در اثر گرمازدگی ممکن است شما دچار ضعف، احساس سرگیجه و سردرگمی شوید، همچنین احتمال بروز سردرد، افزایش ضربان قلب و حالت تهوع نیز وجود دارد.
کارگرانی که در محیط بیرونی فعالت دارند، ورزشکاران، افراد مسن و کودکان بیشتر از دیگران دچار مشکلات مربوط به گرما می‌شوند. داروهای مشخصی مانند دیورتیک‌ها، داروهای مربوط به فشارخون، داروهای ضدآلرژی، داروهای ضدسرفه و سرماخوردگی، ملین‌ها و بنزودیازپین‌ها می‌توانند توانایی بدن در تنظیم دما را کاهش و در نهایت احتمال گرمازدگی را افزایش دهند.
اگر به بروز گرمازدگی در خود یا دیگران مشکوک هستید، ما در اینجا به شما خواهیم گفت که چه اقداماتی باید انجام دهید:
- سریعاً از مکان گرم دور شوید
سریعاً به یک محل خنک، دارای سایه و یا ساختمان دارای تجهیزات خنک کننده بروید. این نکته بسیار حائز اهمیت است، اگر همچنان دمای بدن افزایش پیدا کند، گرمازدگی به سرعت به سکته گرمایی، که یک شرایط بسیار جدی و بالقوه مرگبار است، تبدیل می‌شود. در مواردی، بازگشت دوباره به زیر آفتاب حتی پس از چند ساعت، می‌تواند موجب عود علائم شود.
- آب سرد بنوشید
در این شرایط، باید بدن هیدراته شود، بنابراین بهتر است از آب سرد و یا هر نوشیدنی دیگر به میزان زیاد استفاده کنید. برای کمک به بدن در هوای گرم، بهتر است هر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه به اندازه یک فنجان آب بنوشید.
- استراحت کنید
دراز بکشید و پاهایتان را کمی بالاتر از بدن نگه دارید.
کمی از حجم لباس‌هایتان بکاهید، این کار به بدن شما کمک می‌کند تا سریع‌تر خنک شود.
سرعت خنک کردن را افزایش دهید. با کمک اسپری یا با اسفنج یا پارچه خیس، بدنتان را با آب سرد خنک کنید و سپس با یک روزنامه خودتان را باد بزنید. تبخیر آب از سطح پوست بدن، می‌تواند بسیار خنک کننده باشد.
- علائمتان را چک کنید
اگر گرمازدگی درمان نشود، به سمت سکته گرمایی پیشرفت خواهد کرد که می‌تواند کشنده باشد. هر چند گاهی تشخیص تفاوت این دو مشکل است. البته این طور نیست که فرد مستقیماً از یک شرایط همراه با احساس خوب ناگهان به آستانه مرگ برسد. اما اگر گرمازدگی در صورت اقدامات درمانی بعد از ۳۰ دقیقه رفع نشد، فرد باید خود را به پزشک برساند. در این شرایط مراقبت‌های اورژانسی بسیار مهم است زیرا ممکن است عوارضی مانند شوک و از کار افتادن کلیه را به دنبال داشته باشد. اگر دچار گرمازدگی شدید و راه رفتن برایتان دشوار شد و میزان هوشیاری‌تان کاهش پیدا کرد، احتمالاً در حال ابتلا به سکته گرمایی هستید.
- دوران بازیابی بعد از گرمازدگی را جدی بگیرید
ابتلا به گرمازدگی شما را بیش از پیش مستعد ابتلا به مشکلات گرمایی (تا یک هفته پس از آن) می‌کند. به‌طور ویژه در این زمان از خودتان مراقبت کنید، کمتر ورزش کرده و از قرار گرفتن در معرض هوای گرم اجتناب نمایید.
- روش‌های پیشگیری از گرمازدگی
۱. وقتی هوا گرم و مرطوب است از ورزش در بیرون از خانه بپرهیزید
برنامه روزانه خود را طوری تنظیم کنید که قبل از گرم شدن هوا یا پس از گذشت ساعات گرما بیرون از خانه ورزش کنید.
۲. قید کافئین را بزنید
کافئین آب بدن را کاهش می‌دهد و موجب تعریق بیش از حد نرمال می‌شود.
۳. سیگار نکشید
استعمال سیگار موجب تنگ شدن عروق خونی می‌گردد که این شرایط موجب عدم توانایی بدن در تنظیم شرایط درونی برای مبارزه در برابر گرما می‌شود.
۴. آهسته‌آهسته خودتان را با شرایط وفق دهید
اگر به مکانی سفر می‌کنید که گرم‌تر از جایی است که شما از آن آمده‌اید، بهتر است یک هفته به خود و بدنتان فرصت دهید تا با شرایط آب و هوایی عادت کند و سپس به ورزش و فعالیت در بیرون از محل سکونت بپردازید.
۵. سخت نگیرید
اگر هوا بیش از حد گرم است، هر کاری که بیرون از خانه انجام می‌دهید باید آهسته‌تر از روند نرمال و همیشگی خود انجام شود تا به بدن فشار کمتری وارد گردد.
۶. از آب سرد غافل نشوید
می‌توانید مستقیماً بدن خود را با آب سرد بشویید. اگر هوا گرم و خشک است، ریختن آب سرد بر سر و گردن می‌تواند کمک کننده باشد. وقتی آب تبخیر می‌شود، بدن خنک خواهد شد. اگر هوا مرطوب است، شاید این کار چندان مزیتی نداشته باشد.
۷. خودتان را خنک کنید
با استفاده از یک روزنامه، کلاه لبه‌دار و هر چیز دیگری که دارید، خودتان را خنک نگه دارید.
۸. گرمازدگی یک روزه اتفاق نمی‌افتد
گرمازدگی لزوماً در عرض یک روز اتفاق نمی‌افتد؛ ممکن است بدنتان در طول چند روز دچار کم‌آبی و خشکی شود و ناگهان شما را از پا دربیاورد. پس باید در هر صورت مطمئن شوید که به میزان کافی آب نوشیده‌اید. به همین خاطر است که در طول اردوهای تمرینی، مربیان هر روزه وزن بازیکنان را بررسی می‌کنند تا مطمئن شوند که آن‌ها آب زیادی از دست نداده‌اند.
۹. به پیش‌بینی هواشناسی اعتماد کنید
ممکن است در فصول سرد، پیش بینی سازمان هواشناسی با کمی خطا همراه باشد، اما در مورد رطوبت و گرما، معمولاً پیش‌بینی‌ها دقیق هستند. وقتی کارشناسان می‌گویند که هوا بسیار گرم خواهد شد، انجام برخی کارها را به تعویق بیندازید و یا در صورت امکان آن‌ها را در منزل انجام دهید.
۱۰. کلاه به سر کنید
کلاهی را انتخاب کنید که به خوبی بر گردنتان سایه بیندازد کلاهی با لبه گسترده با منافذ کوچک و زیاد انتخاب خوبی است. رگ‌های خونی در سر و گردن شما نزدیک به سطح پوست هستند، به طوری که تمایل زیادی برای از دست دادن یا جذب سریع گرما دارند. قسمت بالایی سر در افراد دچار طاسی نیز بسیار حساس است.
۱۱. برهنه نباشید
اگر لباس بر تن نداشته باشید، اشعه گرمایی بیشتری را جذب خواهید کرد. وقتی بدن در حال تعریق است، لباس می‌تواند به مانند یک دستگاه خنک کننده عمل کند اگر کمی باد به آن بوزد.
۱۲. لباس‌های گشاد و سبک به تن کنید
لباس‌هایی از جنس مخلوطی از پنبه و پلی‌استر را انتخاب کنید. تنفس پوستی با این لباس‌ها بهتر از زمانی که لباسی با جنس ۱۰۰ درصد پنبه یا ۱۰۰ درصد نایلون به تن دارید، انجام می‌شود.
۱۳. لباس‌های رنگ روشن را انتخاب نمایید
لباس‌های با رنگ روشن، نور خورشید را بازتاب می‌دهند بنابراین گرمای کمتری جذب خواهند کرد. در حالی که لباس‌های تیره حرارت را جذب کرده و موجب تعریق زیاد خواهند شد.
۱۴. نوشیدنی الکترولیتی رقیق مصرف کنید
نوشیدنی‌های الکترولیتی شناخته شده‌ای مانند نوشیدنی حاوی آب به همراه آب‌لیمو، نمک و ... به طور گسترده توسط بازیکنان تیم‌های حرفه‌ای ورزشی استفاده می‌شود. در فصول تابستان تعریق زیاد می‌تواند موجب از دست رفتن الکترولیت‌هایی مانند پتاسیم و سدیم از بدن شود. بنابراین، استفاده از این نوشیدنی‌ها بسیار مفید خواهد بود.
۱۵. از قرص نمک دوری کنید
سابقاً به طور معمول به ورزشکاران و یا هر فردی دیگری قرص نمک داده می‌شد اما امروزه پزشکان آن را یکی از بدترین داروها می‌دانند. این قرص‌ها کاری غیر از آنچه که انتظار می‌رود انجام می‌دهند. نمک موجود در معده آب را برای مدت زیادی در خود نگه می‌دارد و در نتیجه مایعات کمتری برای تعریق (که خود موجب خنکی بدن خواهد شد) در اختیار سیستم بدن قرار خواهد گرفت.
منبع: تبیان