورهاي بزرگي مثل روسيه براي فشار به آمريكا بهره ببرد. روسيه با وجود آنكه چالشهاي سياسي بزرگي با آمريكا دارد اما مناسباتي هم دارد كه ميتواند براساس آن آمريكا را به لزوم اجراي برجام اقناع كند. روسيه، چين و اتحاديه اروپا همچون ايران در برجام منافعي دارند كه اين منافع آنان، مانع همراهيشان با آمريكا درخصوص خلل در برجام ميشود.
2) گزارش آژانس بينالمللي انرژي اتمي درخصوص تعهدات ايران هم براي چندمين بار، مهر تاييدي بود بر حقانيت ايران درخصوص برجام. ايران و روسيه ميتوانند با استفاده از اين ابزار حقوقي قوي كه در ساختار بينالملل تعريف شده است بهدنبال متقاعد كردن آمريكا به اجراي برجام باشند. موضع ديگر هم اينكه آمريكا بديهي است كه خود در ابتدا از برجام خارج نخواهد شد و بهدنبال بهانه جويي است و ايران نبايد اين بهانه را به آمريكا بدهد.
همچنين بايد توجه داشت كه برجام يك سند بينالمللي است كه ذيل قطعنامه 2231شوراي امنيت تعريف شده است بنا براين آمريكا به راحتي نميتواند به تعهدات خود در برجام پايبند نباشد هرچند تاكنون نيز كارشكنيهاي بزرگي انجام داده است.همچنين ميدانيم كه رئيسجمهور آمريكا شخصيتي است كه حتي به پيمان بينالمللي پاريس كه پيماني محيط زيستي بوده هم پايبند نبوده است و فقط منافع كشور خودش برايش اهميت دارد. اما بايد وي را با فشارهاي سياسي از طريق ساير كشورهاي 1+5 اقناع به اجراي برجام كرد.
3) بخشي ديگر از اهداف مدنظر ايران در سفر وزير خارجه كشورمان به روسيه هم ميتواند در قالب همكاريهاي منطقهاي تعريف شود. مدل تعريف شده ايران و روسيه در منطقه در موضوعات سياسي، اقتصادي و امنيتي مدل موفقي بوده و تبديل به مناسباتي ريشهدار شده است. از سوي ديگر سفر 2روز پيش سرگي شويگو وزير دفاع روسيه به سوريه و ديدار با بشار اسد هم در همين رويكرد تبيين ميشود.
اين رايزنيها در شرايطي ادامه پيدا ميكند كه بعد از پيروزيهاي اخير در حلب، ديرالزور و چند منطقه ديگر در سوريه در مقابل تروريستها، ايران و روسيه با همراهي ارتش سوريه بايد بهدنبال تثبيت و امنيت اوضاع باشند. اين امنيت فراگير زمينه ساز انتخابات فراگير در آينده در اين كشور خواهد بود.پيشبيني ميشود رايزنيهايي درخصوص موضوع همهپرسي در اقليم كردستان عراق هم ميان ايران و روسيه انجام شود چرا كه اين مسئله بر همه مناسبات منطقه تأثيرگذار خواهد بود.
- كارشناس مسائل منطقهاي