اميرميرزاي حكمتي يكي از 4نفري بود كه به اتهام جاسوسي در ايران بازداشت بودند و 26ديماه سال 94 آزاد شد. براساس قوانين آمريكا اين پول بايد از اموال بلوكه شده ايران به اميرميرزاي حكمتي پرداخت شود. در جريان آن مبادله تاريخي 4زنداني آمريكايي در ايران كه متهم به جاسوسي بودند در ازاي آزادي 12ايراني زنداني در آمريكا و همچنين دريافت 1.7ميليارد دلار از اموال بلوكه شده ايران، آزاد شدند.
400ميليون دلار از 1.7ميليارد دلاري كه در جريان آن مبادله آمريكا حاضر به پرداخت آن به ايران شد بخشي از پولي بود كه در دوران حكومت پهلوي براي خريد تسليحات به آمريكا پرداخت شده بود، اما با وقوع انقلاب نه تسليحاتي به ايران داده شده بود و نه پولهاي اصلي ايران بازگردانده شده بود. بقيه اين رقم، سود پول بلوكه شده ايران در 4دهه گذشته بود. حالا آمريكاييها با شكايتهايي كه زندانيانشان از ايران مطرح ميكنند بهدنبال بازگرداندن بخشي از اين پول هستند.
علاوه بر اميرميرزاي حكمتي كه پرونده خود را به سرانجام رسانده است، جيسون رضائيان يكي ديگر از آن 4زنداني آزاده شده هم پروندهاي عليه ايران تشكيل داده است. جيسون رضائيان خبرنگار روزنامه واشنگتنپست بود كه تيرماه سال 93 به اتهام جاسوسي براي آمريكا بازداشت شد. او هم مثل اميرميرزاي حكمتي مهره ارزشمندي براي آمريكا بود، چنانچه دولت اوباما تيمي را براي مذاكرات محرمانه با ايران مأمور كرد.
اين گفتوگوها كه 18ماه طول كشيده بود همزمان با مذاكرات هستهاي انجام ميشد اما نه از كانال مذاكراتي وزيران خارجه ايران و آمريكا. گفتوگو براي مبادله زندانيان ايراني و آمريكايي از مسير دبيرخانه شورايعالي امنيت ملي انجام ميشد. از طرف آمريكا شخصي به نام برت مكگورك، دستيار ويژه رئيسجمهور در امور ايران و عراق هدايت اين مذاكرات را برعهده داشت.
آمريكا در ازاي دريافت جيسون رضائيان و اميرميرزاي حكمتي 2مهره ارزشمند خود حاضر به آزادي 12ايراني، بازگرداندن 1.7ميليارد دلار از اموال بلوكه شده ايران و همچنين خارج كردن بانك سپه از فهرست تحريمها شد، به همراه جيسون و اميرميرزاي حكمتي 2زنداني ديگر ايراني- آمريكايي هم در تاريخ 26دي 94 آزاد شدند؛ سعيد عابديني و نصرتالله خسروي. سعيد عابديني با همان جت ايرفورس سوئيسي كه در فرودگاه مهرآباد براي خارج كردن اين زندانيان نشسته بود از ايران خارج شد اما نصرتالله خسروي در ايران ماند.
جيسون رضائيان و اميرميرزاي حكمتي بعد از خروج از ايران در دادگاههاي آمريكا پروندهاي عليه ايران تشكيل داده و مدعي شدند در زندانهاي ايران مورد آزار و اذيت قرار گرفتهاند. اميرميرزاي حكمتي مدعي شده است در مدت بازداشت شكنجه شده و با حبس در سلول انفرادي، كتك خوردن، تهديد، محروميت از دسترسي مناسب به غذا و مراقبتهاي پزشكي، روبهرو بوده است.
جيسون رضائيان هم مدعي شده است مقامهاي ايران با هدف كسب امتياز از دولت آمريكا در جريان مذاكرات هستهاي وي را دستگير كردهاند. اين ادعا در حالي مطرح شده است كه مذاكرات محرمانه براي آزادي جيسون رضائيان خارج از چارچوب مذاكرات هستهاي انجام ميشد و حتي محمد جواد ظريف در جريان مذاكرات هستهاي اجازه ورود مقامهاي آمريكايي به اين مبحث را نداده بود. او گفته بود در اين مذاكرات فقط درباره مسائل هستهاي مذاكره ميشود. روزنامه واشنگتنپست نوشته است قاضي آمريكايي نيمي از اين مبلغ ۶۳ ميليون دلار را بهعنوان غرامت و نيم ديگر را بهعنوان جريمه ايران تعيين كرده است.