تصور كنيد پس از رخ دادن يك زلزله، مجروحان را از زير آوار بيرون كشيدهاند و ميخواهند براي اقدامات درماني به بيمارستان ببرند اما نهتنها بيمارستان تخريب شده است بلكه پزشكان و پرستاران هم زير آوار ماندهاند؛ فاجعهاي كه براي دومين بار متوالي در كشور ما رخ داده است. در زلزله 6.2 ريشتري اهر و ورزقان برخي بيمارستانهاي نوساز كه تازه به بهرهبرداري رسيده بودند، آسيب ديدند و حالا در زلزله غرب كشور 2بيمارستان تخريب شدهاند. بيمارستان اسلامآباد كه بيمارستان قديمي با ظرفيت 100تخت بود و حدود 30سال پيش ساخته شده بود و فاز دوم آن هم با نام فاز توسعه با 26تخت بيشتر، يعني ظرفيت 126تخت چندماه پيش افتتاح شد. همچنين بيمارستان جديد امام خميني(ره) در اسلام آباد غرب در حالي فروريخت كه اين بيمارستان خانههاي خشت و گلي نبودند كه با زلزله بهراحتي تخريب شود و اين امر در شرايطي است كه بيمارستانها بايد مقاومترين سازههاي كشور باشند.
- ۷۰درصد بيمارستانها ناايمن هستند
سرپرست دفتر مديريت خطر بلاياي معاونت بهداشت وزارت بهداشت درباره ميزان بيمارستانهاي غيرايمن به همشهري گفت: براساس آمارهاي سال گذشته وزارت بهداشت ۷۰درصد بيمارستانها غيرايمن هستند كه البته هشدارها در اين زمينه بهخصوص از زمان زلزله آذربايجان شرقي وتخريب بيمارستان هريس اعلام شد، حتي پيگيري هم شد اما پيشگيري جدي اتفاق نيفتاد چون مجري و سازنده وزارت بهداشت نبود.
علي اردلان افزود: موضوع امروز براي ما اين است كه متأسفانه اغلب بيمارستانهاي كشور استانداردهاي لازم براي ايمني را ندارند. اغلب اين بيمارستانها يا بهدليل داشتن عمر بالا فرسوده شدهاند يا استانداردهاي لازم براي ايمني آنها در زمان ساخت رعايت نشده است. البته از آنجا كه معتقديم پيشگيري بهتر از درمان است، اين موضوع در سياستگذاري نظام سلامت مورد توجه قرار گرفت و اقداماتي چون ايجاد سامانه سنجش كمي ايمني بيمارستانها براي حوادث و بلايا به مرحله اجرا در آمد كه به وزارت بهداشت اين توانايي را داده كه ايمني بيمارستانها را براي حوادث و بلايا بهصورت كمي و براساس يك ابزار و متدولوژي استاندارد اندازهگيري كند.
او كه مدير گروه سلامت در حوادث و بلاياي دانشگاه علوم پزشكي تهران هم هست، گفت: سامانه سنجش كمي ايمني بيمارستانها، 3 شاخص كلي شامل آمادگي عملكردي، ايمني سازهاي و ايمني غيرسازهاي را مورد سنجش قرار ميدهد و از سال۱۳۹۲ در كشور بهصورت پايلوت اجرا شد. همچنين همزمان با آغاز برنامه طرح تحول نظام سلامت اين سامانه در اعتباربخشي بيمارستانهاي كشور ادغام شده است. يعني از قبل بهصورت آزمايشي راه افتاده بود، اما اكنون تمام بيمارستانها ملزم به انجام اين اندازهگيريها شدهاند. اندازهگيريهاي اين سامانه ميزان هريك از شاخصهاي سهگانه را اعلام كرده و متناسب با آنها برنامههاي مداخلهاي ترتيب ميدهد، بهعنوان مثال در سال۱۳۹۲ متوسط ايمني بيمارستانها در كشور ۳۴درصد بود كه در سال گذشته كه اين اندازهگيريها تكرار شد ايمني كلي بيمارستانهاي شركتكننده به ۴۳درصد رسيد. يعني طي طرح تحول نظام سلامت رشد ايمني بيمارستانها از ۳۴درصد به ۴۳درصد را شاهد بوديم.
- خواهان مجازات خاطیان ساخت بیمارستانهای آسیبدیده هستيم
مدیر کل دفتر توسعه فیزیکی و عمرانی وزارت بهداشت هم دراينباره به همشهري ميگويد: آنچه كه امروز براي ما تاسف بار محسوب ميشود اين است كه مراکزی که باید در زمان بحران و زلزله به کمک آسیب دیدگان بیایند و سرپناهی برای رفع نیازهای درمانی آنها باشند تخريب شدهاند. اميرساكي همچنين گفت: بايد به اين نكته اشاره كنم بیمارستانهای سرپل ذهاب و توسعه ۱۲۷ تختی بیمارستان اسلام آباد توسط سازمان مجری ساختمانها و تاسیسات دولتی وزارت راه وشهرسازی ساخته شده است و وزارت بهداشت فقط به عنوان بهره بردار بیمارستان است. با توجه به آنکه مجری و پیمانکار و مشاور مسئولیت ساخت، کنترل و نظارت پروژهها را برعهده داشتهاند باید درخصوص مسائل بهوجود آمده پاسخگو باشند.
ثانیا هردو بیمارستان دوره ساخت آنها بیش از 10 سال به طول انجامیده، بیمارستان اسلامآبادغرب مصوب سال 85 بوده و در سال 96 به دانشگاه علوم پزشکی تحویل شده و بیمارستان سرپل ذهاب نیز در سال ۷۰ شروع شده و در سال ۸۷ خاتمه یافته است که دوره طولانی ساخت بیمارستان ها که در نتیجه تخصیص اعتبارات اندک بوده بر کیفیت بیمارستانها نیز اثر گذاشته است. به همين دليل با توجه به خسارات جانی و مالی و تخریب بیمارستان های ساخته شده توسط سازمان مجری وزارت راه و شهرسازی، وزارت بهداشت به عنوان شاکی، شکایت خود را به مراجع صالحه در مورد مجازات مجری، ناظر و پیمانکار و مشاور پروژههای فوق ارائه خواهيم كرد. اینگونه اهمال و قصور در به هدر دادن منابع عمومی دولت و خسارات وارده نوعی جنایت محسوب شده و نمونه بارز خیانت در امانت بوده و وزارت بهداشت مصمم به پیگیری برخورد مناسب وجدی با خاطیان ساخت بیمارستان اسلام آباد و سرپلذهاب است.