چرا که آمارهای رسمی وزارت بهداشت، از وضعیت بیماری ایدز در کشور، نشان می‌دهد که انتقال ویروس ایدز از طریق رفتارهای پرخطر جنسی، رو به افزایش است؛ اين در حالي است كه در گذشته اعتياد تزريقي ازجمله مهم‌ترين راه‌هاي انتقال ايدز بود.همشهري در اين باره نظر نمايندگان كميسيون بهداشت را جويا شده است.
- الگوي انتقال ايدز در حال تغيير است
بشير خالقي، عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس درباره بررسي موضوع اجباري شدن آزمايش ايدز پيش از ازدواج در اين كميسيون به همشهري گفت: اين موضوع بايد از سوي كارشناسان بررسي شود و نمي‌توان بدون كار كارشناسانه در مورد آن اظهارنظر كرد.
نماينده مردم خلخال و كوثر در مجلس، با تأكيد بر اينكه موضوع اجباري شدن آزمايش ايدز پيش از ازدواج را در كميسيون بهداشت و درمان بررسي خواهيم كرد، افزود: ممكن است با اجباري شدن آزمايش ايدز انگ اجتماعي به بيماران مبتلا به اچ‌آي‌وي زده شده و فرد داوطلب ازدواج با مثبت بودن جواب آزمايش دچار تبعات و آسيب‌هاي رواني و اجتماعي شود زيرا جامعه هنوز اين بيماري را متفاوت از ساير بيماري‌ها دانسته و برخورد مناسبي با اين بيماران ندارد؛
بنابراين بهتر است اين موضوع قبل از تصميم‌گيري مورد آسيب‌شناسي قرار گيرد. وي با بيان اينكه تعداد افراد مبتلا به ايدز از آمارهاي ارائه شده از سوي دستگاه‌هاي متولي بسيار بيشتر است، افزود: مبتلايان به اين بيماري در حال افزايش هستند و از سويي آگاهي برخي افراد نسبت به بيماري اندك است؛ بنابراين مي‌طلبد با فرهنگسازي از سوي رسانه‌هاي جمعي و صدا و سيما آگاهي و اطلاعات مردم نسبت به اين بيماري افزايش يابد.
وي همچنين با بيان اينكه راه‌هاي انتقال ايدز مشخص است اما در جامعه با مبتلايان به ايدز رفتار نامناسب و تحقيرآميزي مي‌شود، گفت: رفتار جامعه با اين بيماري به‌گونه‌اي است كه بيماران دچار خودكم‌بيني و در واقع از جامعه طرد شده و هنوز اين بيماري براي برخي بار معنايي منفي دارد. بايد در نظام سلامت به موضوع پيشگيري توجه جدي شود. وي افزود: اقدامات پيشگيرانه از بيماري ايدز بايد در دستور كار وزارت بهداشت قرار گيرد زيرا الگوي انتقال ايدز در حال تغيير و همچنين آمار بيماران در حال افزايش است. به هر حال اين چالشي است كه اگر نخواهيم براي آن چاره‌اي بينديشيم، قطع به يقين مي‌تواند آسيب‌هاي زيادي را متوجه جامعه كند.
- تأكيد بر محرمانه بودن آزمايش ايدز
اميـني‌فـرد، عضو كميسيون بهداشت مجلس هم در اين باره معتقد است: آمارها نشان مي‌دهد كه ابتلا به ايدز از طريق روابط جنسي افزايش داشته است. البته اين به آن معنا نيست كه وضعيت در زمينه ايدز كنترل نشده است بلكه به اين معناست كه زمينه گسترش ايدز وجود دارد و مردم، به‌ويژه جوانان بايد مراقب باشند.ضمن اينكه متوليان نظام سلامت موظف هستند در اين زمينه بيشتر كار كنند.
البته شبكه‌هاي بهداشتي و مراكز تحقيقاتي ما به خوبي برنامه‌هاي كنترلي و پيشگيري را آموزش مي‌دهند اما بايد قبول كنيم كه بايد از دوران نوجواني و دبيرستان در اين زمينه كار شود. از نظر ما آزمايش ايدز پيش از ازدواج نوعي غربالگري است كه مي‌تواند مانند انجام آزمايش‌هاي ژنتيك بر جامعه تأثير بگذارد البته ما روي محرمانه بودن اين آزمايش‌ها هم تأكيد داريم.
اما نبايد اين موضوع را فراموش كنيم كه نه‌تنها ما با جامعه جوان در كشور روبه‌رو هستيم بلكه با افزايش روزافزون سن ازدواج هم روبه‌رويم وبه همين دليل شاهد گسترش رفتارهاي پرخطر در بين جوانان و نوجوانان هستيم كه اين پديده با انواع بيماري‌هاي مقاربتي و ايدز مرتبط شده است. ضمن اينكه همچنان معتقدم نوع نگاه به «ايدز» در كشور، اين بيماري را «تابو» كرده است. اين تابو بايد بشكند. اين وضعيت و حركت‌هاي اشتباه بعد از آن منجر به مخفي شدن بيماري ايدز شده است.
- حق نداريم به حريم خصوصي افراد وارد شويم
طرح غربالگري ايدز اما در ميان نمايندگان كميسيون بهداشت با مخالفت‌هايي نيز همراه است. بهروز بنيادي عضو كميسيون بهداشت مجلس معتقد است هيچ دليلي وجود ندارد كه آزمايش‌هاي تشخيص HIV پيش از ازدواج اجباري شود. اين كار در هيچ جاي دنيا تجربه نشده است. آزمايش‌هاي اجباري HIV فقط در مكان‌هاي خاصي مانند زندان قابل اجراست. اين بيماري در ميان معتادان تزريقي و كساني كه رفتارهاي پرخطر جنسي دارند شيوع دارد. ما حق نداريم به حريم خصوصي افراد وارد شويم.
آزمايش‌هاي تشخيصي بايد به انتخاب افراد و داوطلبانه باشد و در هيچ جاي قانون به اين روش تشخيصي اجباري اشاره نشده است. وي با تأكيد بر اينكه پيشگيري مهم‌تر از درمان است، گفت: وظيفه اصلي معاونت بهداشت وزارت بهداشت آموزش سراسري افراد در جامعه است. بايد روش‌هاي خود مراقبتي را در اين زمينه بدون محدوديت به همه افراد آموزش داد.
به‌عبارت ديگر موضوع اساسي در ارتباط با كنترل ايدز از طريق رفتارهاي پرخطر جنسي، بالا بردن سطح آگاهي مردم است كه اگر اطلاعات جامعه در مورد اين بيماري و راه‌هاي انتقال آن به‌خصوص انتقال از طريق روابط جنسي بالا برود، كمك فراواني به كاهش آمارها مي‌كند.