تالابهای استان لرستان از جمله تالابهای یازدهگانه معروف پلدختر بر روی آهکهای خردشده لنداسلاید سیمره قرار دارند که حدود ۱۰ تا ۱۱ هزار سال پیش ایجادشدهاند، تالابهای ۱۱ هزارسالهای که این روزها در معرض انقراض قرار گرفتهاند.
- حال تالابهای لرستان خوش نیست
تالابها از مولدترین محیطهای کره زمین محسوب میشوند و به همین دلیل تداوم حیات در روی کره زمین بهشدت وابسته به تداوم شرایط بومشناختی این اکوسیستمهای بینظیر است.
به دیگر سخن، تالابها، شریانهای حیاتی زیستکره محسوب شده و به همین دلیل جزء پرتولیدترین محیطهای طبیعی همچون تولید محصولات شیلاتی، حفظ سطح آب برای مناطق کشاورزی، تولید چوب، ذخیره آب و کاهش بلایای طبیعی و بهویژه سیلاب هستند.
این اکوسیستمهای آبی در راستای تثبیت خطوط ساحلی، از بین رفتن مواد زاید و تصفیه آب، برخورداری از چشماندازهای زیبای طبیعی و ایجاد بستر مناسب برای حیات بسیاری از گونههای جانوری و گیاهی از جایگاه ارزشمندی برخوردار هستند و این در حالی است که امروز عمده تالابهای لرستان به گفته مسئولان تبدیل به اراضی کشاورزی شدهاند.
- تالابهایی که آب رفتند
مهرداد فتحی بیرانوند مدیرکل محیطزیست لرستان در سخنانی با اشاره به وضعیت تالابهای لرستان اظهار داشت: یکی از چالشهای استان وضعیت تالابها بهعنوان مهمترین اکوسیستمهای کشور و لرستان بوده که در دهه ۷۰ بیمهریهای زیادی به این منابع شده است.
وی بابیان این که در این دهه بالای ۸۰ درصد از مساحت تالابهای استان زهکشی و تبدیل به اراضی کشاورزی شد عنوان کرد: سند این تالابها نیز بهعنوان اراضی کشاورزی به نام مردم صادر شده است.
مدیرکل محیطزیست لرستان با بیان این که مساحت تالاب بیشه دالان بروجرد زمانی حدود هزار و ۳۰۰ هکتار بوده و در حال حاضر کمتر از ۵۰ هکتار است افزود: همچنین تالاب تنور در دورود حدود هزار هکتار بوده و در حال حاضر تنها ۹۷ هکتار از آن باقیمانده است.
فتحی بیرانوند بابیان این که تالاب گوری بلمک حدود ۶۰۰ هکتار بوده که در حال حاضر کمتر از ۵۰ هکتار است تصریح کرد: عمده این تالاب به اراضی کشاورزی تبدیلشده است.
- صدور سند برای تالاب به نام زمین کشاورزی!
وی با بیان این که برای همه تالابهای استان بهعنوان زمین کشاورزی سند صادر شده است افزود: وقتی سند صادر میشود حق قانونی برای مردم ایجاد خواهد شد.
مدیرکل محیطزیست لرستان با بیان این که در این رابطه دو راه بیشتر وجود ندارد که یا باید این اراضی کشاورزی دوباره از مردم خریداری شود که در این رابطه توان مالی این موضوع وجود ندارد گفت: راه دیگر این بوده که در قالب طرحهای مشارکتی بخشی از تالاب را احیا کنیم.
فتحی بیرانوند بابیان این که برنامهای که برای احیای تالابها در دستور کار قرار گرفته و برای اولین بار در لرستان اجرا میشود بحث عملیاتی شدن برنامههای مشارکتی است ادامه داد: در این راستا بهخصوص در رابطه با تالاب گری بلمک از مردم خواستهایم که چون خاک اراضی تالابی بدون مواد معدنی و آلی است و با توجه به گرانی نهادههای کشاورزی برای آنها صرف ندارد که اراضی را کشت کنند اراضی تالابها را به محیطزیست برگردانند و ما اگر آنها را با استفاده از اجرای طرحهایی مانند پرورش ماهی، اکوتوریسم و ... احیا کنیم درآمد آن را به خود مردم پرداخت میکنیم.
وی بابیان این که خوشبختانه بخشی از مردم موافقت کردهاند گفت: در این راستا تصمیم داریم که همین برنامه مشارکتی را برای سایر تالابهای استان اجرایی کنیم.