دورهمی زنانه این جمع که به نام گروه «همیاران نوساز محله کن» فعالیت میکنند اتفاقهای مثبتی در حوزه فرهنگی و اجتماعی رقم زده و به حوزه عمرانی و زیباسازی هم کشیده شده است.گروه همیاران نوساز از بانوانی تشکیل شده است که دغدغه محلهشان را دارند. دغدغهای که باعث شده است ظرف مدت 2 سال بتوانند اطلاعات قابل توجهی از مشکلات و مطالبات اهالی محل را جمعآوری کنند. این بانوان زنان خانهداری هستند که تصمیم گرفتهاند طراوت و شادابی را به محلهشان بازگردانند.
«ربابه مظلومی» کارشناس اجتماعی دفترنوسازی محله کن، مسئولیت این گروه را برعهده دارد. او عزم مردمی برای رسیدگی به مشکلات محله را مؤثر میداند؛ به ویژه محلهای که گرد فرسودگی رویش نشسته است. او میگوید: «بخشی از فعالیتهای دفترنوسازی محله کن مربوط به مسائل اجتماعی و فرهنگی محله است.
وقتی وارد محله شدم ذهنیتی که از نام کن داشتم با واقعیت همخوانی نداشت. ذهنیت من باغ، خانههای ساده و طبیعت دنج بود، اما محلهای که من وارد آن شدم با مشکلات زیادی روبهرو بود. مشکلاتی که به ظاهر در حوزه شهری بیشتر خودش را نشان میداد، اما در بطن خود کوهی از دردسرها و مشکلات اجتماعی و فرهنگی داشت.
از این رو، ارتباط با اهالی بومی و شناخت مشکلات و علت بروز آن را پیش گرفتم و از پاتوقهای محلی همچون مساجد و جلسات مذهبی خانگی شروع کردم. بانوان محله بیشتر از دیگران نسبت به مشکلات محله بهخصوص مشکلات فرهنگی و اجتماعی حساس بودند؛ چون باور داشتند که امنیت، رفاه و آرامش محله کمرنگ شده است.
نتیجه این نشستها شکلگیری گروهی شد که «همیاران نوساز» نام گرفت. این گروه 14 عضو اصلی دارد که همگی از زنان خانهدار اما فعال محلی هستند. زنانی که کمر همت بستهاند تا چهره گرد گرفته محله را غبارروبی کنند.»
- از مشکلات فرار نکنیم
اعضای گروه همیاران نوساز دستکم هفتهای یکبار دور هم جمع میشوند. آنها در مدت 2 سال توانستهاند دستاوردهای قابل قبولی در کارنامه خود ثبت کنند. «کبری عزیزی» بانوی پا به سن گذاشتهای است که بهعنوان یکی از اعضای اصلی گروه فعالیت میکند. او بیش از 80 سال سن دارد اما با عصا و لنگان لنگان با دیگر اعضای گروه همراه میشود تا به مشکلات رسیدگی کنند. عزیزی میگوید: «اهالی کن همیشه برای گرفتن حق و حقوقشان با مشکل روبهرو بودند.
یادم میآید در زمان رژیم قبلی برای تأمین برق محله به اداره برق رفتیم و بعد از کلی دعوا و مشاجره بالاخره توانستیم حقمان را بگیریم. این روزها هم حال محله خوب نیست. بعضیها از اینجا رفتهاند. بحث طرح تفصیلی، بلاتکلیفی املاک محله و موضوع ساختوساز و از همه مهمتر نبود قانون مشخص برای نوسازی بافت فرسوده دردسرساز شده است.
من باور دارم با فرار از محله و رها کردن همه امور به حال خود، اوضاع درست نمیشود. باید از حداقل امکانات برای حل مشکلات استفاده کنیم. مدتی قبل طرح پاتوق محله را در محدوده دره زرنو به شهرداری ناحیه دادیم. البته قبل از اینکه طرح تصویب شود خودمان کار را شروع کردیم. دره زرنو از قدیم به دلیل وجود چند چنار و جاری بودن آب قنات، بهعنوان پاتوق محلی شناخته میشد. حالا ما با تشکیل جلسات زیر سایه چنارها به آن رسمیت دادیم. به خاطر 3 درخت چناری که آنجاست نام پاتوقمان را سه چنار انتخاب کردیم. بعضی اوقات جلسات هفتگی را آنجا برگزار میکنیم.»
- رصد مشکلات محله از نزدیک
جلسات هفتگی گروه همیاران نوساز حول یک محور میچرخد؛ اینکه چه عواملی باعث میشود محله برای زندگی نامناسب شود. خواهران مریم و فاطمه بزرگی باور دارند اهالی محله کن میتوانند با همدلی و همکاری مشکلات محله را ساماندهی کنند. «مریم بزرگی» میگوید: «روزگاری کن همه چیز داشت از ثبت احوال و املاک گرفته تا پاسگاه، بخشداری و... اما الان برای رفع سادهترین نیازها باید کلی دوندگی کنیم.
اهالی بومی میروند و غریبهها که بیشتر اتباع بیگانه هستند درکن ساکن میشوند و اینها بیشترین آسیب فرهنگی و اجتماعی را به محله زدهاند. گروه همیاران نوساز سعی دارد به مشکلاتی که در محله وجود دارد و کسی به آنها توجه نمیکند بپردازد. ما اینجا زندگی میکنیم و از نزدیک آسیبها را مشاهده میکنیم. برای مثال، میتوانم از حمام کن بگویم. در این محله 3 حمام عمومی فعال است که یکی از آنها مشکلات زیادی دارد. بعد از بررسیهای متعدد متوجه شدیم اینجا پاتوق افراد غریبه و گاهی به محلی برای رفتارهای ناهنجار اجتماعی تبدیل شده است که موضوع را به مسئولان گزارش کردیم.»
- شناسایی مکانهای پر خطر
شناسایی مکانهای پر آسیب محله، رسیدگی به وضعیت بهداشت اتباع بیگانه، انجام فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی از جمله فعالیتهای این گروه است. «ربابه مظلومی» در اینباره میگوید: «یکی از موفقترین فعالیتهای گروه همیاران نوساز رسیدگی به وضعیت زندگی افغانستانیهاست. بعد از پیگیریهای مفصل به این نتیجه رسیدیم که اتباع بیگانه بیشترین آسیب بهداشتی و اجتماعی را به محله زدهاند. بانوان گروه با پرسشنامه به محله زندگی افغانیها رفتند. این کار بسیار پرخطر بود اما اعضای گروه خطر را پذیرفتند. نتیجه این کار گروهی بسیار مهم بود.
چند نوع بیماری تنفسی و پوستی شناسایی شدند و نتیجه را به اداره بهداشت منطقه ارائه دادیم. آنها هم همکاری کردند و به مکانهایی که مشخص کرده بودیم تیم بهداشتی فرستادند. از طرفی تعداد افغانستانی های ساکن در محله و سبک زندگیشان شناسایی شدند. اعضای گروه پای حرفهای زنان و دختران افغانی نشستند و از این طریق بسیاری از رفتارهای پر خطری را که در جریان بود شناسایی کردیم. اکنون به آنچه گروه همیاران نوساز در آرشیوکاری خود دارند بسیار مهم و قابل تأمل است.»
- مسئولان همراه باشند
نگاه مادارنه زنان محله به مشکلات باعث شده است تا محله کن کمکم رنگ و بوی دیگری به خود بگیرد. 8 دیوار قدیمی با دیوار نوشتههای نازیبا توسط همین بانوان شناسایی شد تا برای نقاشی دیواری انتخاب شود. به گفته مظلومی، اداره زیباسازی شهرداری یکی از این دیوارها را در محله سرآسیاب کن با طرحی سنتی نقاشی کرده است. مظلومی میگوید: «نیمکتی آنجا گذاشتهایم تا یک پاتوق محلی شود. کار در محله زیاد است و امیدواریم بانوان انگیزهشان را از دست ندهند. توجه مسئولان، انگیزه ادامه فعالیت را به ما میدهد.»