به گزارش دویچه وله، کلیسای ارتدوکس اوکراین سال‌هاست که درصدد ایجاد کلیسای مستقل از کلیسای ارتدوکس روسیه بوده است. تا اینکه در اکتبر سال جاری بارتولومیو اول، استف اعظم کلیسای ارتدوکس در قسطنطنیه (استانبول) که رهبری بیش از ۳۰۰ میلیون مسیحی پیرو این آئین را بر عهده دارد پس از سه روز رایزنی درباره وضعیت کلیسای ارتدوکس اوکراین، به طور رسمی استقلال این کلیسا از مسکو را تائید کرد.
این تصمیم با استقبال مقامات مذهبی و سیاسی اوکراین و با مخالفت و انتقاد شدید سیاستمداران و رهبران کلیسا در روسیه روبرو شد.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه این تصمیم را "تحریک‌آمیز" خوانده بود و آمریکا را به دخالت در امور داخلی کلیسای ارتدوکس متهم کرده بود.
اما فقط مقامات سیاسی مسکو نبودند که از این موضوع انتقاد کرده‌اند بلکه رهبران دینی روسیه هم به آن معترض بودند.
متروپولیتن هیلاریون، مسئول روابط خارجی کلیسای ارتدوکس روسیه ضمن انتقاد شدید از تصمیم بارتولومیو اول، استف اعظم کلیسای ارتدوکس گفت که او علیه کلیسای ارتدوکس روسیه اعلام جنگ کرده و این اقدام او مخالف وحدت کلیسای ارتدوکس در سرتاسر جهان است.
- بحران کریمه و تشدید اختلاف کلیسای روسیه و اوکرائین
اختلاف در درون کلیسای ارتدوکس با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی آغاز شده بود. در آن زمان اسقف اعظم کی‌یف نتوانست به عنوان رهبر کلیسای ارتدوکس روسیه تعیین شود. به همین دلیل سال ۱۹۹۲ اوکرائین متروپولیتن یا رهبر کلیسای ارتدوکس اوکراین را تاسیس کرد.
یک بخش از مردم اوکراین از آن پیروی کردند اما بخش دیگر هنوز از کلیسای ارتدوکس روسی تحت نظر مسکو پیروی می‌کردند. این روند تا ضمیمه کریمه به خاک روسیه ادامه داشت. بعد از تشدید اختلاف دو کشور همسایه و هم دین بر سر کریمه، شکاف میان دو کلیسا بیشتر شد و کلیسای ارتدوکس اوکراین رسما استقلال خود را درخواست کرد.
کلیسای ارتدوکس هم در روسیه و هم در اوکراین پیوند تنگاتنگی با ساختار سیاسی و دولتی دارند بنابراین دعوای کلیسای دو کشور جنبه سیاسی دارد.
پترو پروشنکو، رئیس جمهور اوکراین استقلال کلیسای کشورش را به عنوان "تصمیمی تاریخی" توصیف می‌کند، چون به باور او این موضوع ضربه محکمی به قدرت‌طلبی روسیه زده است.
روسیه ولی پروشنکو را متهم کرده است که از کلیسا جهت استحکام قدرت سیاسی خود استفاده می‌کند.
- کلیسای ارتدوکس روسیه نفوذ خود را از دست می‌دهد
بعد از استقلال کلیسای ارتدوکس اوکراین شهروندان این کشور باید تصمیم بگیرند تحت لوای کدام کلیسا می‌خواهند قرار بگیرند. اگر آنها از کلیسای ارتدوکس روسیه جدا بشوند و به کلیسای ارتدوکس اوکراین بپیوندند، املاک و مستغلات مربوط به کلیسا هم متعلق به کلیسای ارتدوکس اوکرائین خواهد بود. در نتیجه بعد از استقلال کلیسای ارتدوکس اوکراین، کلیسای ارتدوکس روسیه قدرت، نفوذ و همچنین بخشی از منبع درآمد خود را از دست می‌دهد.