اين تعداد، كساني هستند كه از بيماري خود مطلع‌اند؛ درحالي‌كه اين بيماري در ماه‌هاي اول اثري از خود نشان نمي‌دهد و زماني نقاب از چهره برمي‌دارد كه اندام حياتي كبد به مخاطره جدي افتاده است. هپاتيت‌هاي ويروسي برحسب زمان كشف ويروس به انواع A، B، C، D و E تقسيم‌بندي شده‌اند.
هپاتيتA شايع‌ترين نوع آن است، ولي در ميان هپاتيت‌هاي مزمن يعني هپاتيت B و D هپاتيت B شايع‌ترين است؛ به همين دليل واكسينه‌شدن افراد عليه آن همچنان ادامه دارد زيرا اين نوع از هپاتيت عامل عمده بيماري‌هاي كبدي، سيروز (التهاب شديد كبد) و سرطان‌هاي كبدي در كشور است. درباره بيماري هپاتيت و انواع آن با دكتر سيدمويد علويان، رئيس شبكه هپاتيت كشور و فوق‌تخصص كبد و گوارش به گفت‌وگو نشسته‌ايم.
- تفاوت هپاتيت‌ها در چيست؟
هپاتيت نوع A به‌شدت مسري است و به‌راحتي از فردي به فرد ديگر به شيوه‌هاي مختلف منتقل مي‌شود. اين ويروس از طريق آب و غذاي آلوده و از طريق تماس دست آلوده بيمار با ليوان آب يا غذا منتقل مي‌شود؛ بنابراين تا وقتي از سلامت غذا يا آب مطمئن نيستيد، آن را مصرف نكنيد. علاوه بر آن، پيش از خوردن غذا حتما دست‌ها را با آب و صابون بشوييد. هپاتيتA در كشور شيوع متوسط رو به پاييني دارد.
ويروس هپاتيت B در يك دوره كوتاه فرد را درگير مي‌كند. درگذشته مهمترين راه انتقال از مادر به نوزاد موقع تولد بود ولي الان به‌دليل استفاده از واكسن در نوزادان كم‌اهميت شده است. ارتباط جنسي و تماس با خون يا بزاق بدن فرد مبتلا به ويروس هپاتيت B هم مي‌تواند فرد سالم را بيمار كند. اين ويروس از طريق دست دادن، آب يا غذا منتقل نمي‌شود.
- آيا هپاتيت C هم از طريق خون منتقل مي‌شود؟
هپاتيت C از طريق تماس با خون فرد آلوده به سايرين سرايت مي‌كند. در سابق مهمترين راه انتقال آن، استفاده از خون و فرآورده‌هاي خوني كنترل نشده بود ولي بعد از سال۱۳۷۵ و كنترل خون‌ها، در حال حاضر مهمترين راه انتقال، اعتياد تزريقي است. به همين دليل بيماران هموفيلي، دياليزي، تالاسمي، معتادان تزريقي و تمامي كساني كه قبل از سال۱۳۷۵ سابقه تزريق خون داشته‌اند، در معرض خطر بيشتري بودند.
طبق مطالعه‌هاي جديد ۵۰درصد از بار بيماري هپاتيت C در كشور كاهش يافته است و امروزه روش كنترل هپاتيت در ايران و در مورد بيماران هموفيلي و تالاسمي به‌عنوان يك مدل جهاني مورد قبول است. خوشبختانه اين ويروس مهاركردني است و مي‌توان با درمان بموقع عوارضش را كنترل كرد. هپاتيت C قابل درمان است و در ۹۸درصد موارد به ريشه‌كني بيماري منتهي مي‌شود و درمان‌هاي سخت گذشته جاي خود را به درمان‌هاي خوراكي و كم‌عارضه داده است. خوشبختانه امروزه تمام داروهاي توليدي داخل مثل داروهاي خارجي مؤثرند.
- با توجه به اينكه سازمان ملل اعلام كرده كه تعداد مرگ‌هاي ناشي از هپاتيت بيشتر از ايدز شده است، وضعيت كشور چگونه است؟
وضع ايران نسبت به كشورهاي منطقه از نظر كنترل شيوع بيماري هپاتيت قابل‌قبول است. در چند سال اخير سازمان بهداشت جهاني به هپاتيت توجه بيشتري كرده؛ چون آمار مرگ‌ومير آن نسبت به ايدز بيشتر شده است. بيشترين مبتلايان به هپاتيتB در كشور بين ٢٧ تا ٥٠ سال دارند. البته پيش‌بيني مي‌كنيم كه در كشور حدود يك ميليون و ٤٠٠هزار نفر مبتلا به هپاتيتB داشته باشيم. همچنين هپاتيتB در نوزادان و افراد زير ٢٣سال وجود ندارد اما با رفتارهاي پرخطر و غيربهداشتي كه با خون سر و كار دارد مي‌توان به اين بيماري مبتلا شد.