راستش، من هم دقيقاً همين حس نااميدي را داشتم. بهخصوص که اگر بچهها با سفر به نقاط نزديک قانع ميشوند، من آرزوي ديدن سرزمينهاي دور را در سر دارم. چون فكر ميكنم آدم بايد سفر برود تا نگاهش دربارهي گوناگوني سبکهاي زندگي روي اين کرهي خاکي تغيير کند.
اينها را گفتم تا شما را با کشف هيجانانگيزم آشنا کنم: مجموعهاي که بدون نياز به گذرنامه و ويزا و پول زياد، ما را به ضيافت بزرگي ميبرد تا با داستانها و افسانههاي ملل مختلف همراه شويم و نه فقط در مکانهاي جغرافيايي، بلکه در طول قرنها نيز به سير و سياحت بپردازيم؛ سير و سياحتي همراه با خواندن قصههاي فولکلور(عاميانه). ماجراهايي افسانهاي از ادبيات عامه که نويسندهي مشخصي ندارند، طي نسلها گفته شدهاند و معرف فرهنگ هرکشور بهحساب ميآيند.
اين مجموعه حاصل كاري گروهي است. يعني داستانهاي هرجلد را يك نفر گردآوري كرده، يك نفر ترجمه كرده و يكي از نويسندگان خوب كشورمان هم آنها را بازنويسي كرده است. كتابهاي قاصدك (واحد كودك و نوجوان مؤسسهي نشر و تحقيقات ذكر-66410041) اين مجموعهي هفت جلدي را با قيمت 27هزار تومان منتشر كرده است.
- وقايع خارقالعاده درافسانههاي ايتاليا
شهرت اين کشور زيبا به داشتن آثار هنري باستاني و بناهاي معماري است، اما نميتوانيد حدس بزنيد که ساکنان کاتوليک اين مملکت، چه قصههاي خارقالعادهاي دارند از غولها، شاهزادههاي دانا و طبق معمول دختران جوان نابغهاي که با هوش و درايت خود به بلندترين مقامها رسيدهاند.
جادو، عشق، فقر، دوري خواهر و برادر و کينهتوزي، از جمله درونمايههاي اصلي اين قصههاست که با وقايع خارقالعاده و گاه خندهدار، حق را به حقدار ميرساند.
گردآورندهي افسانههاي ايتاليايي «جگموهن چوپرا» و مترجم آن «صديقه ابراهيمي» است. اين افسانهها را «حسين فتاحي» بازنويسي كرده است.
- افسانههاي مشابه ما و مردم ترکيه
شباهت بسيار ميان قصههاي کشور ترکيه با افسانههاي ايراني، اعجابانگيز است. گذشته از شخصيت «ملا نصرالدين» که کارها و ماجراهايش براي ما هم آشنا و مفرح است و البته در آنجا سر وشکلي داناتر به خود گرفته، بسياري از افسانههاي ايراني با تغييري اندک، در آن سرزمين هم گفته ميشود:
«دختر ليمو» همان «دختر نارنج و ترنج» خود ماست، گيرم که آغازش فرق داشته باشد و بهشکلي ديگر شروع شود. راستي «گلبهار» ترکها همان «ماهپيشاني» است که ماجرايش به سيندرلاي اروپاييها هم نزديک شده؛ البته با قساوت آشکارترِ نامادري بدجنس. شاهزادههاي دلزده از زندگي در قصر هم از ديگر چهرههاي آشناي اين قصهها هستند.
اين جلد از كتاب را «سومنات دار» گردآوري و «محمدرضا شمس» ترجمه كرده است.
- افسانههاي ژاپن و تجلي كارهاي بد در چهرهي آدمها
دنياي بينهايت متفاوت ژاپنيها در اين کتاب 48صفحهاي بهطرز هنرمندانهاي به نمايش درآمده. نيکوکاري، فروتني و کمک به ديگران در داستانهاي ژاپني بسيار ديده ميشود و البته بدجنسي بهسرعت و با عجيبترين شکل جواب خود را ميگيرد.
مثل حكايت زن ثروتمندي که بعد از استفاده از حولهي جادويي، به جاي زيبا شدن، صورتي اسبمانند پيدا کرد. ماجراي چهره در چند روايت ديگر هم آمده است. مردم سرزمين آفتاب درخشان، دوست دارند تأثير کارهاي بد را بهسادگي در ظاهر آدمهاي بد به نمايش بگذارند.
اقليم ژاپن، وجود دريا و کوهستان و سبک زندگي کشاورزان اين کشور که پيش از انقلاب صنعتي، اکثريت مردم اين سرزمين کوچک اما پرجمعيت را تشکيل ميدادند و انواع باورهاي عجيب مثل وجود «دختر يخي» يا پريهاي درياي از ديگر مشخصات افسانههاي ژاپني است.
افسانههاي ژاپني را هم مانند افسانههاي ايتاليايي «صديقه ابراهيمي» ترجمه و «حسين فتاحي» بازنويسي كرده است. نويسندهي اين كتاب «آنيتا كانا» است.
- حال و هواي متفاوت افسانههاي مالزي
باورتان نميشود در آن سرزمين استوايي و پر از جنگل و رودخانه، تخيل انسانها چه ماجراهايي ساخته است. حضور حيوانات در بطن ماجراها، حال و هواي کاملاً متفاوتي به قصههاي اهالي مالزي ميدهد.
پسر باهوش خانوادهي فقير به ثروت ميرسد و دختر شاه را به همسري ميگيرد، اما نميتواند از عاقبت بيتفاوتياش نسبت به پدر و مادر رهايي يابد و سرانجام غرق ميشود. قدرشناسي حتي از طرف حيوانات و وفاي به عهد و پيمان، سوژههاي مورد علاقهي ساکنان اين بخش از جنوب شرق آسيا هستند.
افسانههاي مردم مالزي را «زكريا بن هيتام» گردآوري و «زهره گرامي» ترجمه كرده است. بازنويسي اين كتاب را «حسين فتاحي» انجام داده است.
- پايان دلگرمكنندهي افسانههاي فرانسه
مجموعهي داستانهاي فرانسوي ترکيبي از قصههاي برادران گريم و چند قصهي آشنا از هانسکريستين اندرسن و اسکاروايلد است که کارتونهايشان را ديدهايم: «فلوتزن شهر هاملين»، «خياط شجاع»، «شاهزادهي خوشبخت» يا همان ماجراي مجسمهي زيبا و خوشقلب و پينهدوز و کوتولهها.
فکر ميکنم با قصههاي اين جلد بيش از داستانهاي ديگر جلدهاي مجموعه آشنا باشيم و روايتهاي متفاوتش را بتوانيم تطبيق بدهيم. خوبي افسانهها پايان دلگرمکننده و شاد آنهاست که باعث آرامش ميشود. اين جلد از مجموعه را «فريبا جعفرزاده» ترجمه كرده است.
- داستانهاي پر خشونتِ پاکستان
پاکستان هم همسايهي ماست، ولي قصههايش خيلي خيلي به داستانهاي هندي و فيلمنامههاي باليوودي شباهت دارد. پر است از زوجهاي عاشق و موانع متعدد بر سر رسيدن آنها به يکديگر و تا دلتان بخواهد جنگ و خونريزي در اين افسانهها هست. حتي گاهي بهخاطر ديدن ردپاي يک غريبه در خانه شاهد برادرکشي و خشونت هستيم.
آداب و رسوم کاملاً متفاوت مردم پاکستان و صد البته شاهزادههايي که به جستوجوي پريزادها ميروند، خالي از لطف نيست.
«كومال لاكسمن» نويسندهي اين كتاب و «مهرداد مهدويان» مترجم آن است. «حسين فتاحي» هم آن را بازنويسي كرده است.
- عاقبت خودخواهي و ناداني در افسانههاي مغولستان
تصورتان از سرزمين مغولستان با خواندن حکايتهايش زير و رو خواهد شد. من که شگفتزده شدم از تنوع مضامين، شخصيتها و اتفاقات در اين کتاب. زندگي متفاوت مغولها و نزديکيشان به طبيعت فضايي کاملاً متفاوت ساخته.
در اين کتاب هم چند همسري ديده ميشود. شاهي سه زن دارد و زن جوان خوشقلب و فرزندش طعمهي خباثت ديگر همسران ميشوند، اما سرانجام به خانهي خود باز ميگردند.
نوعدوستي، ارزش هوش و درايت و عاقبت خودخواهي و ناداني را ساکنان صحراهاي مغولستان با هنرمندي شرح دادهاند. واقعاً که نبايد از روي ظاهر قضاوت کرد.
داستانهاي صحرانشينان مغولستان را «خورل بارت» و «آويتيا ناراين» نوشتهاند. اين كتاب را «فاطمه شاهحسيني» ترجمه و «فرهاد حسنزاده» بازنويسي كرده است.