محمدعلي نجفي گفت: براي ترويج فرهنگ اهداي عضو 2پيشنهاد دارم كه مي‌توانيم وسايل اجراي آن را نيز فراهم كنيم. پيشنهاد مي‌شود در هر پارك ديوار يادبودي براي اهداكنندگان ايجاد شود و نام و تصويرشان را در اين ديوار نصب كنيم؛ به اين ترتيب همه مردم مي‌دانند اين افراد چه اقدام مهمي انجام داده‌اند. همچنين در قبال هر اهداكننده، يك مسئوليت و تعهد اجتماعي داشته باشيم كه درختي را به نام اهداكنندگان عضو بكاريم.
جشن نفس همه‌ساله با حضور خانواده‌هاي اهداكنندگان، گيرندگان اعضاي پيوندي، هنرمندان و ورزشكاران و به‌منظور ترويج فرهنگ اهداي اعضاي بيماران مرگ مغزي برگزار مي‌شود. اين مراسم محفلي است براي بزرگداشت بيماران مرگ مغزي كه با اهداي اعضايشان زندگي دوباره‌اي به انسان‌هاي ديگر مي‌بخشند. شهردار تهران در اين مراسم و بعد از ارائه 2پيشنهاد كه با استقبال بسيار حاضران در سالن برج ميلاد مواجه شد، گفت: از آغاز خلقت بشر مسئله عمل خير و كمك به رفع آلام بشري يكي از فعاليت‌هاي اجتماعي انسان‌ها بوده است. ساده‌ترين شكل اين كار كمك به نيازمندان و گرفتن دست آنها بوده كه در همه نظام‌هاي ديني به نيكي از اين مسئله ياد شده است.
تفاوتي اساسي بين نگاه مدرن و نگاه قبلي وجود دارد؛ چون اين فعاليت‌هاي خيرخواهانه و كمك به همنوعان، فقط يك عامل فردي نيست؛ بلكه عملي داراي ارزش‌هاي اخلاقي محسوب مي‌شده است، اما حالا در دنياي مدرن بيش از آنكه ارزش اخلاقي باشد، به‌عنوان مسئوليت اجتماعي دنبال مي‌شود و حالا شاهديم كه بعد مسئوليت اجتماعي بر ارزش اخلاقي مي‌چربد. وي با اشاره به اقدامات انجمن اهداي عضو هم افزود: اين انجمن بايد تلاش كند جنبشي اجتماعي در اين خصوص ايجاد شود. تلاشي مشترك و جرياني مردمي مي‌تواند جنبش اهداي عضو را سرعت ببخشد.
نجفي با بيان اينكه رويكرد شهرداري در ارتباط با شهر انسان‌محوري است، گفت: همه بايد براي حل مشكلات اجتماعي دست به‌دست هم دهيم؛ به اين دليل كه هم‌اكنون حل مشكلات جامعه يك مسئوليت اجتماعي محسوب مي‌شود؛ به‌خصوص اينكه شهر به‌شدت از ضعف اخلاقي رنج مي‌برد. ضعف اخلاق شهروندي را مي‌توانيم در ابعاد مختلف شهر ازجمله ترافيك و... ببينيم. اين در حالي است كه بايد اخلاق شهروندي با محبت، ايثار، فداكاري و... توسعه يابد و شهرداري تهران آماده است كه اين اقدام مهم را انجام دهد.
- هر بيمار مرگ مغزي، جان 8 نفر را نجات مي‌دهد
وزير بهداشت در ادامه اين مراسم گفت: بدون ترديد زندگي همه كساني كه اعضاي بدنشان اهدا شده است، ادامه دارد. نمي‌دانم شما درباره مرگ چه فكر مي‌كنيد، اما من فكر مي‌كنم مرگ زيباترين اتفاق زندگي انسان است. شايد مهم‌ترين دليل اين است كه در مرگ دروغ وجود ندارد؛ بلكه حقيقتي است كه براي همه موجودات عالم مانند گياهان، جانوران، ستارگان و انسان‌ها اتفاق مي‌افتد. البته انسان‌ها متوجه مرگ مي‌شوند و به همين دليل اضطراب دارند. يكي از دلايل اين اضطراب فاصله‌گرفتن انسان از زيبايي‌هاي زندگي به وسيله مرگ است. سيدحسن قاضي‌زاده هاشمي با بيان اينكه اين اتفاق ممكن است براي هر يك از ما نيز رخ دهد، گفت: من هم اين موضوع را تجربه كرده‌ام و بايد عكس عزيز هفت‌ساله‌ام را روي دست مي‌گرفتم.
مي‌دانم وقتي انسان عزيزش را از دست مي‌دهد انگار كه يكي از اعضاي بدنش را با او از دست داده و هر روز به ياد عزيزش مي‌افتد. البته خود اين حس هم زيباست؛ چون وقتي عزيزمان زنده است، به‌دليل وجود گرفتاري‌هاي زندگي كمتر او را حس مي‌كنيم، اما وقتي كنارمان نيست، بيشتر به يادش هستيم. هاشمي با اشاره به لزوم فرهنگسازي در حوزه اهداي عضو گفت: بخششي كه در اين حوزه از سوي مردم وجود دارد، افتخار كمي نيست و خوب است كه صدا و سيماي ما اين محبت و عشق‌ورزيدن را ترويج كند؛ چون ما به فرهنگسازي در اين زمينه نيازمنديم. همه ما بعد از وقوع زلزله كرمانشاه رفتار مردم ايران را ديديم. بايد پرسيد در كدام كشور چنين اتفاقاتي رخ مي‌دهد و كسي كه به نان شبش محتاج است، از نان خودش مي‌زند تا به هموطنش كمك كند.
- سالانه 8 تا ۹ هزار مرگ مغزي در كشور رخ مي‌دهد
وزير بهداشت در ادامه صحبت‌هايش از وجود ۲۵هزار بيمار نيازمند به پيوند عضو در كشور كه در ليست انتظار قرار دارند، خبر داد و گفت: متأسفانه سالانه 8 تا ۹هزار مرگ مغزي در كشور رخ مي‌دهد كه از اين تعداد مي‌توان از اعضا و جوارح 4هزار نفر از آنها استفاده كرد. بايد توجه كرد كه 8 عضو يك بيمار مرگ مغزي و ۵۳ ارگان او مي‌تواند بيماران نيازمند پيوند را نجات دهد. بنابراين هر يك نفر از اين 4هزار نفر، مي‌تواند 8 نفر را از مرگ نجات دهد، اما متأسفانه به‌دليل اينكه در اين حوزه كمتر كار شده و براي ترويج اين سنت حسنه كم تبليغ شده است، حدود ۹۰۰پيوند عضو به سرانجام مي‌رسد.
هاشمي با اشاره به عضويت ۴.۵ميليون نفر در انجمن اهداي عضو ايرانيان افزود: در برخي كشورها يك‌سوم جمعيت براي اهداي عضو داوطلب مي‌شوند. من معتقدم كه در اين زمينه رسانه‌ها، صدا و سيما و... مي‌توانند فرهنگسازي كنند. در گذشته ۹۰درصد از موارد پيوند كليه از افراد زنده انجام مي‌شد. هم‌اكنون نيز در كشور ما ۵۷ درصد از موارد پيوند كليه از افراد دچار مرگ مغزي دريافت مي‌شود.
وي با اشاره به فتواي امام‌خميني(ره) در زمينه تأييد اهداي عضو از بيماران مرگ مغزي گفت: در كشورهاي اسلامي اين مجوز را نمي‌دهند، اما امام با فقه به‌روزي كه داشتند، اين اقدام را انجام دادند.
- جلوگيري از فروش اعضاي بدن به‌دليل فقر
وزير بهداشت همچنين در حاشيه اين مراسم جلوگيري از فقيرشدن مردم و ترويج فرهنگ اهداي عضو را 2راهكار براي جلوگيري از فروش اعضاي بدن دانست و تأكيد كرد: بخش زيادي از اين تبليغات، شايعه و سياه‌نمايي است.
هاشمي گفت: وضعيت ايران در مسئله اهداي عضو بهتر از كشورهاي آفريقايي و آسيايي است. با وجود اين بايد فرهنگ اهداي عضو در كشور توسعه يابد چون بيماران زيادي در انتظار پيوند اعضا هستند.
وي در ادامه در پاسخ به سؤالي درباره پديده كليه و كبدفروشي هم افزود: اين اقدام، ما را در يك دوراهي قرار داده است؛ چون از يك سو با ۲۵هزار انسان مواجه هستيم كه هر روز جانشان در معرض از بين رفتن است. من آمار نمي‌گويم، اما بدانيد كه روزانه و حتي در هر ساعت چندين نفر به‌دليل اينكه عضوي براي پيوند نيست، فوت مي‌كنند. اين در حالي است كه بايد بستگان درجه يك كمك كنند تا اين اتفاق نيفتد. از سوي ديگر برچسب‌هايي به ديوارها زده مي‌شود كه بخشي از آنها نيز واقعيت است و ريشه در فقر دارد. اما بخش زيادي از اين تبليغات، شايعه و سياه‌نمايي است كه اين تبليغات كار زشتي است؛ براي مثال كبد قابل فروش نيست. من ۲۸سال است در كار پيوند قرنيه هستم و مي‌گويم كه نمي‌شود قرنيه را پيوند زد و مردم هم بايد بدانند كه چنين تبليغاتي صحت ندارد و بايد از مراجع قانوني براي پذيرش عضو اقدام كنند.
وزير بهداشت با بيان اينكه ما هم درباره چنين اتفاقاتي معترض هستيم، اما نمي‌توان كاري كرد و تصميم در اين خصوص سخت است، گفت: برخورد با اين موضوع بدون پيشنهاد راه‌حل درست نيست، البته از 2 مسير مي‌توان اين پديده را برچيد؛ اول نبايد اجازه دهيم مردم زير خط فقر بروند. علاوه بر آن فرهنگ اهداي عضو نيز بايد ترويج شده و اهداي عضو توسط بستگان تشويق شود. درست نيست من حاضر شوم پول بدهم تا براي اعضاي خانواده‌ام اعضا پيدا شود، اما حاضر نشوم كليه‌ام را بدهم. اطرافيان و بستگان بايد براي حل مشكل فرد بيمار كمك كنند.
- 4 روايت كوتاه از اهداي زندگي
ماجراي اهداي عضو، داستان ايثار خانواده‌هايي است كه با قلب مهربانشان روشني را به زندگي تاريك همنوع‌هاي نيازمندشان اهدا مي‌كنند. با برخي از خانواده‌ها گفت‌و گو كرده‌ايم:
- تقدير زيباي فرزندم
نظري،پدر محمدجواد نظري كه با اهداي اعضاي حياتي پسر 11ساله‌اش زندگي را به 5نفر هديه داد، مي‌گويد:دلتنگي‌هايم زياد است، اما از اينكه توانستم براي كمك به همنوعانم قدمي بردارم، خوشحالم. بدون‌شك روح پسرم هم از اين تصميم راضي و شاد است. البته تصميم‌گيري براي اهداي عضو جگرگوشه‌تان بسيار سخت است، اما خدا خواست كه در اين كار خير همراه باشيم و بدون شك اگر خواست و اراده و مشيت الهي نباشد برگي از درخت نمي‌افتد. به‌نظر من اين تقدير زيبايي بود كه خداوند خواست براي فرزند من رقم بخورد و من هم راضي هستم به رضاي خدا.
- مي‌خواهم دكتر قلب شوم
كيمياي پنج‌ساله، گيرنده قلب با زبان كودكانه از قلبي كه به او اهدا شده بود، تشكر كرد و گفت: آرزو دارم در آينده دكتر قلب شوم و همكار دكتر مهدوي، كسي كه قلبم را خوب كرد.
- نگاه ويژه خدا به اهداكنندگان
يكي ديگر از مدعوين پسري بود كه بعد از گرفتن قلب پيوندي به ياد صاحب قلبي كه در سينه‌اش مي‌تپيد و نوازنده بود، سه‌تار ياد گرفته بود. وي گفت: در اين مراسم به ياد اهداكننده‌اي كه زندگي دوباره به من بخشيد قطعه‌اي را اجرا كردم و بدون‌شك مي‌دانم كار بزرگي كه اين خانواده انجام داده‌اند نتيجه قلب بزرگي است كه خدا به آنها اهدا كرده است. بدون شك كساني مي‌توانند در اين مسير قدم بردارند كه نگاه ويژه خدا به آنهاست.
- اميدوارم امانتدار خوبي باشم
محمد 63ساله، گيرنده كليه هم گفت: بعد از 12سال دياليز احساس مي‌كنم زندگي دوباره‌اي را تجربه مي‌كنم. خانواده‌اي كه چنين كار بزرگي را انجام دادند تنها در حق من لطف نكردند بلكه در حق فرزندانم، همسرم و پدر و مادرم كه سال‌ها مرارت و سختي بيماري من را به دوش داشتند نيز لطف كردند. اميدوارم امانتدار خوبي باشم.
- اهداي عضو در سال 96 به روايت وزير بهداشت
800 پيوند كبد - 30 پيوند پانكراس
2500 پيوند كليه - 43 پيوند روده
120 پيوند قلب - 10004 پيوند مغز و استخوان
به طور كلي تاكنون در كشور 46 هزار پيوند كليه، 5 هزار پيوند كبد، هزار پيوند قلب، 140 پيوند ريه و 90 هزار پيوند مغز و استخوان انجام شده است.