لخته ای که در پا شکل میگیرد یا همان ترومبوز ورید عمقی میتواند از محل شروع خود دور شده و به ریههای شما برسد. آمبولی ریوی در نتیجه این لختهها اغلب جدی و حتی مرگبار است.
لختههای خون خطرناک بسیار شایع هستند. با اینحال آسیبپذیرترین افرادی که بیشتر از سایرین در معرض این لختهها قرار دارند، از این قبیل هستند.
- سیگاریها: اثر مخرب سیگار تنها روی ریهها نیست بلکه بر رگهای خونی شما نیز تاثیر میگذارد. سیگار کشیدن میتواند بر گردش خون و توانایی خون برای لخته شدن تاثیرگذار باشد. خطر ابتلا به بیماری قلبی، بیماری شریانی محیطی، حمله قلبی و سکته مغزی نیز در افراد سیگاری بیشتر است.
- زنان باردار: در ماههای آخر بارداری، نوزاد میتواند بر روی رگهای خونی داخل شکم و لگن فشار وارد کرده و جریان خون را مستقیما مسدود کند. این وضعیت لخته شدن خون را بهمراه دارد. خطر ابتلا به یک لخته خون شش ماه پس از زایمان نیز همچنان وجود دارد. این مساله به ویژه برای مادرانی که پس از زایمان کم تحرک هستند بیشتر صادق است.
- افرادی که برای مدت طولانی بیتحرکند: حدود نیمی از علل ابتلا به لخته خون و یا آمبولی ریه در بیمارانی که در بیمارستان بستری هستند، و یا اخیرا در بیمارستان بوده اند، بیتحرکی است. علاوه بر این، نشستن طولانیمدت در اتومبیل، اتوبوس یا هواپیما، خطر ابتلا به لخته خون را افزایش میدهد؛ به خصوص زمانی که شما به اندازه کافی مایعات نمینوشید. در حقیقت هر گونه فعالیتی که شما را برای ساعتها، بیتحرک نگه میدارد، شما را در معرض خطر لخته شدن خون قرار میدهد.
- جراحی: هر گونه دوره طولانی مدت ایستایی مانند بستری شدن در بیمارستان میتواند به کاهش انقباض در عضلات پاها، کاهش گردش خون، و خطر بالاتر شکل گیری لخته خون منجر شود. بیماران فلج نیز در معرض خطر بالای این عارضه قرار دارند.
- افرادی که اضافه وزن دارند: کارشناسان معتقدند که مبتلایان به اضافه وزن فشار روی سیاهرگهای موجود در لگن و پاها را افزایش میدهد. همچنین، افرادی که بیش از 60 سال سن دارند در معرض خطر بیشتری برای تشکیل تومبوز ورید عمقی هستند. با این وجود، لختههای خون میتوانند در هر سنی شکل بگیرند، به ویژه اگر تعدادی از عوامل خطر آفرین وجود داشته باشند.
- استفاده از قرصهای ضد بارداری: خطر ابتلا به لخته شدن خون با مصرف این قرصها، سه تا چهار برابر میشود. قرصهای ضد بارداری و هورمون درمانی جایگزین، که شامل هورمونهای استروژن و پروژسترون میشود، ممکن است عوامل لخته شدن خون را تشدید کنند.
- افراد مبتلا به عفونت یا بیماریهای التهابی: اگر در معرض بیماری جدی یا عفونت هستید، باید از علائم غیر طبیعی لخته خون مطلع شوید. برخی از انواع سرطانها مانند سرطان مغز، تخمدان، پانکراس، روده بزرگ، معده، ریه و کلیه میتوانند فرد را در معرض ابتلا به لخته شدن خون قرار دهند. لخته شدن خون قبل از سرطان، خود یکی از علائم هشداردهنده ابتلا به سرطان است. شرایط دیگر که خطر ابتلا به لخته شدن خون را بالا میبرند، بیماریهای التهابی مانند دیابت، بیماریهای التهابی روده مانند کرون یا کولیت هستند.
*منبع: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي