متأسفانه این پساب‌ها برای مدت زیادی در محفظه‌ها باقی می‌ماند و دیرتر از زمان مقررشان تخلیه می‌شود. کافی است به خیابان جوزانی غربی و شهرک‌های اطراف دریاچه شهدای خلیج‌فارس یا محله‌های خلیج‌فارس شمالی و جنوبی سری بزنید تا به خوبی دستگیرتان شود شهروندان این منطقه چه عذابی از متصل شدن به سیستم فاضلاب شهری می‌کشند.
تا چشم کار می‌کند برج و مجتمع‌های بزرگ است، اما این مجتمع‌های مسکونی به فاضلاب شهری وصل نیستند و اصلاً زیرسازی‌های اولیه آنها انجام نشده است. همین که وارد خیابان جوزانی می‌شویم، بوی نامطبوع فاضلاب به مشام می‌رسد. این بوی ناخوشایند از حفره سپتیک فاضلاب مجتمع مسکونی صیاد شیرازی است. «مریم ساسانی» یکی از ساکنان مجتمع خلیج‌فارس می‌گوید: «بیشتر اوقات آب فاضلاب این مجتمع‌ها به این خیابان سرازیر می‌شود.
با سرد شدن هوا، بوی نامطبوع کمتر به مشام می‌رسد، اما در تابستان این بو غیرقابل تحمل است. متأسفانه این گودال فاصله چندانی با دریاچه شهدای خلیج‌فارس ندارد. به همین خاطر هوای آن محدوده را هم آلوده کرده است. این مشکل دیروز و امروز نیست. چند سال است که اهالی این محدوده نمی‌توانند پنجره خانه‌هایشان را باز و هوای سالم استشمام کنند. بارها برای پیگیری این مشکل با شورایاری و شهرداری تماس گرفته‌ایم، اما این تماس‌ها تاکنون نتیجه‌ای نداشته است.»
- افت فشار، سرگیجه و سردرد
فروشگاه اتکا دقیقاً با فاصله‌ای کمتر از ۵۰ متر روبه‌روی این محفظه سپتیک فاضلاب قرار دارد. یکی از فروشندگان این فروشگاه در حالی‌که از بوی بد این محفظه فاضلاب گله دارد می‌گوید: «وقتی مشغول کار هستم مدام احساس سردرد، افت فشار، سرگیجه و حالت تهوع دارم. بعضی از همکارانم هم دچار مشکلات تنفسی شده‌اند. باید پساب این محفظه‌ها مرتب تخلیه و داخل آنها لایروبی شود.»
- نگهداری نامناسب سپتیک‌ها
زمانی‌که پیشنهاد اجرای طرح راه‌اندازی شبکه فاضلاب تهران مطرح شد مناطق ۲۱ و ۲۲ تهران قرار نداشت. به همین خاطر شبکه فاضلاب شهری برای آنها طراحی نشده است. «حبیب‌الله فتح» مشاور مدیرکل محیط‌زیست شهرداری تهران در این‌باره می‌گوید: «براساس طرح‌های اولیه همه فاضلاب‌های تهران به تصفیه‌خانه جنوب شهر هدایت می‌شد، البته بعدها یک تصفیه‌خانه به ۳ تصفیه‌خانه تبدیل شد و با گذشت چند سال تعداد آنها افزایش پیدا کرد.
طبق آخرین آمار، باید ۱۱ تصفیه‌خانه در تهران وجود داشته باشد که ۳ تصفیه‌خانه در منطقه ۲۲ قرار دارد. در این رابطه در سال ۱۳۹۱ـ ۱۳۹۰ تفاهمنامه‌ای بین وزارت نیرو، شهردار تهران و شورای‌شهر امضا شد که بر اساس آن شبکه فاضلاب برای منطقه ۲۲ نصب شود، اما چنین توافقی هیچ‌وقت اجرایی نشد. به همین خاطر در منطقه۲۲ جمع‌آوری فاضلاب در مجتمع‌های مسکونی از طریق سپتیک انجام می‌شود.
سپتیک روش نامناسبی برای تصفیه فاضلاب خانه‌ها نیست و همه جای دنیا از آن استفاده می‌شود، اما نکته مهم، شرایط نگهداری از سپتیک است. این مخازن باید برای نگهداری از این حجم از فاضلاب به بستر خاک غیرقابل نفوذ، چندلایه و مقاوم انتقال یافته و در مجموع طراحی خوبی داشته باشد. از طرفی هم دفعات تخلیه سپتیک بیشتر از چاه جذبی است. چراکه فاضلاب آن همیشه‌تر و حجم لجن ته‌نشین شده در مخازن زیاد است. متأسفانه اغلب سپتیک‌های مسکونی طراحی درستی ندارد و از آنها به درستی نگهداری نمی‌شود.»
او در ادامه به مشکل سپتیک‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: مشکل اساسی و اصلی زمانی شروع می‌شود که فاضلاب‌ها درست تصفیه نشده و پساب‌ها به داخل چاه جذبی ریخته می‌شود. چاه جذبی هم کشش جذب این حجم از لجن و غیره را ندارد و در نهایت آن را پس می‌زند و همین فاضلاب وارد نهرها می‌شود که در منطقه ۲۲ این اتفاق زیاد رخ می‌دهد. وقتی فاضلاب یکجا جمع می‌شود، محیط مناسبی برای بیماری است. چراکه باکتری‌ها و میکروب‌ها در آنجا رشد می‌کند. فاضلاب تصفیه نشده، از خود گاز متان متصاعد می‌کند و به محض اینکه از بستر فاضلاب خارج شود، به سمت بالا می‌رود. در نتیجه شهروندان ساکن در طبقات بالای ساختمان‌ها بوی آن را استشمام می‌کنند و ممکن است برخی از آنها سلامتی شهروندان را تهدید کند.»
- تهدیدی برای اهالی
به گفته «مرضیه محمدعلی خاکی»، فعال محیط‌زیست گاز فاضلاب ترکیبی از گازهای معدنی است که با عملکرد غیرهوازی باکتری‌ها (باکتری‌هایی که نیاز به اکسیژن ندارند) بر روی فاضلاب و لجن ایجاد می‌شود و ساده‌ترین مشکل آن ایجاد بوی تعفن است. با تجزیه فاضلاب درون چاه توسط باکتری‌ها گازهایی از جمله آمونیاک، سولفید هیدروژن، متان، دی‌اکسید کربن، نیتروژن و هیدروژن تولید می‌شود که به آنها گازهای سپتیک می‌گویند. این گازها سمی هستند و می‌توانند در غلظت‌های بالا به سیستم تنفسی آسیب وارد کنند.