این4 غول اینترنتی هر روز با سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف و رونمایی از ایده‌ای جدید و در رقابتی تنگاتنگ به‌دنبال افزایش تعداد کاربران روزانه خود هستند. به‌عنوان مثال زمانی که یاهو به‌دنبال راهکارهای جدید در شیوه‌های تبلیغات اینترنتی است، مایکروسافت اعلام می‌کند که با سرمایه‌گذاری عظیم خود در عرصه تبلیغات اینترنتی به نبض تپنده تبلیغات اینترنتی آینده تبدیل خواهد شد.
شاید بتوان گفت که یکی از این رقبا، یک سروگردن از بقیه بلندتر است و بدون شک این غول دنیای سایبر، گوگل است. این موتور جست‌وجوی عظیم - که‌چنان جهان‌شمول شده که نامش به صورت یک فعل در زبان انگلیسی درآمده - با ویکی پدیا سر شاخ شده تا شاید بتواند با یک زیر دوخم یکی دو ساله، تعداد قابل توجه کاربران این سایت کم‌سابقه و موفق را برای خود کند. گوگل در سالروز تولد ویکی پدیا (ویکی‌پدیا در 15 ژانویه سال 2001 پا به عرصه حضور گذاشت) سرویس جدید خود را با نام Knol معرفی کرد و با این حرکت رقابتش با ویکی‌پدیا را با صراحت بیشتری نسبت به گذشته اعلام کرد.
جیمی والز، مؤسس سایت ویکی پدیا و مدیر فعلی آن، 6 سال پیش ایده ایجاد یک دانشنامه آزاد آن‌لاین را عملی کرد و آن‌چنان این ایده مقبول کاربران اینترنتی بود که هم اکنون روزانه 60 میلیون ورود به این سایت ثبت می‌شود. به همین دلیل، حالا ویکی پدیا یکی از ۱۰ سایت برتر دنیاست که بیشترین درصد بازدیدکننده را دارند. در نوامبر سال ۲۰۰۷ ویکی پدیا در مجموع محتوی ۲۹ میلیون صفحه، ۳۹۱ میلیون اصلاح صفحه و ۷/۹ میلیون کاربر به ثبت رسیده، بود. در حال حاضر و تنها پس از گذشت 6 سال از راه اندازی این دانشنامه آزاد آن‌لاین، ویکی پدیا مطالب خود را به بیش از ۲۵۰ زبان مختلف عرضه می‌کند که از این تعداد سایت‌های ۱۸۰ زبان بسیار فعال هستند و سایت انگلیسی این دانشنامه بیشترین تعداد بازدیدکننده را دارد.
جیمی والز تاکنون نشان داده که ایده‌های او همواره جذاب است و مقبول مردم قرار می‌گیرد و با گستردگی ویکی‌پدیا -که در توصیفات بالا خواندید- کمتر کسی به فکر رقابت در این عرصه، یعنی ایجاد یک دانشنامه متن باز افتاده بود. ولی هم اکنون بسیاری از افراد حقیقی و حقوقی که به فضای وب توجه دارند بعضاً به فکر رقابت با این دانشنامه برآمده‌اند. به‌عنوان مثال سال گذشته یک ویکی مشابه با عنوان (ویکی سیتی زندیوم) راه اندازی شد که تابستان امسال و در کمتر از یک سال از تأسیس، نسخه جدیدی را با هدف رقابت با ویکی پدیا عرضه کرد. البته مسلماً رقابت ویکی سیتی زندیوم با ویکی‌پدیا از زمین تا آسمان با رقابت بین گوگل و ویکی‌پدیا فرق دارد.
رقابت با ویکی
گوگل در یک اقدام عجیب و همزمان با سالروز تولد دانشنامه ویکی‌پدیا اعلام کرد سرویس جدیدی را ارائه خواهد کرد که توانایی برپایی یک رقابت تمام عیار با ویکی‌پدیا را دارد. سرویس جدید گوگل knol نام دارد که به نسبت، تفاوت‌هایی هم با ویکی‌پدیا دارد. نام knol از واژه knowledge گرفته شده که در فارسی به معنای دانش است. در این سرویس هر کسی می‌تواند یک مقاله (در هر زمینه دلخواه) بنویسد و در اختیار دیگر کاربران در سرتاسر دنیا قرار دهد.
مدیران گوگل در طراحی پلت فرم این سرویس، با هوشیاری عمل کرده و به گفته کارشناسانIT برخی از ایرادات ویکی‌پدیا را گرفته اند زیرا افرادی که مقاله را می‌نویسند، موظفند نام و نام خانوادگی خود را در مقاله ثبت کنند تا اگر هم ایرادی در مقاله یا کمبودی در استدلالات و صحت و سقم آن وجود داشت قابل پیگیری باشد. این مسئله تفاوت اصلی Knol گوگل و ویکی‌پدیاست.
ویکی‌پدیا یک دانشنامه متن باز (open sourcr) است و هر کس می‌تواند در آن شرکت کند و اطلاعات خود را در اختیار دیگران بگذارد و به صفحات متنی ویکی‌پدیا اطلاعاتی اضافه یا اطلاعات نادرست را کم کند و حتی تصحیح و ویرایش انجام دهد. قبول کنید که نظارت بر چنین حجمی از صفحات و تعداد میلیونی کاربران که هر روز از سایت بازدید می‌کنند، کار بسیار سختی است به‌خصوص اینکه صفحات به 250 زبان دنیا نوشته شوند.
با وجود ایده مناسب متن باز ویکی‌پدیا، مشکلاتی هم پیدا شد و بعضاً افراد حقیقی و حقوقی اطلاعات جعلی و نادرست را در سایت به ثبت می‌رساندند که در این مورد می‌توان به حرکت ناشایست سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) اشاره کرد که در تابستان سال‌جاری با درج اطلاعات نادرست و قبیح در مورد رئیس‌جمهوری کشورمان شیطنت دیگری را در کارنامه خود ثبت کرد.
این وضعیت و ناپایداری اطلاعات درج شده باعث نگرانی مدیران ارشد ویکی‌پدیا به ویژه جیمی والز شد تا جایی که به سرعت تصمیم به راه اندازی یک سامانه پیشرفته کنترل‌کننده کردند تا دیگر جلوی انتشار اطلاعات نادرست و جعلی را گرفته و با این کار باعث کاهش خطای کلی سامانه شوند. این سامانه به گونه‌ای عمل می‌کند که مانند قبل افراد اطلاعات را در بخش ویرایش می‌گذارند و سپس آن اطلاعات از سوی متخصصان، مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد و با کسب اعتماد این متخصصان نسبت به صحت و سقم اطلاعات و تعیین مدخل‌های ورودی دیتا، اطلاعات روی سایت درج خواهد شد. البته در این سامانه اطلاعات پس از طی کردن یک پروسه زمانی در سایت قرار می‌گیرند ولی دیگر خرابکاران آزاد نمی‌توانند به آسانی ویکی‌پدیا را بد نام کنند.
ولی همان‌طور که می‌بینید مدیران گوگل این مشکل را ندارند زیرا متن باز نیستند. هر کسی و در هر زمینه‌ای بخواهد مقاله‌ای می‌نویسد و آن را در اختیار دیگران می‌گذارد ولی امضا و نامش در انتهای مطلب درج شده و استفاده‌کنندگان می‌توانند با در نظر گرفتن هویت شخص نویسنده از مطالبش استفاده کنند. به این ترتیب، ایده کلیدی Knol استفاده از نام واقعی مولف است که می‌تواند به سایر کاربران این اطمینان را بدهد که مطالب موجود در شبکه صحت دارند.
آینده نگری گوگلی‌ها
یکی دیگر از تیزبینی‌ها و آینده نگری‌های گوگلی‌ها را می‌توانید در همین Knol ببینید؛ زیرا گوگل اعلام کرده هر کسی که یک مقاله را در Knol ارائه دهد می‌تواند در کنار مقاله خود از یک آرم تبلیغاتی استفاده کند. در این صورت افرادی که مقاله ارائه می‌دهند می‌توانند کسب سود نیز داشته باشند که این نکته در ویکی‌پدیا دیده نشده و همین مسئله می‌تواند گوگل را از ویکی پدیا جلو بیندازد. این تفاوت، تفاوت راهبردی ای است که ارائه دهندگان اطلاعات در گوگل می‌توانند کسب سود کنند ولی در ویکی هنوز راهی برای کسب سود آنها وجود ندارد.
البته هنوز Knol به صورت رسمی کار خود را شروع نکرده و تنها کاربران مدعو می‌توانند مطالب خود را ارسال کنند. به همین خاطر در حال حاضر نمی‌توان ارزیابی از رقابت گوگل و ویکی‌پدیا داشت ولی هنگامی که تمامی کاربران بتوانند مقالاتشان را روی Knol قرار دهند باید دید که گوگل موفق‌تر است یا ویکی‌پدیا.