همه خانواده‌ها دوست دارند در اين مراسم‌هاي عزاداري شركت كنند اما شركت در اين مراسم‌ها، مخصوصا به‌صورت خانوادگي الزامات خاص خودش را دارد، به ويژه اين چند روز كه با تعطيلات آخر هفته، يك تعطيلات چهارروزه را تشكيل مي‌دهد و مستلزم برنامهريزي بيشتري است. اگر قرار باشد ماه محرم تغيير مثبتي در سبك زندگي‌مان ايجاد كند، بايد تلاش كنيم با برنامهريزي درست استفاده بهتري از هيئت‌ها و عزاداري‌ها داشته باشيم.
- برنامه‌اي ويژه براي روزهاي خاص
اگر مي‌خواهيد از روضه‌ها و هيئت‌ها و سخنراني‌هاي روز و شب‌هاي محرم نهايت استفاده را ببريد، بهتر است با برنامه‌اي درست كه از قبل به آن فكر كرده‌ايد پيش برويد. در اينگونه مناسبت‌ها هر چقدر برنامهريزي فردي مهم باشد، لزوم برنامهريزي جمعي در خانواده بيشتر احساس مي‌شود زيرا قرار است چند نفر در كنار هم كارهايي انجام دهند كه مستلزم هماهنگي و رضايت آنهاست. براي برنامهريزي جمعي بايد منعطف‌تر بود و آداب گفت‌وگو و تصميم‌گيري را هم ياد گرفت.
مي‌توانيد همين امروز عصر كه تعطيلات آخر هفته شروع مي‌شود باهم صحبت كنيد و با توجه به شرايط‌تان براي استفاده معنوي بيشتر، برنامهريزي كنيد؛ مثلا هرشب بعد از نماز مغرب همه اعضاي خانواده باهم به يك مجلس خاص برويد يا مثلا در روزهاي آتي شما به‌عنوان مادر خانواده براي سخنراني خاصي كه صبح‌ها برگزار مي‌شود، برنامه بريزيد و يا به‌عنوان پدر خانواده به مجالسي كه عصر و شب برقرار است، برويد و براي روزهاي تاسوعا و عاشورا مجالس بيشتري را درنظر بگيريد.
- هميشه باهم، به يك شرط
اينكه شما بتوانيد به‌نوعي شركت در مراسم را انتخاب كنيد كه با هم بودنتان در هر شرايطي حفظ شود، يك نكته مثبت است اما به شرطي كه به اصل برنامه لطمه نزند. براي مثال، بتوانيد همگي يك‌سخنران خاص را انتخاب كنيد، باهم برويد و بچهها را هم همراه خود ببريد. اين كار چند فايده دارد: اول از همه حس باهم بودن و كنارهم بودن را در افراد خانواده تقويت مي‌كند، در قدم دوم به همفكري و هم‌اعتقادي بيشتر شما مي‌انجامد و در مرحله سوم اينكه بعد از مجلس عزاداري مي‌توانيد در مورد برخي موضوعات باهم صحبت كنيد و اگر فرزند نوجواني هم داريد او را وارد بحث‌هاي اعتقادي ويژه‌اي كنيد كه براي سن او بسيار مفيد است.
اما ممكن است مثلا شوهرتان به مداح خاصي علاقه داشته باشد كه شما نتوانيد به مجلس او برويد يا به‌خاطر داشتن فرزند كوچك، رفتن به آن مجلس خاص سخت باشد، اصلا ممكن است هركدام مجلس و واعظ خاص و متفاوتي را دوست داشته باشيد، مي‌توانيد در چنين شرايطي برنامه‌هاي تك‌نفره بريزيد؛ البته با رضايت طرف مقابل. از آن طرف همسرتان هم مي‌تواند در نگهداري بچهها به شما كمك كند كه شما به مجلسي كه دوست داريد برويد. درنهايت اين روزها بهانه خوبي است تا هميار هم باشيد براي استفاده معنوي بيشتر؛ چرا كه اين همياري و همكاري، حال رابطه‌تان را هم بهتر خواهد كرد. مگرنه اينكه يكي از بزرگ‌‌ترين ويژگي‌هاي همسر خوب ياري‌رساندن به شريك زندگي‌اش در اطاعت خداوند است؟
- روضه‌هايي زير سقف خانه
درست است كه استفاده از سخنرانان و مداحان در اين ماه مي‌تواند براي بالابردن معارف عاشورايي همه اعضاي خانواده بسيار مفيد باشد و در دين ما هم به شركت در جلسات و دعاي دسته‌جمعي سفارش شده است اما برگزاري جلسات كوچك خانگي مي‌تواند، هم حال و هواي خانه‌تان را بيشتر محرمي كند و هم بچهها در موقعيتي آرام و مناسب در عزاداري شركت كنند. شما و همسرتان مي‌توانيد كتاب‌هايي درخصوص عاشورا مطالعه كرده و مطالبش را به زبان سني كودكتان بازگو كنيد. اينكه خانه را سياهپوش كنيد و مانند يك جلسه عزاداري بنشينيد و صحبت كنيد و و دعا بخوانيد مي‌تواند تجربه خوبي براي همه‌تان باشد. يكي ديگر از كارهايي كه خوب است انجام دهيد تشويق بچهها براي خواندن از روي كتاب يا بازگو كردن چيزهايي است كه در مجالس عزاداري شنيده‌اند. برخي از كودكان به مداحي علاقه دارند و مي‌توانيد از آنها بخواهيد اين كار را انجام دهند. جز مجالس كوچك درون‌خانوادگي، مي‌شود عزاداري‌هاي مختصر با حضور چندنفر از دوستان و فاميل هم در خانه ترتيب داد كه هم بچهها راحت باشند و هم بركت برگزاري اين محافل به خانه برسد. يكي از فوايد چنين جمع‌هايي، مخصوصا اگر فرزند نوجوان داشته باشيد، مطرح كردن سؤالات از جانب بچه‌هاست و بحث در مورد چيزهايي كه براي آنها علامت سؤال است؛ درصورتي كه جواب را خودتان بدانيد پاسخ مي‌دهيد و درغير اين‌صورت مي‌توانيد از فرد آگاه‌تري بپرسيد.
- آداب عزاداري با كوچولوها
با بچهها به هيئت‌رفتن آداب خاص خود را دارد. از 2 جنبه بايد به اين موضوع توجه كنيد؛ يكي اينكه ديگران ممكن است مانند شما حوصله سروصداي بچه را نداشته باشند و اذيت شوند و حتي برخوردي با فرزندتان كنند كه تأثير منفي از اينگونه مراسم در ذهنش باقي بماند، پس براي اين موضوع بايد فكري بكنيد. اما اين همه ماجرا نيست و بايد مراسم و شرايطي را انتخاب كنيد كه فرزندتان خسته نشود و برايش جذابيت داشته باشد تا به آمدن به اينگونه مكان‌‌ها علاقه‌مند شود. انتخاب نوع هيئت بسيار مهم است. مراسم طولاني در مكان‌هاي خيلي شلوغ و دربسته براي بچهها جذابيت ندارد و آنها را خسته مي‌كند؛ حتي ممكن است به آنها آسيب هم برسد. جايي را انتخاب كنيد كه امكان استفاده از سرويس بهداشتي سخت نباشد. براي فرزندتان خوراكي، آب و وسايل بازي به همراه ببريد و حتي طوري برنامهريزي كنيد كه با يكي از دوستان و اقوام كه فرزند هم‌سن و سالي دارد به مراسم برويد كه هر دوي آنها به بازي باهم مشغول باشند. در چنين شرايطي جايي كه براي نشستن انتخاب مي‌كنيد، مهم است تا ديگران اذيت نشوند. باتوجه به مناسب بودن هوا هيئت‌هايي كه در فضاي باز برگزار مي‌شوند يا حياطي براي بچهها دارند، مي‌توانند انتخاب خوبي باشند. براي همراه بردن بچهها هم با همسرتان تعامل كنيد. اينطور نباشد كه وظيفه نگهداري فقط برعهده يكي باشد.
- قوانين محرمي
براي اينكه فرزند شما بداند اين ايام براي همه كاملا متفاوت است، مي‌توانيد كارهايي انجام دهيد كه مسئله حرمت عاشورا برايش پررنگ‌‌تر شود؛ مثلا درتمام اين ماه لباس تيره بپوشيد و براي او هم بخريد تا اگر دوست داشت بپوشد. قوانيني وضع كنيد كه با همسر و فرزندتان خانه را سياهپوش كنيد يا نذري بپزيد و باهم در اين كار مشاركت كنيد. لازم نيست حتما نذري‌تان خيلي گسترده باشد اما همين كه سعي كنيد سهم كوچكي داشته باشيد، كافي است؛ مثلا غذايي بپزيد و به نذر شهداي اين روزها، شام كارگرهاي يك ساختمان نيمه‌‌آماده در محله‌تان را تأمين كنيد.