در مقدمه اين كتاب اينطور آمده است:
اتم و ماده کتابي است در مورد ماده در ابتدايي‌ترين سطح آن يعني اتم و اجزاياش و البته همچنين درباره کاربرد مواد در فناوري و در جامعه. اندازه مواد ميتواند خيلي کوچک باشد مثل باريکه ذرات يا خيلي بزرگ باشد مثل قطعات بتني که هرکدام به دلايل خاص خود اهميت دارند. ذرات ريز ماده در پزشکي به سوي بافت سرطاني پرتاب مي‌شوند تا آن را از بين ببرند و هسته‌هاي کوچک اتم در مهندسي شکافته مي‌شوند تا الکتريسيته توليد کنند يا مهيب‌ترين سلاح‌هاي زمان خود را پديد آورند.
ماده در مقياس بزرگتر در يکي از حالات جامد، مايع، گاز و پلاسما (گازي که ذرات آن داراي بار الکتريکي هستند) وجود دارد. ماده ميتواند بين اين حالات مختلف تغيير کند، حالاتي که هريک در جاي خود اهميت دارند. اکسيژن در دماي اتاق گاز است و علاوه بر کاربردهاي متعدد بهويژه در سوختن مواد و در حيات موجودات نقش دارد. اما وقتي بخواهيم آن را جابجا کنيم مقرونبهصرفه نيست چون فضاي زيادي اشغال ميکند. اگر گاز اکسيژن را سرد کنيم به مايع تبديل ميشود و چون حجماش خيلي کاهش مييابد هزينهي جابجايي آن فوقالعاده کم ميشود. تغيير حالت بهويژه براي مهمترين مادهي حيات يعني H2O ضروري است. اين ماده روي کرهي زمين به صورت يخ و برف جامد، آب مايع و بخار گازيشکل وجود دارد. نحوهي توزيع H2O روي کرهي زمين براي تمام موجودات زنده مهم است و داشتن درک درست از اين مادهي حياتي براي حفاظت از منابع زمين و بهرهگيري بيشتر از طبيعت - مثلاً بارور کردن ابرها و ايجاد باران - لازم است.
هرچه دانش ما درمورد مواد بيشتر ميشود مواد جديدتري مي‌سازيم. در قديم شمشير و سکه و بعدها هواپيما را از فلز ساختيم. در قرن بيستم مواد جديد بيشتري آمدند: مثل پلاستيک که به خاطر انعطاف زياد در همه جا از انواع ظروف تا خودروها کاربرد يافته است. همچنين الياف جديد با آن درجه از استحکام که ميتوان از آنها جليقه ضدگلوله ساخت. مواد ترکيبي جديد هم ظاهر شدند که همزمان واجد مزاياي مختلف بودند. چشمگيرترين کاربرد مواد شايد در سازه‌ها باشد. خانه‌هاي چوبي و سنگي جاي خود را به آسمان‌خراشهاي امروزي داده‌اند که اسکلت فولادي دارند، گرچه در مقايسه با برج آسانسور فضايي که ماهواره‌ها و فضانوردان را تا ارتفاع 100,000 کيلومتر به فضا مي‌برد لانه مورچه‌اي بيش نيستند.
این کتاب در 152 صفحه، در شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و با بهای 12 هزار تومان منتشر و روانه بازار کتاب شده است.