در برخي از بيمارستانها مرمت و نوسازي سالها به طول ميانجامد؛ بهطوري كه كاركنان بيمارستان، روزهاي بدون خاك و مصالح و صداي ساختوساز را به ياد نميآورند و كارگران ساختماني سالها در بيمارستان ميمانند. با توجه به اينكه حدود 65 درصد از بيمارستانهاي كشور براساس گفتههاي محمد آقاجاني، معاون سابق درمان وزارت بهداشت فرسوده هستند يعني عمري بالاي ۵۰ سال دارند، بيماران زيادي در كشور همراه با سر و صدا دوره درمان خود را سپري ميكنند.
چندي پيش وزير بهداشت درباره بيمارستانهاي فرسوده گفت: عمر برخي از بيمارستانها در كشور به بيش از يك قرن ميرسد و با استانداردها مغايرت دارد. بنابراين بايد شرايط بيمارستانها با استانداردهاي پدافند غيرعامل تطابق داشته باشد. با وجود روند كنوني، نوسازي و بازسازي تختهاي فرسوده بيمارستاني ۵۰سال طول ميكشد. راه نجات ما استفاده از مردم، سرمايهها، عواطف، تعهدات و تعلقات مردم است. ساخت بيمارستان و توسعه آن هنر نيست، بلكه هنرمندي ما در پيشگيري و كاهش بيماريهاست. بيمارستان سينا با عمري حدود 106سال بهعنوان قديميترين بيمارستان كشور شناخته ميشود. بيمارستان سينا در ابتداي خيابان سيتير تهران، نخستين بيمارستان مدرن كشور است كه به مرور زمان ساختمانهاي جديد ولي همچنان فرسوده به آن اضافه شده است. قديميترين ساختمان اين مجموعه قديمي، حالا به ساختمان «كرسي بيماريهاي ميزراه (بيماريهاي مجاري ادراري)» تبديل شده است و به جز پنجرههاي بلند و نورگير آن، مرمت و نوسازيهاي مكرر، كمتر از چهره قاجارياش نشاني دارد.
يكي از كساني كه سالهاست در بيمارستان سينا كار ساختماني ميكند در گفتوگو با همشهري ميگويد: ۵ سال است كه بخشهاي مختلف بيمارستان را مرمت ميكنيم. او با اشاره به ساختمان دو طبقه مركز مهندسي تجهيزات پزشكي بيمارستان ميگويد: ساختمان قديمي است و بيمارها را نميشود در اين فضا درمان شوند. ما براي مرمت از گچكاري و لولهكشي تا كاشيهاي كف و ديوار، همه را عوض ميكنيم. بيمارستان بناي محكمي دارد ولي ديوارها ترك دارد و كاشيها ريخته است. كارهاي عمراني تمامي ندارد، چون همه ساختمانها قديمي هستند و بيشتر مصالح پوسيده هستند.
- از توقع تا اجرا
تهران بيشترين كمبود بيمارستان را در ميان شهرها دارد. اكبر رنجبرزاده عضو هيأت رئيسه مجلس با انتقاد از بيتوجهي به نوسازي بافت فرسوده بيمارستانهاي تهران، گفت: در يك دهه گذشته براي نوسازي، بازسازي و افزايش تعداد بيمارستانهاي كشور بهويژه در شهرهاي كوچك اقدامات قابلقبولي صورت گرفته است، اما در تهران متناسب و متناظر با شهرستانها توجه به نوسازي بافت فرسوده در دستور كار نبوده است؛ اما براي مراكز استانها و شهرستانها معمولا اعتبارات قابلقبولي براي نوسازي بافت فرسوده درماني در نظرگرفته شده است. وي با بيان اينكه اعتبارات و منابع لازم براي نوسازي بافت فرسوده در تهران بايد از سوي دولت اختصاص پيدا كند، ادامه داد: بيمارستانهاي فعال در تهران متعلق به مردم اين شهر نيست و بيماران بسياري از استانهاي مختلف كشور براي استفاده از خدمات درماني به تهران مراجعه ميكنند، بنابراين انتظار ميرود كه بيمارستانهاي تهران با عمر بيش از ۴۰سال در دستور كار براي نوسازي و بازسازي قرار گيرند.
يكي از ۸ بند طرح تحول سلامت، ارتقاي هتلينگ بيمارستانهاي دولتي است. در قالب اين بند بسياري از بيمارستانهاي دولتي در شهرهاي كوچك مرمت و رنگ و لعاب تازه گرفتند و بخشهاي جديدي به ساختمانهاي قديمي اضافه شدند.
حيدرعلي عابدي، عضو كميسيون بهداشت مجلس با اشاره به اينكه مرمت بيمارستانهاي فرسوده و يا از نو ساختن بيمارستانها در كشور بايد جزو اولويتهاي وزارت بهداشت باشد، گفت: «در طرح تحول سلامت، هتلينگ برخي بيمارستانها ارتقا يافت ولي هنوز راه زيادي براي بهبود شرايط وجود دارد. از آنجايي كه هماكنون طرح تحول از نظر مالي مشكلات زيادي دارد، مرمت بيمارستانها نسبت به ساخت بيمارستانهاي نو در اولويت است.» نتيجه 4 سال اجراي طرح تحول در اين بخش افزايش سرانه تختهاي بيمارستاني از 1.6 (در برخي شهرهاي دور افتاده 0.9) به 2.1 است. دكتر سيدمحمدهادي ايازي معاون اجتماعي وزير بهداشت در گفتوگو با همشهري با اشاره به اينكه هزينه ساخت هر تخت بيمارستاني بين 550 تا 700ميليون تومان است، گفت: در ابتداي دولت يازدهم وزارت بهداشت با 2مسئله كمبود تختهاي بيمارستاني و فرسودگي آنها مواجه بود ولي با كمك خيرين و تغيير سياستهاي وزارت بهداشت 24هزار تخت بيمارستاني (با احتساب بنا) ساخته شد و 45هزار تخت نيز در قالب طرح تحول و ارتقاي هتلينگ بيمارستانها مورد مرمت و بازسازي قرار گرفت. تهران از شهرهايي است كه بيشترين كمبود تخت بيمارستاني را دارد، بنابراين ما سعي كرديم در كنار بيمارستانهاي قديمي مانند شهدا، شريعتي و امام خميني(ره) بناي جديدي احداث كنيم.
بناي قديمي پس از راهاندازي بخش جديد، تخريب و به فضاي سبز تبديل خواهد شد. اگر منابع براي ساخت 800 تخت در بيمارستان امام و 540 تخت در بيمارستان شهدا به موقع تأمين شود، تا ۴ سال آينده وضعيت اين بيمارستانها ساماندهي خواهد شد. از سوي ديگر بسياري از بخشهاي استان تهران كه جمعيتي بالاي 500 هزار نفر دارد حتي يك تخت بيمارستاني هم ندارد و بايد براي آنها نيز برنامهريزي كرد. وي با اشاره به اينكه براي ساخت بيمارستان در تهران علاوه بر حمايت دولت و خيرين نياز به همكاري شهرداري تهران نيز وجود دارد، گفت: از آنجايي كه مديريت بحران در شهر تهران با شهردار است و بيمارستانها در بحرانهاي طبيعي و غيرطبيعي بايد شرايط مساعدي داشته باشند، حمايت شهردار تهران از ساخت بيمارستان بسيار ضروري است. اميدواريم شهردار تهران براي اين منظور جلسات خاصي را براي بررسي وضعيت تهران بگذارند.