براساس گزارش اينديپندنت، باستان‌شناسان عراقي اين شهر را كه براي دو هزارسال ناپديد شده‌بود، با كمك عكسبرداري پهپادي و تصاوير اطلاعاتي محرمانه خارج از طبقه‌بندي كشف كردند.
"كالاتگا دربند" كه گفته مي‌شود در سال 331 پيش از ميلاد توسط اسكندي مقدوني يا دست كم در دوران او بنا شده‌است، توسط گروهي از باستان‌شناسان عراقي و بريتانيايي كشف شد. به گفته جان مك‌گينيس يكي از باستان‌شناسان حاضر در اين پروژه، كشف اين شهر مراحل اوليه خود را سپري مي‌كند اما فكر مي‌كنم با شهري پرهياهو مواجه هستيم كه در جاده ميان ايران و عراق واقع شده و در دوران خود بسيار پررفت و آمد بوده‌است.
اين منطقه پس از انتشار تصاوير ماهواره‌اي محرمانه از طبقه‌بندي خارج شده متعلق به دهه 1960 توسط سازمان جاسوسي آمريكا مورد توجه باستان‌شناسان قرار گرفت. در اين تصاوير نماي كلي خرابه‌هاي شهر ديده مي‌شوند.
مك‌گينيس و همكارانش پس از ديدن اين تصاوير از پهپاد‌ها براي بررسي بيشتر خطوط خرابه‌هاي اين منطقه كه براي قرن‌ها زير خاك باقي مانده بودند، استفاده كردند.در اين منطقه كه در كردستان عراق واقع شده، سكه‌هاي يوناني، و مجسمه‌هايي از خدايان يوناني-رومي نيز كشف شده‌است.
اگرچه تاريخ دقيق زمان بناي اين شهر هنوز مشخص نشده‌است، اما باستان‌شناسان احتمال مي‌دهند شهر در مسير جاده‌اي در منطقه‌اي كه بعد‌ها بين‌النهرين نام گرفت قرار دارد كه اسكندر مقدوني از آن براي حضور در جنگ با داريوش سوم عبور كرده‌است. به گفته باستان‌شناسان اين شهر زماني بازاري پرتردد براي سربازان بوده و بازرگانان بوده‌است.
مك‌گين و گروهش مسئول اجراي طرح آموزشي مديريت ميراث فرهنگي عراق هستند كه در آن به محققان و باستان‌شناسان عراقي ياد مي‌دهند چطور گنجينه‌هاي باستاني بي‌بديل را شناسايي كرده و از آنها در برابر خطر تخريب ناشي از جنگ با داعش محافظت كنند.