در آستانهماه محرم امسال درباره حد ورود به حوزه سیاست در مناسک مذهبی با سیدرضا اکرمی، عضو جامعه روحانیت مبارز گفتوگو کردیم. او معتقد است واعظ و مداحی که به سیاست ورود میکند حتما باید دیانت، اخلاق و ادب برآمده از سیره واقعی پیامبر اسلام(ص) و ائمه(ع) را بهدرستی بشناسد و مبتنی بر همانها در این حوزه گام بردارد وگرنه با سخنرانیهای نادرست میهمان و میزبان این مجالس هر دو با هم میسوزند و مجلس از تاثیرگذاری خود خارج میشود.
- رعایت اخلاق و پرهیز از تخریب در تریبونها و منابر محرم چه اهمیتی در حفظ جایگاه و حرمت ایام عزاداری امامحسین(ع) و عزاداران دارد؟
ما در طول سال قمری در ایران روزهای بسیار برجسته، برگزیده، سازنده و آموزنده داریم. مبعث پیامبر، عید غدیرخم، روز انتظار امام زمان(عج) در نیمه شعبان و همچنین مبحث عاشورای امامحسین(ع) سوابق متعدد فرهنگی و تاریخی برای ما دارند. ادب، شهامت و بزرگواری جزئی از ارزشهای این رویدادهای مذهبی برای ما هستند و نباید در گذر زمان براساس سلایق و تفکرات خاص وارونه شوند و آنها را تبدیل به ضدخودشان کنند.
برای اینکه این روزها ارزشمند و ارجمند باقی بمانند، ارزشهایی همچون علم و عقل، تجربه، اخلاق و دیانت کاملا لحاظ شود. نمیشود روز عید غدیر را گرامی بداریم، بدون پایبندی به راه امام علی(ع). نمیشود مبعث را پاس بداریم، بدون تفقه در ارزشهای نبوی. نمیشود نیمهشعبان را به جشن بنشینیم، بدون احترام به امام زمان(عج) و توجه به مفهوم انتظار. عاشورا نیز شعارهای بزرگواری، عزتنفس، آزادگی و عظمت روح دارد و ما باید از هر سخن، مطلب و محتوایی که این شعارها را به حاشیه میبرد پرهیز کنیم.
سخن و رفتار هیچ واعظ و مداحی نباید با ارزشهای عاشورا تنافی ایجاد کند و رنگ و بوی سلیقهای به آنها بدهد. نباید جایگاه عاشورا تحتتأثیر رفتارها و سخنان نسنجیده و پرخاشگرانه خدشهدار شود و صاحبان مجالس باید اخلاق را در خطابهها رعایت کنند.
- خط قرمزهای ورود به حوزه سیاست در سخنرانیهای ایام محرم بهویژه از ناحیه مداحان چیست؟ آیا طرح مواضع سیاسی را اقدامی پسندیده میدانید؟
ما بین سیاست، دیانت، اخلاق، انسانیت، عزت نفس و حکمت تفکیک قائل نیستیم. یک مسلمان باید حکیمانه حرف بزند و حکیمانه تحلیل کند و حتما براساس ارزشها مسائل را تحلیل کند. اگر سیاست بهمعنای تدبیر، اخلاق، عقلانیت و علم باشد در همه جا باید رعایت شود.
اگر گویندهای میخواهد مرثیهای بخواند ولی اخلاق، انسانیت و آزادگی نباشد، آن کلام ارزش ندارد؛ چون دیانت یعنی اخلاق و ادب. اینها همه با هم هستند و در همه حال باید رعایت شوند؛ چه در جنگ و چه در صلح و همچنین در مرثیهخوانیها، مداحیها و تعزیهخوانیها.
- آیا ورود بیمحابای برخی روضهخوانها به عرصه مدح و ذم سیاستمداران بهصورت مصداقی مبنای شرعی دارد؟
ما برای هر چیزی آفت و آسیب قائل هستیم که این بیان رسول اکرم(ص) است که «لکل شیء آفه». بهطور کلی باید از آفت و آسیب بپرهیزیم؛ خطبه، مرثیه، مدح و وعظ از این قاعده مستثنا نیست و باید بهویژه از سوی تریبونهای رسمی مثل نمازجمعه رعایت شود. در تریبونهای غیررسمی محرم و عزاداریهای محرم نیز باید آفت تخریبهای سیاسی زدوده شود و صاحبان مراسم حرمت بالای این روزها را قربانی سلایق شخصی خود نکنند. همه باید اخلاق، انسانیت، دیانت و عظمت روح را در بیان مطالب ولو یک بیت شعر هم که باشد رعایت کنند.
- طرح صحبتها و سخنرانیها در جهت حمایت از تفکر خاص یا جریانات و دستهبندیهای حزبی و جناحی در ایام عزاداری چه آسیبی به این مراسمها میزند؟
تریبونهای مذهبی جای آشنایی با شعائر و اخلاق و روش زندگی ائمه است و نباید با غرضورزیهای سیاسی و ورود به دستهبندیهای سیاسی آلوده شود. طرح معیارها و ملاکهای ائمه برای حکمرانی مطلوب اگرچه امر شایستهای است اما نباید قلب موضوع شود و وسیله اتهامافکنی و تخریبهای سیاسی و انگ زدن به یکدیگر قرار گیرد. دخل و تصرف شخصی در این مفاهیم ظلم در حق روش و منش ائمه(ع) است و دردی از دردهای جامعه دوا نمیکند.
- پیرو حق و مخالف باطلیم
وقتی راجع به وحدت و انسجام صحبت میکنیم، گاهی به این دلیل است که دشمن و مخالف مشترک داریم و ضرر و زیان مشترکی متوجه ماست. گاهی وحدت و انسجام ما بهخاطر منفعت و سود مشترک است و گاهی نیز بهخاطر اینکه وحدت و انسجام خود به تنهایی یک ارزش است.
ما اگر نسبت به دشمن نیز صحبت میکنیم باید عالمانه، عاقلانه و ناصحانه حرف بزنیم تا او را از زشتی و ظلم باز بداریم. ما تنها نمیخواهیم مطلب خودمان را به کرسی بنشانیم. بالأخره ما پیرو حق و مخالف باطل هستیم و همهجا باید بر محور حق صحبت کنیم؛ بهخصوص الان که دشمنان با ما در حال جنگ تبلیغاتی، روانی و اقتصادی هستند. اینها اثرات منفی دارند و خطبا و مداحان محرم ما باید حتما این نکات را رعایت کنند. پس با محبت، اخلاق و انصاف دلهای مردم را گرم بداریم و با دشمن همصدا نشویم.