از سرهم کردن پیچ و مهرهها و سوار کردن سیم و باتری برای ساخت وسایل جدید لذت میبرد. هرگاه وسایل برقی اهالی محل به تعمیر نیاز پیدا میکند سراغ او را میگیرند. صحبت از «عباس افشار» مخترع ۵۰ ساله محله خوش است که تاکنون ۲۲ اختراع داشته و ۸ مورد از آنها را به نام خود ثبت کرده است. بعد از ۱۰ سال فعالیت در این زمینه، در حالیکه ورود به عرصه تولید مهمترین نیاز اوست سراغش رفتیم تا بیشتر درباره او و اختراعاتش بدانیم.
در کوچه پسکوچههای محله خوش در یک خانه اجارهای قدیمی و فرسوده زندگی میکند. بین در ورودی و راهرو با یک پرده از هم جدا شده است. سمت راست راهرو ما را به اتاقی شلوغ میرساند که کارگاه اختراعات افشار است؛ انباشته از ابزارآلات و انواع وسایل فنی. مخترع ۵۰ ساله میگوید: «از کودکی به این فعالیتها علاقهمند شدم و برای افزایش مهارتم در این حوزه مدام در حال مطالعه بودم. این علاقه باعث شد رشته الکترونیک را انتخاب کنم.
چند ترم از دانشگاه را در این رشته تحصیل کردم، اما به دلیل برخی مسائل از ادامه آن بازماندم.» او با اشاره به اینکه بعد از ازدواج با پشتکار بیشتری به علایقش پرداخته و به ثبت اختراعات روی آورده است، میگوید: «با وجود مشکلات مالی و محدودیتها از طریق مسافرکشی مخارج زندگی را در میآوردم و روی ایدههایم وقت صرف میکردم.» کولر کوچک صورتی رنگی در دستش است که آن را دوست داشتنیترین اختراعش معرفی میکند و میگوید:
«اکنون برای تهیه یک کولر خودرو هزینه زیادی باید صرف شود من کولری اختراع کردهام که قدرت سرمایشی بالایی دارد. این وسیله، برق را از باتری خودرو دریافت و هوای سرد را از دریچههای آن به بیرون هدایت میکند.» به اصرار او دستمان را روی دریچه کولر میگذاریم تا خنکی آن را امتحان کنیم، حرفش قابل تأیید است. طی چند ثانیه انگشتمان یخ میزند. او با بیان اینکه این دستگاه فقط با برق ۱۲ ولت خودرو فعال میشود میگوید: «این دستگاه متقاضیان زیادی دارد، اما برای ساخت هریک از آنها حدود ۲۰۰ هزار تومان هزینه نیاز است که متأسفانه محدودیت مالیام امکان چنین کاری را به من نمیدهد.»
- استعدادهای ناشناخته پایینشهر
افشار میکروفن کوچک، دوربین پونزی اندروید، کولر آبی ۱۲ و ۲۴ ولت را از جمله مهمترین اختراعات خودش میداند و میگوید: «تاکنون تنها ۸ مورد از این اختراعات را ثبت کردهام. متأسفانه این روزها کپیبرداری رایج است و میتوان با تغییری جزئی از اختراعات افرادی مثل من که امکان تولید آنها را ندارند، سوءاستفاده کرد.» او درباره دوربین پونزی که با صرف یک ماه زمان و ۷۰۰ هزار تومان هزینه ساخته است، میگوید:
«این دوربین به اندازه پونز است و به دلیل دارا بودن قابلیت اندرویدی بعد از عکسبرداری و فیلمبرداری، تصاویر تهیه شده را میتواند به هر گوشه از دنیا ارسال کند که برای نهادهایی همچون پلیس راهور و نیروی انتظامی کاربرد خواهد داشت.» افشار با اشاره به اینکه در ماه میتواند حداقل ۵ هزار دستگاه تولید کند، ادامه میدهد: «تولید انبوه نیازمند حمایت است ولی شرایط مالیام طوری نیست که بتوانم به تنهایی به کارم رونق بدهم.
بارها دنبال وام هم رفتهام، اما نتیجهای نداشته است.» این مخترع از همسر و پسرش، مهدی ۸ ساله، بهعنوان بزرگترین حامیانش یاد کرده و میگوید: «در محلههای پایینشهر افراد بااستعداد زیادی زندگی میکنند که شاید تأمین نیازهای ضروری زندگی، اجازه سرمایهگذاری روی ایدههایشان را نمیدهد.»
- هوای همسایهها را دارد
با این مخترع به کوچه میآییم تا شنونده صحبتهای همسایههایی که برای تعمیر لوازم برقی به او مراجعه میکنند هم باشیم. «رسول آبیزاده» از کاسبان قدیمی محله خوش با دیدن افشار میگوید: «شنیدهام مخترع است و یکبار هم برای تعمیر جاروی شارژی به او مراجعه کردم. خدا را شکر خیلی هم از کارش راضی بودم، اما بنده خدا بابت این کار هزینهای دریافت نکرد.» «سعید محمدی» یکی دیگر از همسایههای اوست که افشار را مهندس خطاب کرده و میگوید:
«خیلی وقت است او را میشناسم و با اختراعاتش هم آشنا هستم.» این همسایه در حالیکه او را نخبه خطاب میکند و تقاضای حمایتش را دارد، میگوید: «خیلی با معرفت است و هوای همسایهها را دارد. بارها تعمیر لوازم صوتی و تصویریام را به او سپردهام که به بهترین نحو آن را تعمیر کرده است، اما با نگرفتن دستمزد ما را شرمنده خودش میکند.»