حسن روحانی در نشست خبری 17بهمنماه خود گفته بود برای موضوعات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نیازمند گفتوگوی ملی هستیم. اسحاق جهانگیری اما در چهارمین فراخوان خود برای گفتوگوی ملی در کشور، روز دوشنبه انتقاد کرد که «متأسفانه گفتوگو از دستور کار ما حذف شده و به جای آن تعارضها به میان آمده است. فشار سنگینی که این روزها بر ملت ایران وارد میشود نتیجه کنار گذاشته شدن گفتوگوست و هر فردی که ایران را دوست دارد باید تلاش کند تا فضای گفتوگو در کشور زنده بماند.
سیاست و تقویت سرمایه اجتماعی در مقایسه با خواستههای رئیسجمهور وزن بیشتری در اظهارات اسحاق جهانگیری درباره گفتوگوی ملی دارند. او از آغاز دولت دوازدهم از گفتوگو در سطوح مختلف دفاع کرده است. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی معاون اول رئیسجمهوری، جهانگیری در مراسم هشتادمین سالگرد تأسیس کتابخانه ملی ایران با تأکید بر اینکه انجام اصلاحات اقتصادی و سیاسی در کشور در چارچوب قانون اساسی امکانپذیر است، گفت:
راهحل عبور از چالشهای بزرگ پیش روی کشور و انجام اصلاحات اقتصادی و سیاسی ترمیم سرمایه اجتماعی از طریق گفتوگوست. پیشتر روحانی در نشست خبری خود بهطور مشخص از ظرفیت ویژه «سمن»ها و «احزاب» در چارچوب «جامعه مدنی» برای گفتوگوی ملی سخن گفته بود، و حالاجهانگیری از زاویه تقویت «سرمایه اجتماعی» به موضوع پرداخته است. او با بیان اینکه ترمیم سرمایه اجتماعی جز با گفتوگوی ملی امکانپذیر نیست، تصریح کرد:
گفتوگوی ملی میان گروههای مختلف سیاسی، اقوام، دولت و نخبگان با یکدیگر باید در صدر برنامهها قرار گیرد و کتابخانه ملی میتواند کانون این گفتوگوها باشد. معاون اول رئیسجمهور گفت: «در مقطع کنونی برای عبور از چالشهای پیش روی کشور به سرمایه اجتماعی نیازمندیم و ترمیم سرمایه اجتماعی حیاتیترین کار پیشروی کشور است.»
- کمتر گفتوگو کردهایم
دعوت به گفتوگوی ملی اگرچه دعوتی عام بوده ولی جهانگیری بهطور مشخص از جریانهای سیاسی خواسته این موضوع را راهبری کنند. او تأکید کرده: «ما بهعنوان دولت با عقبه و بدنه اجتماعی خود و نیز گروههای سیاسی از اصولگرا و اصلاحطلب گرفته تا نخبگان عرصههای مختلف گفتوگو نکرده و یا کمتر گفتوگو کردهایم؛ باید ارتباط دولت با همه این گروهها تقویت شود. همینطور گروههای سیاسی با هم تعامل کرده و خلأ بهوجود آمده در این زمینه را مرتفع کنند.
- آسیب جوانمرگی نهادهای مدنی
معاون اول رئیسجمهور در بخش دیگری از صحبتهایش اصلیترین مسئله کشور را «توسعه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی» توصیف کرد و گفت: ما نیازمند 2رویکرد مؤثر برای جامعه هستیم؛ نخست ایجاد نهادهای مدنی که سابقه تاریخی دارند و دیگر فراهم شدن زمینههای نشاط و تعلق خاطر و حفظ افتخار در آحاد شهروندان.نهادسازی و نهادمندی اگر توأم با عمر طولانی باشد در کنار امیدآفرینی، نشاط و همبستگی در جامعه میتواند برای توسعه کشور مفید باشد.
جهانگیری با تأکید بر اینکه هیچ آسیبی به توسعه مهمتر از عدمتداوم و جوانمرگی نهادهای فرهنگی، مدنی، علمی، اجتماعی و سیاسی نیست، گفت: اگر نهادها عمر طولانی داشته باشند، میتوانند تجربیات خود را به نسلهای بعد منتقل کنند. در حوزه فرهنگی کتابخانه ملی و مؤسسه اطلاعات نمونه این نهادها هستند که تداوم کارشان باعث انباشت تجربیات مفید فرهنگی برای کشور شده است. او با بیان اینکه لازمه تعلق و احساس هویت نسبت به ایران، توسعه و تداوم عمر نهادهای مدنی است، افزود: این اتفاق میتواند موجب انتقال تجربیات و تمرکز دانش بین نخبگان شود و به هویتبخشی در جامعه کمک کند.
- جامعه باید امیدوار باشد
معاون اول رئیسجمهور با بیان اینکه تجربه نشان میدهد نشاط و امید، موضوعی مهم در عرصه حیات جوامع است، تصریح کرد: جامعه باید امیدوار و امیدآفرین باشد و میل به شادی و نشاط در آن افزایش یابد، زیرا امروز یکی از شاخصهای توسعهیافتگی در کشورها، میزان مرگومیر و امید به زندگی است.
او با اشاره به اینکه امروز جشن کتاب، کتابداری، کتابخوانی و کتابخانه است، تأکید کرد: ما به این جشنها بهویژه در آستانه سال نو و عید نوروز برای نشاطآفرینی در جامعه نیاز داریم. باید رسانهها و بهویژه رسانه ملی نیز این فرصتها را برای دمیدن روح شادی و نشاط در جامعه غنیمت بشمارند.
جهانگیری همچنین با تأکید بر ضرورت احترام به اندیشه رقیب افزود: در عرصه کتاب باید سیاست باز داشته باشیم و به اندیشه رقیب احترام بگذاریم تا اندیشه خودمان نیز مجال گسترش پیدا کند، زیرا اندیشه و نقد در کنار هم جامعه را رشد و توسعه میدهد. بدون تردید بروز استعداد و نشر اندیشهورزی در جامعه توسعهیافته محقق میشود