آنها در فصلی که باید به خواب زمستانی به سر میبردند برای پیدا کردن غذا راهی روستای آهار میشوند و سراغ درختانی میروند که تک و توک میوهای از سیب یا گلابی دارد. ورود خرسهای گرسنه مشکلاتی را برای باغداران شمیرانی ایجاد کرده است.
اهالی معتقدند این خرسهای قهوهای که برای پیدا کردن غذا به سمت باغها میآیند خطر جانی برای اهالی ندارند اما موجب شکسته شدن شاخهها و از بین رفتن درختان میشوند و گاهی هم ترس و وحشت را میان مردم ایجاد میکنند. باغداران میگویند از عهده سیر کردن خرسهای گرسنه برنمیآیند و اگر انجمنهای مردمنهاد یا دوستداران حیوانات کمک کنند شاید بتوان خواب زمستانی آرامی را برای خرسهای قهوهای رقم زد.
کاهش دمای هوا در بهار امسال و سرمازدگی درختان سیب و گلابی، سال زراعی کممحصولی را برای باغداران شمیرانی رقم زد. «مسلم نظرآهاری» یکی از باغداران روستای آهار میگوید: «وقتی درختان پربار باشند بخشی از میوهها خود به خود از درخت میافتد که به آن پادرختی میگوییم. این میوهها قابل برداشت و عرضه به بازار نیست.
هر سال تابستانها خرسهایی که در کوههای اطراف زندگی میکنند شبانه به باغها میآیند و از میوههای پادرختی تغذیه میکنند.» نظرآهاری سرمای بهار، امسال را به گرسنگی خرسها در فصل پاییز مرتبط میداند و میگوید: «امسال به دلیل بارش برف در فصل بهار درختان میوه پربار نبودند. به همین دلیل وقتی خرسها به باغ میآیند از شاخه درختان بالا میروند تا تک و توک میوههای باقیمانده بالای شاخهها را بچینند و به درختان آسیب میزنند. البته اگر غذا گیرشان نیاید سراغ کندوهای عسل زنبورداران هم میروند و آنها را از بین میبرند. خرسهای قهوهای خطر جانی برای انسان ندارند اما به زنبورداران و باغداران خسارت وارد میکنند.»
- دوستداران حیوانات کمک کنند
«سید محمد شکرآبی» از اعضای شورای ده آهار و مدیر امامزاده شکرآب آهار میگوید: «شغل بیشتر اهالی آهار باغداری است. این روستا رتبه اول در تولید میوه گیلاس دارد. امسال با ورود خرسها به باغها تعدادی از درختان شکسته شده و از بین رفتهاند. آهار منطقهای گردشگری است و افراد مختلفی به این منطقه میآیند و ممکن است با دیدن خرسهای قهوهای وحشت کنند یا آسیبی به آنها برسانند. اهالی از طرفی نگران جان خرسها هستند و از سوی دیگر نگران خسارتهایی که به باغها وارد میشود.»
«علیرضا نظرآهاری» رئیس شورای اسلامی روستای آهار میگوید: «چند بار اهالی و باغداران پسماند میوهها را جمعآوری کردند و برای تغذیه خرسها در محلی نزدیک به زیستگاه خرسها گذاشتند اما این مقدار غذا برای خرسها کافی نیست. حدود ۷ یا ۸قلاده خرس در این اطراف دیده شده و اگر اداره محیطزیست شمیرانات یا نهادهای مربوطه بتوانند در این زمینه همکاری کنند خطری متوجه جان خرسها نخواهد شد.
مسئولان اداره محیطزیست شمیرانات میگویند بودجهای برای تأمین غذای خرسها ندارند. خرسها به دلیل اینکه طی ۶ ماه اول سال سیر نمیشوند ۶ ماه دوم سال گرسنهاند و نمیخوابند. به همین دلیل در فصل سرد هم شاهد ورود خرسها به روستای آهار هستیم. نهادهای دولتی برای سیر کردن این خرسها تاکنون کمک نکردهاند. اگر انجمنهای مردمنهاد یا دوستداران محیطزیست بتوانند در این زمینه همکاری کنند خواب آشفته این خرسها دوباره آرام میشود.»
- ورود انسان به زیستگاه خرسها
ساختوسازهای غیرمجاز در منطقه رودبار قصران شمیرانات و آهار سبب تغییر زیستگاه جانورانی مانند خرس و گراز شده است؛ موضوعی که «محمد تیموری» از فعالان محیطزیست شمیرانات هم آن را تأیید میکند و میگوید: «خرس و گراز در منطقه کوهستانی آهار زندگی میکنند و این احتمال وجود دارد که شکسته شدن درختان، ناشی از ورود گراز به باغها باشد.
متأسفانه طی سالهای اخیر ساختوساز در این منطقه گردشگری افزایش یافته است. خشک شدن رودخانهها، از بین رفتن باغها و افزایش ساختوساز از عوامل به هم زدن زیستگاههای طبیعی حیات وحش است که موجب شده این حیوانات برای پیدا کردن آب و غذا اطراف روستا دیده شوند.» تیموری درباره خطرناک بودن خرسهایی که در آهار دیده شدهاند میگوید: «خرسهایی که در شمیرانات زندگی میکنند ازگونه خرس قهوهای و بیآزارند و اگر در بهار و تابستان غذای کافی بخورند تا ۷ماه به خواب زمستانی میروند.
روستاییان دوستدار محیطزیست هستند و این حیوانات را شکار نمیکنند اما به هر حال نگران از بین رفتن درختان باغهایشان هستند. محیطزیست شمیرانات یا استان تهران باید برای تغذیه و حفظ جان اینگونههای جانوری تمهیداتی بیندیشد.»
- جریمه ۵۰ میلیونی برای شکار خرس
برخی اهالی میگویند سازمان محیطزیست چند قلاده خرس را در این منطقه رها کرده و امسال با افزایش تعداد خرسها مشکلاتی برای باغداران به وجود آمده است. «اکبر شیخزاده» سرپرست اداره محیطزیست شمیرانات با رد این ادعا میگوید: «به دلیل شرایط اقلیمی و آب و هوایی شمیرانات از گذشته خرس و گراز در کوههای این منطقه زندگی میکند که با توجه به زاد و ولد اینگونه خرسها اکنون حدود ۷ یا ۸ قلاده خرس و تعدادی گراز در این محدوده زندگی میکنند.»
او به هم زدن زیستگاه این حیوانات و سرمای فصل بهار امسال را از دلایل گرسنگی خرسهای قهوهای بیان میکند و میافزاید: «واقعیت این است که ما انسانها با ساختوساز بیرویه و غیرمجاز وارد حریم زندگی خرسها شدهایم. اینجا حوزه آبریز و در داخل منطقه حفاظت شده ساختوساز ممنوع است. اما ساختوسازهای غیرمجاز خارج از حریم روستایی انجام میشود و تخریب و جریمه هم مانع از ادامه کار سودجویان نشده است.
به هر حال گرسنگی خرسها در این فصل مشکلاتی را برای اهالی و باغداران ایجاد کرده و ما این موضوع را به اداره کل محیطزیست اطلاع دادهایم.» شیخزاده درباره احتمال شکار خرس و گراز در آهار میگوید: «تاکنون گزارشی از شکار خرس یا گراز نداشتهایم. اما شکار اینگونه حیوانات جرائم سنگینی دارد. طبق قانون، شکار خرس قهوهای ۵۰ میلیون تومان و شکار گراز ۸۰۰ هزار تومان جریمه دارد.» او این اطمینان را به باغداران آهار میدهد در صورتی که مدارکی مبنی بر خسارت به باغ در اثر ورود خرس یا گراز ارائه دهند پس از بررسی و تأیید، بخشی از خسارت برآورد شده به باغدار داده میشود.