به گفته مجید سرسنگی- دبیر بیست و ششمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر- سالنها سر وقت حاضر میشوند. او میگوید: «خوشبختانه محمدحسین صفارهرندی وزیر ارشاد و محمدحسین ایمانی خوشخو، معاون هنری ایشان اتمام سالنهای تئاتر شهر را پیگیری میکنند.
همچنین حمایت مرکز هنرهای نمایشی و مدیریت تئاتر شهر هم پشتوانه این تلاش است، به همین دلیل تا اندازه زیادی تصور میکنم که سالنهای تئاتر شهر بهموقع برای جشنواره آماده خواهند شد.»
گرها برای نرسیدن ساخته شدهاند، به همین دلیل ستاد جشنواره تئاتر فجر برای جای خالی تئاتر شهر هم فکر کرده است.
سرسنگی در این باره میگوید: «برای اینکه پیشبینیهای لازم را کرده باشیم، جدول برنامهها را با 2 مکان متفاوت بستهایم، یک جدول با حضور تئاتر شهر و یک جدول بدون آن.»
به گفته دبیر بیست و ششمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، یکی از اهداف جشنواره امسال، گسترش تعداد سالنهای تئاتر در تهران است و به همین دلیل دبیرخانه جشنواره ظرفیتها و نقایص سالنهای تئاتری تهران را مشخص کرده و شناسنامهای کامل از این سالنها تهیه کرده است.
او میگوید: «تعداد سالن ها بسیار زیاد است ولی بیشتر سالنها امکان اجرا ندارند، به همین دلیل،سالنهای تئاتری را در 3 سطح درجهبندی کردیم، سطح الف، سالنهایی هستند که قابلیت اجرای نمایش در آن هست و نیازی به تعمیرات و تغییرات ندارد.
سالنهای سطح ب، آنهاییاند که بالقوه امکان اجرای تئاتر را دارند اما باید به آنها امکاناتی اضافه کرد و یا با اندکی تغییر میتوان آن را تبدیل به سالنهای مناسب برای اجرا نمود. اما سالنهای سطوح ج سالنهایی هستند که اجرای تئاتر در آنها امکانپذیر نیست.»
وی سپس اضافه میکند: «تصمیم گرفتیم که برنامه اجراها را از سطح سالنهای الف شروع کنیم . وقتی سالنهای سطح الف پرشد و اجرایی سرریز داشت، سراغ سالنهای سطحب برویم.»
برای اجراهای حرفهای فکر دیگری شده است. سرسنگی درباره اینگونه اجراها هم توضیح میدهد: «کارهای حرفهای در سالنهای حرفهای اجرایی میشود؛ غیر از تالار وحدت، تالار مولوی، تالار هنر و تالار سنگلج و تالار محراب که بهزودی افتتاح میشود از جمله گزینهها هستند.»
اگرچه سرسنگی به این نکته اشاره نکرده که تالار سنگلج نیز به وضعیت تئاترشهر مبتلاست.اما نکته مهم در این میان، پراکندگی مکانها است، یعنی مهمترین تفاوتی که اجرای نمایش در تئاتر شهر دارد؛ تمرکز اجراهادر یک مکان.
اما دبیر جشنواره معتقد است که این موضوع نمیتواند بر روی علاقهمندان حرفهای تأثیر بگذارد و میگوید: «بینندگان تئاتر 2 دسته هستند.
یک دسته علاقهمند حرفهای که کارها را انتخاب میکنند، یعنی اگر یک کار حرفهای و خوب در دورترین نقطه شهر هم اجرا شود، آنها حتماً به دیدن آن میروند اما دسته دوم مخاطبان عادیاند که اغلب برای دیدن تئاتر حتماً جایی را انتخاب میکنند که به محل زندگیشان نزدیکتر باشد.»
شاید این نگاه بهدلیل سمت سرسنگی در سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران باشد اما باید دید در عمل این اتفاق رخ میدهد یا خیر. ولی او که بهتازگی کتاب تماشاگران تئاتر را ترجمه کرده است درباره مخاطب نظر دیگری دارد.
او میگوید: «اگر ما به سمت مخاطب برویم، او دیدن تئاتر را انتخاب میکند؛ چرا که فعلاً در سبد خانوار، دیدن تئاتر جایی ندارد. ما نگران پراکندگی محل برگزاری جشنواره تئاتر نیستیم ،کما اینکه قرار است مکانهای تئاتر هم زیاد شوند و قرار نیست در جشنواره امسال فقط در مکانهای مخصوص تئاتر، شاهد اجرا باشیم و میخواهیم همه تهران درگیر تئاتر بشوند».
او براساس کتاب تماشاگران تئاتر میگوید: «نقش مخاطب در توسعه فرهنگی تئاتر بسیار مهم است. در این کتاب میخوانید که اگر به مخاطب توجه نشود، تئاتر توسعه پیدا نمیکند و اهداف فرهنگیاش به سرانجام نمیرسد.
ما چارهای نداریم که این ارتباط را برقرار کنیم ولی اگر بنشینیم تا مخاطب به سراغ ما بیاید، مخاطبان خود را از دست خواهیم داد.»
به دلیل همین تفکر در جشنواره تئاتر فجر امسال، بخشهای مختلفی طراحی شده است که یکی از این بخشها، اجرای تئاتر در پارکها، خانههای سالمندان، بهزیستی، پادگانها و مکانهایی از این قبیل است.
جشنواره بینالمللی تئاتر فجر از17 بهمن تا اول اسفندماه در تهران اجرا میشود؛ جشنوارهای که قرار است بیست و ششمین دوره خود را کمی دیرتر از همیشه - یعنی
17 بهمن - شروع کند و اول اسفند به پایان برساند.
گرچه با وجود بخشهای مختلف این جشنواره باید شاهد اختتامیه آن در روزهای میانی اسفند و ترافیک شب عید باشیم.