گوشه ميداني كه مسير هر روزه‌اش بوده كفي زرد رنگي سر راهش سبز مي‌شود. اين بار ديگر مجال فرار نيست. افسر مي‌گويد: مدارك! اما به قول معروف پاك پاك است! موتور متخلف توقيف مي‌شود و روانه پاركينگ اما مگر با اين آگهي‌هاي «موتورسيكلت با روزي 3هزار تومان!» مي‌شود نگران بود؟
قصه پر غصه موتورسيكلت‌هاي پايتخت مثنوي 70من كاغذ است. همانطور كه به آساني موتوري توقيف مي‌شود، موتور ديگري از توليدي‌هاي زيرپله‌اي سر بر مي‌آورد و راهي خيابان‌ها مي‌شود تا نكند ذره‌اي جاي خالي اين قانون‌شكنان دوچرخ احساس شود. مافياي زيرزميني توليد موتورسيكلت‌هاي كاربراتوري هميشه موفق بوده؛ حتي حالا كه 13ماه از قانون توقف شماره‌گذاري اين وسايل نقليه مي‌گذرد هم هستند كرور كرور موتورهايي كه در انبارها منتظر ورود به بازار هستند. اين اما همه داستان نيست. نيمه ديگر حكايت موتورسواران قانون‌شكن، آنهايي هستند كه موتورشان راهي پاركينگ‌هاي پليس مي‌شود اما سال تا سال به آن اهميت نمي‌دهند. پليس براي چنين موتورهايي اصطلاح «رسوب» را به‌كار مي‌برد.
- در پاركينگ‌ها چه مي‌گذرد؟
عددشان به 170هزار دستگاه مي‌رسد. آنگونه كه سرهنگ علي شريفي رئيس مركز اطلاع‌رساني راهور تهران بزرگ در گفت‌وگوي اختصاصي به همشهري اعلام كرده، در سال 95، 51هزار و 400دستگاه موتورسيكلت در تهران توقيف و روانه پاركينگ شده است. همچنين طي 7ماه نخست سال‌جاري بالغ بر 18هزار دستگاه موتورسيكلت به واسطه تخلف روانه پاركينگ شده تا عدد توقيفي‌ها طي 19ماه اخير به حدود 70هزار دستگاه برسد.
اگر همين 70هزار موتور در 19ماه اخير تقسيم شوند، از ابتداي سال 95تا‌كنون روزانه 122موتور در تهران توقيف شده‌اند، به‌عبارت دقيق‌تر هر ساعت 5موتور! در عين حال آمار موتورسيكلت‌هاي توقيفي موجود در پاركينگ‌هاي پليس 170هزار دستگاه است كه نشان مي‌دهد 100هزار دستگاه آن، از پيش از سال 95در پاركينگ‌ها خاك مي‌خورند. عدد شگفت‌تر اينكه موتورهاي توقيف شده قبل از سال 93چيزي حدود 80هزار دستگاه هستند. اين موتورها دست‌كم 1300روز در پاركينگ‌ها رسوب كرده‌اند.
- تكليف رسوبي‌ها
برابر قانون، موتورسيكلتي كه 6ماه در پاركينگ بماند جزو اموال ستاد اجرايي فرمان امام محسوب مي‌شود و اين ستاد مي‌تواند آن موتور رسوب كرده در پاركينگ را درصورت الزام قانوني، براي ذوب شدن به كارخانه‌هاي مربوطه منتقل كند. سرهنگ عين‌الله جهاني، معاون اجتماعي پليس راهنمايي و رانندگي كشور در اين‌باره به همشهري مي‌گويد: بسياري از موتورسيكلت‌هاي توقيفي مدت زيادي در پاركينگ‌ها مي‌مانند و طبق قانون اگر مالكان‌شان تا 6ماه مراجعه نكنند، مال بدون صاحب مي‌شود و متعلق به ستاد اجرايي فرمان امام خواهد بود.
به گفته وي، نكته اينجاست كه اگر موتورسيكلتي سال‌ها در پاركينگ رسوب كرد نبايد به چرخه ترافيكي معابر بازگردد، زيرا بيش از حد نياز در معابر موتور وجود دارد و اگر هم موتوري بايد به چرخه خيابان‌ها بازگردد، نبايد سني از آن گذشته باشد چراكه ما با 2عامل وسيله فرسوده و آلاينده هوا مواجهيم و اين دو،خطري مهم براي شهروندان هستند.
- فرسودگي موتورها در قانون هواي پاك
براساس ماده 8قانون هواي پاك، خريد و فروش و تردد وسايل نقليه موتوري فرسوده ممنوع است. در ماده 8اين قانون آمده است: تمامي اشخاص حقيقي و حقوقي مالك وسايل نقليه موتوري اعم از سبك، نيمه سنگين و سنگين و موتورسيكلت مكلفند وسايل نقليه خود را پس از اتمام سن فرسودگي از رده خارج كنند و مسئوليت خود را از اين جهت نزد يكي از مؤسسات بيمه داخلي تحت نظارت بيمه مركزي بيمه كنند.
از طرفي حمل بار و مسافر، صدور گواهي معاينه فني، تخصيص بيمه شخص ثالث، خريد و فروش، نقل و انتقال و تردد وسايل نقليه موتوري فرسوده ممنوع است و پليس راهنمايي و رانندگي وسيله فرسوده را به ازاي هر روز تردد با عنوان ورود و تردد وسايل نقليه غيرمجاز در معابر، محدوده‌ها و مناطقي كه ممنوع اعلام شده است جريمه مي‌كند. حال اين پرسش پيش مي‌آيد كه چگونه موتورهايي كه پس از 4سال رسوب و سال‌ها تردد در شهر، فرسوده نيستند ؟ و درصورت بيرون آمدن از پاركينگ‌ها چه بلايي بر سر هواي تنفس ميليون‌ها شهروند مي‌آورند؟