محمد مهدي حجت از عزم شهرداري تهران براي ايجاد فضايي متناسب با استانداردهاي جهاني در شهر تهران سخن گفت و افزود: «مهم‌ترين شاخص در جهاني‌سازي يك شهر بهبود كيفيت رفتار شهروندان با هم، با طبيعت و با همه اقشار و افزايش كيفيت روابط انساني در آن است.»
بهانه اين گفتار معاون شهرسازي و معماري شهرداري تهران، امروز است؛ يعني «روز جهاني شهرها». 9آبان‌ماه (31اكتبر) روز جهاني شهرها نام گرفته؛ رويدادي كه از سال 2013ميلادي مجمع عمومي سازمان ملل طي قطعنامه‌اي آن‌را به رسميت شناخت. روز جهاني شهرها امسال با شعار «شهر بهتر، زندگي بهتر؛ حكمروايي نوآورانه:
شهرهاي آزاد» در سراسر جهان مورد توجه شهرسازان، مديران شهري و صاحب‌نظران قرار گرفته‌است. مسئول دفتر برنامه اسكان بشر سازمان ملل متحد در ايران در گفت‌وگو با همشهري گفت: «حكمروايي نوآورانه؛ شهرهاي آزاد» در دستور كار جديد شهري سازمان ملل در هبيتات3 تصويب شد. اين رويكرد به اين معناست كه شهرهاي آزاد مي‌تواند به افزايش كارايي شهرها و جلب اعتماد مردم به دولت‌هاي محلي و همينطور دسترسي آزاد به اطلاعات شهري كمك كند.
سيامك مقدم با اشاره به اينكه شهردار تهران در بيان ديدگاه‌هاي خود، مفاهيمي چون شفافيت و مبارزه با فساد را مطرح كرده، اظهار داشت: آنچه از رويكرد دستور كار جديد شهرهاي جهان برمي‌آيد، تكيه بر همين اصول براي داشتن يك شهر مطلوب است. اين مفهوم در واقع تبيين افزايش شفافيت در نهاد شهرداري كه نمادهاي حكومت محلي در ايران است مي‌تواند باشد.
به گفته مقدم، اين رويكرد هم مسئوليت‌پذيري شهروندان را افزايش مي‌دهد و هم باعث افزايش پاسخگويي مديران شهري مي‌شود. مسئول دفتر برنامه اسكان بشر سازمان ملل متحد در ايران از رويكرد شوراي شهر كه مبتني بر افزايش اعتماد شهروندان است نيز سخن گفت. وي اظهار داشت:
شوراي شهر تهران نيز با چنين رويكردي با توجه به ديدگاه‌هاي ارائه شده همراستاست و به‌نظر مي‌رسد با تكيه بر همين ديدگاه مي‌توان شهري مطلوب‌تر داشت. مقدم به چالش‌هاي پيش روي شهرهاي ايران اشاره كرد و گفت: چالش‌هايي مانند قانونگرايي، مشاركت‌پذيري، بهره‌وري سازماني و كارآمدي وجود دارد كه با نوعي تعامل و تصميم‌گيري مناسب كه در سيستم شهر آزاد مي‌تواند برقرار باشد كمك مي‌كند تا بسياري از مشكلات حل شود و اعتماد شهروندان افزايش يابد. با اين شيوه مي‌توان به بهبود شرايط زندگي شهروندان كمك كرد.
- لزوم افزايش ارتباطات بين‌المللي در كلانشهرها
در ايران برخي شهرها توانسته‌اند رويكردي تازه در عرصه جهاني داشته باشند. براي نخستين بار اصفهان در سال2006 به‌عنوان پايتخت فرهنگي جهان اسلام انتخاب شد رويدادي كه هم‌اكنون و در سال 2017مشهد ميزبان آن است. سال آينده ميلادي يعني 2018تبريز، پايتخت گردشگري جهان اسلام است.
اصفهان و رشت همچنين به عنوان شهر خلاق در صنايع دستي و تنوع غذايي در فهرست يونسكو به ثبت رسيده‌اند. آيسسكو (سازمان علمي، فرهنگي و آموزشي اسلامي) با هدف ارتقاي جايگاه شهرها در جهان اقدام به انتخاب شهري به‌عنوان پايتخت فرهنگي و گردشگري مي‌كند تا علاوه بر معرفي اين شهرها، زمينه ارتقاي مديريت و كيفيت شهرها را فراهم آورد.
در كنار اين رويدادها يزد نيز به‌عنوان نخستين شهر تاريخي ايران و بيست و دومين اثر تاريخي كشور در فهرست ميراث جهاني يونسكو ثبت شد. معاون شهرداري‌هاي سازمان شهرداري‌ها و دهياري‌هاي وزارت كشور در گفت‌وگو با همشهري نيز با اشاره به اينكه تجربه آيسسكو در جهاني‌سازي شهرهاي ايران تأثير بسيار زيادي دارد، گفت:
«تشكل شهرهاي اسلامي فرصت بسيار مناسبي براي كلانشهرهاي كشور است تا وارد فرايندهاي بين‌المللي شوند، اين تجربه براي حضور در مجامع جهاني بسيار مؤثر و كاراست.» هيربد معصومي، با اشاره به شكل‌گيري مجامع شهرداران آسيايي در تهران افزود: در ميان كلانشهرهاي ايران، تهران اين ظرفيت را دارد كه وارد فرايند جهاني شود، كمااينكه تجارب تهران در دوره‌هاي مختلف مورد توجه شهرداران شهرهاي بزرگي مانند استانبول قرار گرفت.
- تهران در هيئت يك شهر جهاني
تهران طي يك دهه گذشته بارها مورد توجه مجامع جهاني قرار گرفت. پروژه‌هاي شاخصي چون پل طبيعت، درياچه چيتگر و بسياري از اتفاقات اين شهر مانند شكل‌گيري سامانه اتوبوس‌هاي تندرو، باعث تحسين جهانيان شد.
معاون شهرسازي و معماري شهرداري تهران با اشاره به رويكرد جهاني‌سازي در تهران گفت: اگر يك مجموعه مثل تهران مي‌خواهد در زمره شهرهاي جهان قرار بگيرد، نوع تعامل و سبك زندگي آن بايد در طراز جهاني باشد. نمي‌توان انتظار داشت كه صرفا با افزايش جمعيت يا گستردگي و مساحت آن، شهري جهاني داشت. اين رفتارهاي انسان‌ها در يك شهر است كه مي‌تواند حيثيت جهاني‌شدن را به همراه داشته باشد.
محمدمهدي حجت در ادامه افزود: ما اگر توقع داريم تهران جهاني شود بايد نوع نگاه نسبت به طبيعت و فضاهاي عمومي شهر تغيير كند. نمي‌توانيم نسبت به محيط‌زيست بي‌تفاوت باشيم يا در ترافيك پرخاشگر باشيم و انتظار داشتن شهري جهاني را داشته باشيم.
به گفته وي، اگر اين پارامترها در تهران ارزيابي شود، مي‌توان متوجه شد كه آيا تهران در طراز شهرهاي جهاني هست يا نه. نوع ارتباط و مناسبات رفتاري شهروندان شهرهاي جهاني نسبت به يكديگر و طبيعت و ... نشان مي‌دهد كه در يك شهر چقدر اعتبار و كيفيت وجود دارد. بهبود كيفيت رفتار شهروندان با هم، با طبيعت و با همه اقشار و افزايش كيفيت روابط انساني در تهران آنگونه كه حجت مي‌گويد مي‌تواند رويكرد ما نسبت به يك شهر جهاني را مشخص كند.
معاون شهرسازي و معماري در پاسخ به اين سؤال كه آيا چنين ظرفيتي در تهران و شهروندان براي تبديل‌شدن به يك شهر جهاني وجود دارد، گفت: قطعا امكان‌پذير است. دليل امكان‌پذيري اين است كه ما انقلاب كرديم و در جنگ پيروز شديم. ما ملتي هستيم كه با اراده خودمان توانستيم حكومت مورد علاقه خود را به‌وجود آوريم. چگونه ممكن است نتوانيم تهران را به يك شهر ايده‌آل تبديل كنيم و ناتوان باشيم.وي در پايان گفت: ما برنامه داريم تا تهران را به هيئت يك شهر جهاني براساس فرهنگ و تمدن ايراني اسلامي درآوريم.