تا‌به‌حال، به لبخند زیبا و دوست‌داشتنی چند نفر حسودی کرده‌اید؟ دندان‌هایی سفید و ردیف که برق می‌زنند و پیش خودتان می‌گویید: چه لبخند زیبایی! ولی واقعیت این است که بسیاری از این لبخندهای زیبا، هنر دست دندا‌نپزشکان است و این چهره‌ها از درمان‌های دندانپزشکی ویژه‌ایی به نام «طراحی لبخند» (Desine smile) استفاده کرده‌اند.
درمان‌هایی که هم اکنون نیز در کشور ما نیز در کلینیک‌های دندانپزشکی به دوستداران لبخند زیبا ارائه می‌شود.
در کنگره اخیر انجمن دندا‌نپزشکان عمومی ایران، دندا‌نپزشکان ایرانی گردهم آمدند تا ضمن بررسی جدیدترین یافته‌های علمی روز دنیا در رشته دندانپزشکی، جدیدترین روش‌های «طراحی یک لبخند زیبا» برای بیماران خود را مرور کنند.
در حاشیه این کنگره علمی، با دکتر همایون فراست، دندانپزشک عمومی و دبیر اجرایی این کنگره، درباره اصول «طراحی لبخند» به گفت‌وگو نشستیم.
- آقای دکتر، خیلی‌ها لبخند زیبایی دارند. چه ویژگی‌هایی در یک لبخند باید وجود داشته باشد که به چشم دلنشین بیاید؟
یک لبخند زیبا، باید دارای سلامت، زیبایی و پاکیزگی و محبت باشد. این 4 فاکتور یک لبخند دلنشین را به چشم بیننده می‌آورند. سلامت در یک لبخند مهم است و باید تمام اجرایی که در یک لبخند دیده می‌شوند سالم باشند.
دندان‌ها، لثه‌ها، لب‌ها، چهره بیمار باید سالم و بدون عیب و نقص باشند. زیبایی، پدیده‌ای هارمونیک در یک لبخند زیباست که اگر در لبخند کسی به چشم بیاید، آرامش، چشم‌نوازی را به بیننده انتقال داده و حس زیبایی پسندی -که در وجود انسان ذاتی است- را ارضا می‌کند. در یک لبخند زیبا شما هماهنگی زیادی در رنگ و فرم دندان‌ها، شکل و اندازه و خطوط لب‌ها و لثه‌ها خواهید دید و از طرف دیگر، همه این اجزا با بخش‌های دیگر صورت مثل بینی، چشم و ابرو هماهنگی خواهند داشت.
- اگر فردی با مراجعه به دندانپزشک، زیبایی و سلامت لبخندش را به دست آورد، آیا برای داشتن یک لبخند زیبا کافی نیست؟
خیر. عرض کردم‌که یک لبخند زیبا، 2 شاخص دیگر نیز دارد و آن پاکیزگی و نمایش محبت و احساس در لبخند است که کاملاً به بیمار وابسته است. هر کس برای داشتن لبخندی زیبا، باید پاکیزگی و تمیزی دهان و دندانش را رعایت کند و دندان‌ها و لثه‌ها و لب‌هایش را تمیز نگه دارد که این کار با مسواک زدن و نخ کشیدن مرتب انجام می‌شود. اگر شما لبخندی سالم، زیبا و پاکیزه داشته باشید، حس خوب و اعتماد به نفس زیادی پیدا خواهید کرد که می‌توانید این احساس را در قالب نمایش محبت در لبخند خود به دیگران منتقل کند.
- شما با این جمله «هر چهره‌ای با لبخند زیباتر است» موافقید؟
اصولاً این مسئله آن‌قدر متداول است که به شکل یک فرهنگ در آمده است و در همه فرهنگ‌ها گفته می‌شود هر چهره‌ای با لبخند زیباتر است. این شعاری است که در تبلیغات بسیاری از محصولات دندانپزشکی در سراسر دنیا استفاده می‌شود و مردم را به تلاش در راه داشتن لبخندی زیباتر تشویق می‌کند.
- با این حساب، به‌نظر شما می‌توان برای هر کس درمان «طراحی لبخند» را انجام داد و لبخند زیباتری را در چهره‌اش نشاند؟
بله، می‌توان طراحی لبخند را برای هر کسی انجام داد، ولی شاید نتوان به نتایج مساوی برای همه افراد رسید؛ یعنی ممکن است پس از طراحی لبخند و انجام درمان‌های مربوط به آن، لبخند فردی بسیار زیباتر از فرد دیگری شود که این به سن و سال، آناتومی صورت (چهره) و بسیاری از عوامل دیگر وابسته است.
به همین دلیل، انتخاب بیماران برای انجام این درمان، بسیار مهم است و دندانپزشک با مشورت بیمار و ارزیابی خواسته‌های او به این نتیجه خواهد رسید که آیا «طراحی لبخند» برای او مناسب است یا نه. این انتخاب درست بیمار برای اصلاح طرح لبخندش، در رضایت نهایی از درمان و به دست آوردن نتایج درخشان پس از درمان، اهمیت زیادی دارد.
- در «طراحی لبخند» و «اصلاح طرح لبخند» یک دندانپزشک چه کارهایی برای بیمار انجام می‌دهد؟
در طراحی لبخند در مطب دندانپزشکی مجموعه‌ای از درمان‌های زیبایی برای بیمار انجام می‌شود. نخست تغییراتی در دندان‌ها داده خواهد شد که در نتیجه آن لثه‌ها و بافت‌های نگهدارنده دندان با لب‌ها و شکل لب‌ها هماهنگی پیدا کنند یک دندانپزشک خطوط چهره را شناسایی کرده، رنگ مناسب برای دندان‌ها را با توجه به پوست فرد تعیین می‌کند و فاصله‌های بین دندان‌ها و دندان‌ها و لب‌ها را شناسایی کرده و برنامه‌ای برای هماهنگی این اجزا با یکدیگر می‌ریزد و در نهایت بر اثر این اصلاحات و برقراری هماهنگی‌ها، لبخندی زیبا برای بیمار به ارمغان آورده می‌شود.
- عمل طراحی لبخند فقط جنبه زیبایی دارد و فقط برای زیباتر کردن فرد انجام می‌شود؟
خیر. به دست آوردن لبخند زیبا فقط بخشی از اهداف این درمان‌هاست. به‌عنوان نمونه گاهی دندان‌های برخی بیماران نامرتب رویش پیدا کرده است و باعث بروز مشکلات دهانی و حتی پوسیدگی دندان‌ها می‌شود. در طراحی لبخند این نامرتبی‌ها برطرف شده و از بسیاری از بیماری‌های دهان و دندان پیشگیری و زیبایی نیز تأمین می‌شود. جنبه‌های زیبایی در طراحی لبخند یک هدف ثانویه است و ما در درجه اول به یک سلامت بافتی در دهان و دندان دست پیدا می‌کنیم و به صورت ثانویه زیبایی لبخند هم حاصل خواهد شد.
- برای درمان «طراحی لبخند زیبا» باید به کدام دسته از دندا‌نپزشکان مراجعه کرد؟
طراحی لبخند، یک کار تیمی است و برای طراحی لبخند زیبا، دندانپزشک باید در بخش‌های ترمیمی، درمان بیماری‌های لثه (پریودونتولوژی)، مرتب کردن دندان‌ها (ارتودنسی) تبحر داشته باشد و دوره‌های لازم در این زمینه‌ها را دیده باشد.
- فکر می‌کنید چه کسانی نامزد مناسبی برای «طراحی لبخند» خواهند بود و از این درمان بهترین فایده را می‌برند؟
خب، افرادی هستند که از لحاظ شغلی بیشتر با مردم و ارباب رجوع سر و کار دارند و داشتن چهره‌ای دلنشین در موفقیت شغلی‌شان مؤثر است. این افراد اگر با یک طراحی دقیق، شکل لبخندشان را اصلاح کنند، بیشترین فایده را از این درمان خواهند برد. سخنرانان، استادان دانشگاه، معلمان، هنرپیشه‌ها، سیاستمداران و... از جمله افرادی هستند که بهترین نتایج را از این درمان می‌گیرند.
- این درمان عوارضی هم برای بیماران در پی دارد؟
هر درمان دندانپزشکی عوارضی در پی دارد ولی اگر درست و صحیح و بر اساس اصول علمی انجام شود و دندانپزشک تجربه کافی در این زمینه داشته باشد، عوارض به حداقل میزان خود یا به صفر می‌رسد.
- هزینه این درمان در ایران چقدر است؟
هزینه مشخصی را نمی‌توان برای آن در نظر گرفت و بر اساس درمان‌هایی که قرار است برای اصلاح طرح لبخند انجام شود، مثل سفید کردن دندان‌ها، جراحی لثه‌ها، مرتب کردن دندان‌ها و ... این هزینه تعیین می‌شود. این درمان مانند سایر درمان‌های زیبایی شامل هیچ‌گونه بیمه‌ای نخواهد شد.
- بهترین سن برای اصلاح طرح لبخند چه سنی است و بهتر است افراد در چه سنی برای این درمان به دندانپزشک مراجعه کنند؟
این درمان سن خاصی ندارد ولی نکته اصلی این است که بهتر است پس از پایان سن رشد -یعنی 18 سالگی- این درمان انجام شود تا نتایج آن مدت بیشتری پایدار باقی بماند و نتایج درمان با‌ثبات باشد.