اگر جزو والديني هستيد كه كوله‌پشتي فرزندتان را با انواع كيك و كلوچه و آبميوه پر مي‌كنيد، وقتش رسيده كه در برنامه غذايي او تجديدنظر كنيد. اين راهنما را بخوانيد تا بدانيد سالم‌ترين خوراكي‌ها براي فرزندتان كدامند و چطور مي‌توان با تغذيه، به رشد ذهني و جسمي كودك دانش‌آموز كمك كرد.
- شروع روز با خوردني‌هاي خوشمزه
صبحانه، مهم‌ترين وعده غذايي هر كسي، از كوچك تا بزرگ است. خوردن صبحانه براي يك دانش‌آموز اما اهميت بيشتري دارد چون باعث مي‌شود انرژي مورد نياز مغز براي يادگيري كاملا به‌موقع فراهم شود و بدن براي نيازهاي خود به منابع ذخيره‌شده‌اي كه بايد صرف رشد جسم شود، مراجعه نكند. با اين حال بچه‌هايي كه بايد صبح زود بيدار شوند و به مدرسه بروند خيلي‌وقت‌ها براي صبحانه خوردن بدقلقي مي‌كنند. اگر مي‌خواهيد فرزندتان سالم باشد و در درس‌هايش موفق شود، به هيچ‌وجه زير بار صبحانه نخوردن او نرويد. صبحانه سالم، صبحانه‌اي است كه شامل پروتئين، قند طبيعي و ويتامين باشد. تا حد ممكن در صبحانه جايي براي مربا، كره و شكلات صبحانه و خامه نگذاريد. نان و پنير و گردو، عسل و آبميوه طبيعي كه خودتان سر صبح گرفته‌ايد، كمي ميوه، تخم‌مرغ نيمرو يا آب پز با دورچين سبزيجات، املت قارچ و گوجه‌فرنگي و يك ليوان شير صبحانه‌اي بسيار كامل و مفيد است.
اگر فرصت نداريد صبح‌ها چنين صبحانه‌اي آماده كنيد، شب قبل مقدمات را فراهم كرده و صبح فقط آنها را همراه فرزندتان ميل كنيد. خوردن صبحانه خواب آلودگي كودك را كم‌كرده و به فعاليت‌هاي بدني‌اش كمك مي‌كند. در عوض صبحانه نخوردن باعث افت قند، كاهش هوشياري، كاهش يادگيري و از بين رفتن قواي جسمي و ايمني بدن او مي‌شود. اگر فرزندتان خيلي براي صبحانه خوردن مقاومت كرد، با او شرط كنيد كه تا يك ليوان شير داغ را جلوي خودتان سر نكشيده نمي‌تواند از خانه خارج شود اما مي‌تواند بعد از خوردن شير، صبحانه‌اش را با خود ببرد و در سرويس يا پيش از شروع كلاس بخورد.
بگذاريد يك نكته مهم را همين جا بگوييم. همانقدر كه نخوردن صبحانه مضر است، زيادخوردن آن هم مي‌تواند باعث آسيب شود. صرف صبحانه سنگين، چرب، پر از مواد قندي و... فرايند يادگيري را مختل مي‌كند و بخش اعظم انرژي بدن متوجه دستگاه گوارش براي هضم و جذب مواد غذايي شده و حالت رخوت و كسالت صبحگاهي به كودك مي‌دهد. در نتيجه يادگيري را در فرزندتان مختل مي‌كند.
- عصرانه را فراموش نكنيد
وقت انجام تكاليف در خانه، بچه‌ها نياز به تجديد قوا با خوراكي‌هاي سالم و قندي دارند. دو عدد خرما با شير، 2تا 3واحد ميوه، ساندويچ نان و پنير يا غذاهاي سبكي مثل پوره سيب‌زميني يا تخم مرغ آب‌پز با گوجه و خيار گزينه‌هاي بسيار خوبي براي عصرانه هستند. آجيل و ميوه خشك هم به شرطي كه كمتر از يك مشت باشند، براي تأمين انرژي عصر مفيدند. به اين ترتيب فرزند شما هم تكاليفش را با تمركز و آمادگي ذهني بيشتري انجام مي‌دهد و هم براي وعده شام مي‌تواند غذايي سبك بخورد و راحت بخوابد. يادتان باشد كه شام بايد تا حد ممكن سالم و سبك اما مغذي باشد تا خواب كودكتان را خراب نكند و صبح بتواند پرانرژي و راحت بيدار شده و اشتهاي كافي براي صبحانه‌خوردن داشته باشد. اگر شام را دير بخوريد يا در وعده شام از غذاهاي سرخ‌كرده، چرب، سنگين و پر كالري استفاده كنيد، روز بعد فرزندتان كسل خواهد بود و احتمالا در مدرسه هم با آمادگي كافي حاضر نمي‌شود.
- ميان‌وعده‌اي سالم و مفيد
خوراكي‌هاي صنعتي مثل كيك و بيسكوئيت و شيركاكائو نه‌تنها سالم نيستند كه باعث چاقي و افزايش ناگهاني قند خون مي‌شوند. حتي تحقيقات نشان داده كه اين خوراكي‌ها در بروز يا تشديد اختلال بيش فعالي، كمبود توجه و تمركز (ADHD) هم مؤثرند. از چيپس و پفك و سوسيس و كالباس حرفي نمي‌زنيم چون مي‌دانيد كه بدترين ميان وعده‌ها در مدرسه همين‌ها هستند كه نه‌تنها سودي به كودك نمي‌رسانند بلكه سلامتي او را هم تهديد مي‌كنند. بهترين ميان‌وعده‌اي كه مي‌توانيد به فرزند دلبندتان بدهيد تا در زنگ تفريح‌ها بخورد، ميوه و ساندويچ‌هاي خانگي (مثل ساندويچ مرغ، نان و پنير و گردو، ساندويچ تخم مرغ، كوكو، كتلت و...) است. مي‌توانيد براي آنكه فرزندتان اشتياق بيشتري به خوردن اين خوراكي‌ها داشته باشد، آنها را با نان تست يا با مخلفات مورد علاقه‌اش تهيه كنيد. يك مشت آجيل يا ميوه خشك مثل مويز، برگه زردآلو و... هم ميان‌وعده بسيار خوبي است كه هم مواد معدني و ويتامين‌هاي مورد نياز كودك را تأمين مي‌كند و هم انرژي او را.
بهتر است ميان‌وعده‌ها را در ظرفي مناسب سن و سال كودك بگذاريد و با سليقه تزيين كنيد تا اشتياق او به خوردنشان بيشتر شود.
بهترين نوشيدني براي ميان‌وعده فرزند شما هم شير است. اگر با شير ميانه خوبي ندارد، براي او شير كاكائو، شير خرما يا شيرقهوه خانگي و كم‌شيرين درست كنيد و در قمقمه‌اش بريزيد. البته به شرطي كه هوا سرد باشد و شير خراب نشود. هرگز آبميوه‌هاي صنعتي را به‌عنوان ميان‌وعده در كيف فرزندتان نگذاريد كه جز قند هيچ‌چيز ديگر به بدن فرزندتان نمي‌رسانند.
- يك ناهار تپل درخانه يا مدرسه
اگر فرزندتان ناهارها را در خانه كنار شما مي‌خورد، خوش‌شانس هستيد چون در آن صورت مي‌توانيد نظارت بيشتري روي تغذيه او داشته باشيد. اما اگر ناهار را در مدرسه مي‌خورد و شما مسئول تهيه ناهار او هستيد، بهتر است غذايي مقوي و وعده‌اي پر و پيمان براي ناهار كودكتان درنظر بگيريد. غذاهاي برنجي بهترند در وعده ناهار صرف شوند تا شام. اين وعده همچنين بهتر است شامل گوشت و مواد پروتئيني باشد و با ماست يا سالاد همراه شود. حتما از ظرف‌هاي مناسب اين كار استفاده كنيد تا در تهيه ناهار فرزندتان محدوديت نداشته باشيد.