طبق روال هرسال جايزه نوبل چندماه بعد از اينكه در يك نشست عمومي و طي چند روز از طرف آكادمي سلطنتي سوئد اعلام ميشود، در يك برنامه رسمي مدال و جايزه ميليون دلاري به برندگان داده خواهد شد. در اين مراسم كه شب گذشته در سالن كنسرت شهر استكلهم از ساعت 7شب به وقت تهران (4:30 عصر به وقت محلي) آغاز شد، سخنرانيهايي كه بيشتر حول محور لزوم توجه بيشتر به صلح و جلوگيري از گسترش سلاحهاي اتمي بود صورت گرفت. فيزيك، شيمي، فيزيولوژي و پزشكي، 3رشته دانشمحوري هستند كه بهمناسبت برگزاري مراسم اهداي نوبل جزئيات آن را بررسي كردهايم.
- فيزيك
مدالآوران: كيپ تورن، رايتر ويس، بري بريش
مطالعه درباره امواج گرانشي و رصد اين امواج در دنياي واقعي، دليل اهداي جايزه نوبل فيزيك امسال به اين 3 نفر است. وجود اين امواج بيش از 100سال پيش توسط آلبرت اينشتين نابغه، اثبات شده بود اما تا امروز هيچ دستگاه و روشي وجود نداشت كه بتواند اين روش را اثبات كند. چون اين امواج مربوط به سالها پيش هستند و بهخاطر فاصله و زمان زيادي كه از توليدشان گذشته، عملا بسيار ضعيف هستند و شناساييشان كار بسيار دشواري است. مركز تحقيقاتي «لايگو» نخستين جايي است كه توانسته به فناوري شناسايي اين امواج بسيار ضعيف دست پيدا كند و وجود امواج گرانشي در دنياي واقعي را رسما اثبات كند. شناسايي اين امواج به جز ارضاي حس كنجكاوي بشر يا پاسخ به يكسري پرسشهاي علمي كه مختص دانشمندان است، در زندگي روزمره ما نيز تأثير زيادي گذاشته است. چون براي دست يافتن به يك فناوري خاص كه بتواند امواج ريز را شناسايي كند، دستگاههاي زيادي ساخته شده و پژوهشهاي مفصلي انجام شدهاند كه بخشي از آنها در دنياي واقعي تأثيرگذار بوده است.
- فيزيولوژي و پزشكي
مدالآوران: كيپ تورن، رايتر ويس، بري بريش
مطالعه درباره امواج گرانشي و رصد اين امواج در دنياي واقعي، دليل اهداي جايزه نوبل فيزيك امسال به اين 3 نفر است. وجود اين امواج بيش از 100سال پيش توسط آلبرت اينشتين نابغه، اثبات شده بود اما تا امروز هيچ دستگاه و روشي وجود نداشت كه بتواند اين روش را اثبات كند. چون اين امواج مربوط به سالها پيش هستند و بهخاطر فاصله و زمان زيادي كه از توليدشان گذشته، عملا بسيار ضعيف هستند و شناساييشان كار بسيار دشواري است. مركز تحقيقاتي «لايگو» نخستين جايي است كه توانسته به فناوري شناسايي اين امواج بسيار ضعيف دست پيدا كند و وجود امواج گرانشي در دنياي واقعي را رسما اثبات كند. شناسايي اين امواج به جز ارضاي حس كنجكاوي بشر يا پاسخ به يكسري پرسشهاي علمي كه مختص دانشمندان است، در زندگي روزمره ما نيز تأثير زيادي گذاشته است. چون براي دست يافتن به يك فناوري خاص كه بتواند امواج ريز را شناسايي كند، دستگاههاي زيادي ساخته شده و پژوهشهاي مفصلي انجام شدهاند كه بخشي از آنها در دنياي واقعي تأثيرگذار بوده است.
- شيمي
مدالآوران: يواخيم فرانك، ريچارد هندرسن، ژاك دوبوشه
پيشرفت دادن روش «الكترون- كريو ميكروسكوپي» براي نقشهبرداري از ساختار مولكولهاي زنده، دليل اهداي نوبل شيمي به اين سه نفر است. تماشاي مولكولهاي زيستي اتفاق چندان تازهاي نيست اما «افزايش دقت» اتفاق مهمي است كه كمك مهمي به مطالعه واكنش مولكولها نسبت به محركهاي زنده است. در اين روش؛ بعد از سرد كردن مولكولهاي زنده از آنها تصويربرداري ميشود كه بهخاطر جنبوجوش كمتر مولكولها، دقت تصويربرداري نيز بيشتر است. با بهكارگيري اين روشها، مطالعه ساختار شيميايي مولكولها و تأثير داروهاي مختلف روي سلولها سادهتر است؛ اينها يعني داروهايي ساخته خواهند شد كه دقيقتر روي بدن تأثير ميگذارند و عوارض كمتري دارند.