محمود محمدی: توافق برجام شرایط جدیدی را هم برای ایران و ۱+۵ و هم برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شورای حکام ایجاد کرد که در چارچوب این شرایط جدید همکاری‌ها و رفت‌وآمد‌هایی انجام شده است.

به‌عبارتي، جز مقامات آمريكا كه به‌خصوص با روي كار آمدن ترامپ، بعضا سخنان نابجايي در رابطه با ايران مطرح كرده‌اند، هم اروپايي‌ها، هم رئيس آژانس و مجموعه كشورهاي عدم‌تعهد و شوراي امنيت از توافق برجام حمايت كرده‌اند و 8 مرتبه هم شخص آقاي آمانو رسما بر پايبندي ايران به توافقات تأكيد كرده است.

طبيعي است كه در جريان سفر آقاي آمانو ممكن است در رابطه با موضوعات مورد ترديد طرفين ازجمله طرح ترامپ براي بازبيني برجام و احاله دادن آن به كنگره آمريكا و نيز مصوبه‌اي كه اخيرا در مجلس آمريكا به تصويب رسيد و توان دفاعي ايران را مورد هدف قرار داده، رايزني‌هايي صورت گرفته باشد.

اگرچه محتواي مذاكرات آمانو در ايران منتشر نشده اما به‌نظر مي‌رسد مديركل آژانس در چارچوب وظايف آژانس و طبق توافقي كه در برجام انجام شده به تهران سفر كرده بنابراين آنچه از سوي برخي طرف‌ها درباره بازرسي از برخي مراكز نظامي ايران مطرح شده اساسا فاقد وجاهت به شمار مي‌رود چون وظايف نظارتي آژانس صرفا به مراكزي بر مي‌گردد كه ايران اسامي آن را به آژانس به‌عنوان تاسيسات هسته‌اي اعلام كرده و به همين دليل موضوعيتي ندارد آمريكا يا حتي آژانس هر نقطه‌اي را براي بازرسي مورد هدف قرار دهد.

در رابطه با عملكرد آژانس ذكر اين موضوع ضروري است كه تجربه گذشته نشان داده آژانس و شوراي حكام در رابطه با استفاده ايران از انر‍ژي هسته‌اي همواره تحت فشار قرار گرفته‌اند بنابراين اصل تحميل نظر توسط آمريكا امري بديهي به شمار مي‌رود اما آنچه مهم است اين است كه مسئوليت فردي و سازماني آمانو ايجاب مي‌كند در چارچوب برجام و وظايف و مسئوليت آژانس ماموريت خود را انجام دهد.

به‌عبارت ديگر ما به مواضع آژانس و شوراي حكام و برخي كشورهاي 1+5 خوش‌بين نيستيم اما شخص آمانو مي‌تواند بعد از بازگشت از تهران با موضعگيري‌ها و اقدامات خود، اعتماد ايران را نسبت به قبل بيشتر مي‌كند و براي احياي اعتبارخود و آژانس، اقدام كند. چون خاطرات ما ازرويه‌هاي شوراي حكام و آژانس هشدارهايي را درباره عملكرد اين نهاد به ما مي‌دهد. در پايان بايد اشاره كرد آژانس در كنار انجام وظايف نظارتي، يك وظيفه مهم ديگر هم دارد و آن كمك به ايران براي توفيق بيشتر در جهت بهره‌برداري از انرژي صلح‌آميز هسته‌اي است كه اين مسئله هم در اسناد آژانس و هم در متن توافق هسته‌اي مورد تأكيد قرار گرفته است.

  • سخنگوي اسبق وزارت خارجه