براساس تحقیقات مؤسسه AT.KEARNEY برای کسب رتبه نخست کلانشهرهای جهان در زمینه هوشمندسازی تا سال2035 رقابت اصلی میان شهرهای کپنهاگ، توکیو، سیدنی، نیویورک، پاریس و سنگاپور خواهد بود. از میان 6شهر جهان تنها 2کلانشهر توکیو و سنگاپور از قاره کهن هستند.
تهران البته در میان 135شهر هوشمند جهان هم‌اکنون در رتبه94 قرار دارد. در این تحقیقات پایتخت ایران در خاورمیانه در رتبه هفتم جای گرفته است، درحالی‌که ابوظبی و دوبی از امارات و دوحه قطر در جایگاه نخست تا سوم جای گرفته‌اند. طبق این تحقیقات شهرهای بخش خاورمیانه پیشرفت چشمگیری در میان شهرهای هوشمند جهان داشته‌اند.
بدین‌ترتیب، برآورد شده است که تهران در افق 2035(17سال آینده) باید به رتبه زیر50 دست پیدا کند؛ یعنی شهر تهران سالی باید 2.58رتبه پیشرفته داشته باشد. محمدرضا قنبری، اقتصاددان و کارآفرین معتقد است که برای رسیدن به این سطح از هوشمندی نیاز به یکسری علوم پایه و زیربنایی است.
محمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران تأکید می‌کند که برای داشتن تهرانی هوشمند 3راهکار وجود دارد و محمد فرجود، مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری ظرفیت تهران را از نظر اقتصاد، جابه‌جایی، محیط، زیرساخت و حکمرانی ارزیابی می‌کند.
- محمدرضا قنبری، اقتصاددان و کارآفرین
شهر هوشمند زمانی تحقق پیدا می‌کند که افراد بدون نیاز به حضور فیزیکی بتوانند نیازهای خودشان را برطرف کنند و شهر هم بتواند نیازهای مردم را برطرف کند. برای رسیدن به این سطح از هوشمندی نیاز به یکسری علوم پایه و زیربنایی است؛ بحث ارتباطات از طریق اینترنت و فناوری‌های مختلف در زمینه‌های گوناگون زندگی مردم.
در دنیا بیش از 95درصد از خلاقیت‌ها و نوآوری‌های کارآفرینان هیچ‌وقت تجاری‌سازی نمی‌شود. یکی از ضعف‌های ما آموزش کارآفرینی است و دوم آنهایی هستند که کاری انجام می‌دهند ولی برای تجاری‌سازی با بحران روبه‌رو می‌شوند. متأسفانه نتایج تحقیقات ما به تکنولوژی تبدیل نمی‌شوند، زیرا تحقیقات ما تحقیقات هدفمندی نیستند.
برای شهر هوشمند باید تعریفی وجود داشته باشد. منظور از شهر هوشمند چیست؟ تمام زمینه‌هایی که امکان انجام فعالیت‌ها به‌صورت مجازی و اینترنتی در شهر وجود دارد، شامل این تعریف می‌شود. یعنی دیگر شما از تجریش به آن طرف شهر نمی‌روید تا بخواهید به یک اداره سر بزنید یا مثلا بتوانید در خانه گشایش اعتبار کنید. همه اینها، شهر هوشمند است. در برخی کشورها ظرف 20ساعت گشایش اعتبار می‌کنند، ولی ما اگر بتوانیم ظرف 2هفته این کار را انجام دهیم، هنر کرده‌ایم.
ما موانع کسبوکار داریم. در زمینه کسبوکار ما در بین 198کشور جهان در رتبه 130قرار داریم. قانون موانع کسب و کار 2سال پیش در مجلس تصویب شد. ما اقتصاد مقاومتی را نادیده گرفتیم. یکی از اصول مهم اقتصاد مقاوتی، کارآفرینی است. در اقتصاد مقاومتی تأکید شده کارها باید به‌دست کارآفرین انجام شود. در واقع کارآفرینان می‌توانند اقتصاد را از بحران خارج کنند. کارآفرینان در همین حوزه شهرهوشمند کارهایی کرده و به سرعت استارتاپ‌هایی را ایجاد می‌کنند. این استارتاپ‌ها به سرعت رشد کرده و سودآور می‌شوند. البته اگر هماهنگ شده و حمایت شوند. اگر حمایت نشوند، تمام این ایده‌ها خشکیده می‌شود.
- محمود میرلوحی، رئیس کمیته اقتصاد شورای شهر تهران
در جامعه ما از جوانان تا کهنسالان از تلفن همراه هوشمند استفاده می‌کنند و در منازل هم اینترنت هست؛ چنان‌که مردم به آخرین اطلاعات و اخبار دسترسی دارند و می‌توانند از این ابزار با سرعت و ارزان استفاده کنند. در تهران که 700کیلومترمربع وسعت دارد، 4هزار دکل مخابراتی جای گرفته‌است و هزار و 400کیلومتر فیبر نوری توسط شهرداری ایجاد شده‌است تا زیرساختهای شهر هوشمند در این شهر شکل بگیرد. بنابراین در 3حوزه باید به این مقوله پرداخت.
اول اینکه امور اداری مردم باید الکترونیکی شود، در این حالت سرعت، صحت و دقت کار افزایش پیدا می‌کند. امروزه اساسا حذف رودررویی ارباب‌رجوع هم در دستور کار قرار دارد. متأسفانه فساد اداری زیادشده و با تکیه بر هوشمندسازی می‌توان نسبت به کاهش فساد و رانت اقدام کرد.
در بخش دوم ما باید بتوانیم از تجهیزات و امکاناتی که در تهران است، مانند تعداد بالای دوربین‌ها و فیبرنوری کیفیت زندگی در تهران را افزایش دهیم. با توجه به سیستم‌های نقشه و امکاناتی که روی نقش پیاده می‌شود، شهرداری می‌تواند با ابزارها و روش‌هایی خدمات بهداشتی، درمانی و گردشگری به مردم ارائه دهد.
سوم اینکه الان در دنیا شاهد هستیم که کسبوکار و درآمد خیلی متحول شده است. در همین تهران 311هزار واحد تجاری کسبوکار داشتیم که به‌دلیل سنتی‌بودن در حال ریزش هستند. امروز در واقع شهر هوشمند ابزار، فرصت و راهبردی برای اشتغال‌زایی، درآمد و ایجاد ارزش افزوده کرده‌است. همه اینها هم در تسهیل زندگی مردم صورت گرفته‌است. از غذا گرفته تا حمل‌ونقل و همه فعالیت‌های خرید و فروش از طریق این ابزار صورت می‌گیرد و برای همین، مردم زندگی راحت‌تری دارند.
چراکه ترافیک کمتری را احساس می‌کنند، جابه‌جایی راحتی دارند و همه اینها در مسیر هوشمند شدن تهران قرار دارد. برای همین است که شهر هوشمند از اولویت‌های شورای پنجم و شهرداری تهران است و امیدوار هستیم در برنامه سوم ما شاهد یک تحول جدی در این حوزه باشیم. هوشمندسازی امروز در مدیریت هزینه‌ها، مدیریت مصرف و... خیلی می‌تواند مفید باشد.
امروز ما کمبود آب داریم و به‌شدت مشکل وجود دارد، بنابراین، چه بهتر که مصرف آب هوشمند شود تا صرفه‌جویی صورت بگیرد. امروز در دنیا شهرهایی داریم که خودشان را با سیستم هوشمند تطبیق داده‌اند و همین سبب ایجاد محیطی برای اشتغال، درآمد، افزایش کیفیت و کاهش قیمت کالا و خدمات شده است.
اگر ما بتوانیم حمل‌ونقل را با سیستم‌های هوشمند کنترل کنیم، عملا تقاضای سفر کاهش پیدا می‌کند. بر این باوریم که شهری مانند تهران هر قدمی به سمت شهر هوشمند بردارد، تأثیرات آن کاهش هزینه‌ها، بهبود کیفیت و خدمات و رضایت مردم است. البته ما ناگزیر هستیم و اگر چنین کاری صورت نگیرد، مشاغل سنتی از دست می‌رود و مشاغل جدیدی ایجاد نخواهد شد.
- محمد فرجود، مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران
تهران هوشمند، ابعاد مختلفی دارد که می‌شود به آن پرداخت. در وهله اول اقتصاد هوشمند قرار دارد. تهران با اجرای طرح‌های توسعه و حمایت از نوآوری و کسب‌وکارها ضمن ارتقای توان مالی مدیریت شهری در جهت توسعه اقتصادی شهر حرکت می‌کند. از طریق توسعه کسب‌وکارهای جدید و همچنین خدمات دیجیتال مبتنی بر مدل‌های کسبوکار نوین می‌تواند محقق شود. در نهایت نیز منجر به ایجاد زیست‌بومی برای فعالیت کسب‌وکارهای نوآور توانمند در تعامل با مردم، بخش دولتی و عمومی، مراکز تحقیقاتی و دانشگاه‌ها خواهد شد.
در بخش جابه‌جایی هوشمند، تهران باید از سیستم حمل‌ونقل و یکپارچه و پایدار برخوردار شود و از نوآوری‌های سازمان‌ها و کسب‌وکارها در جهت تسهیل جابه‌جایی بین مکان‌ها، کاهش ترافیک و آلودگی هوا حمایت کند. همچنین در بخش محیط هوشمند و برای رسیدن به حفاظت از محیط‌زیست باید دو محور را در دستور کار قرار داد. به این ترتیب که اول کاهش آلاینده‌های محیط‌زیستی به‌ویژه آلودگی هوا، صوتی، نوری، آب و خاک را دربرمی‌گیرد. همچنین مدیریت مؤثر انرژی، پسماند، شبکه روشنایی و آبیاری فضای سبز و سایر خدمات شهری است.
زیرساختهای هوشمند نیز باید مشخص شود. شبکه‌های ارتباطی، حسگرها، تجهیزات سخت‌افزاری و مراکز داده از مهم‌ترین اجزا در زیرساخت هوشمند هستند. در این حوزه اتصال بین اشیا و پایش تعاملات و رفتارهای آنها باید در قالبی متصل و یکپارچه به انجام برسد و راهکارهایی ازجمله برقراری تعاملات کابلی، بی‌سیم و دیگر روش‌های اتصالی به رفع دغدغه‌های اشیا کمک می‌کند.
در بخش حکمرانی هوشمند مدیریت شهری با بازمهندسی فرایندها و ساختارهای اجرایی، کاهش تصدی‌گری، مقررات‌زدایی و تنظیم مقررات مشارکتی مناسب، تمرکز بر توسعه خدمات الکترونیک شهری و ارتقای شفافیت، ضمن توسعه سرمایه اجتماعی شهر تهران، به جلب مشارکت عمومی شهروندان و ذی‌نفعان در تصمیم‌گیری‌ها و اجرای برنامه‌ها می‌پردازد.