به گزارش بیبیسی شرکت یانسن سازنده اسپری اسکتامین (Esketamine) میگوید این دارو میتواند در طول ۲۴ ساعت پس از استفاده خلقوخوی بیمار را بالا ببرد.
این دارو برای استفاده در بیمارانی که به دو داروی ضدافسردگی دیگر معمول پاسخ ندادهاند، در نظر گرفته شده است. تأثیر داروهای ضدافسردگی معمول چند هفته طول میکشد تا بروز کند.
اما منتقدان میگویند این اسپری که با نام تجارتی سپراواتو (Spravato) فروخته میشود، بدون انجام آزمایشهای کافی تأیید شده است.
این دارو که در ابتدا در ماه فوریه بهوسیله هیئت مشورتی سازمان غذا و داروی آمریکا تأیید شد، برای هر دوره درمانی هزینهای تا ۸۸۵ دلار میتواند داشته باشد.
شرکت یانسن در بیانیهای اعلام کرد که این دارو «درمانی بالقوه برای بزرگسالانی است که افسردگی مقاوم به درمان دارند» و میتواند به افراد دچار افکار خودکشی کمک کند.
داروهای ضدافسردگی معمول مانند پروزاک یا فلوکستین با افزایش میزان یک ماده شیمیایی در مغز به نام سروتونین عمل میکنند که بر خلقوخو، عواطف و خواب تأثیر میگذارد.
اما اسکتامین بر یک ماده شیمیایی دیگر مغزی به نام گلوتامات تأثیر میگذارد که با یادگیری و حافظه مرتبط است و بهطورکلی برای کارکرد طبیعی مغز ضروری است.
این اسپری از طریق پوشش داخلی بینی به داخل جریان خون جذب میشود و باید به همراه یک داروی ضدافسردگی دیگری خوراکی مصرف شود.
بر روی بسته این دارو یک «باکس هشدار» چاپ خواهد شد که میگوید این دارو ممکن است باعث برانگیختن افکار خودکشی و «گسستگی»، یک حالت جداشدگی از خاطرات و حس هویت شخصی، شود.
درنتیجه بیمارانی که این دارو را مصرف میکنند، باید دستکم هر دو ساعت یکبار تحت نظر قرار گیرند.
برخی از اعضای هیئت مشورتی سازمان غذا و داروی آمریکا بهطور علنی درباره اثرات جانبی این دارو و در دسترس نبودن دادههای طولانیمدت درباره اثرات بهداشتی آن ابراز نگرانی کردهاند. برخی دیگر هم درباره خطر سوءمصرف این دارو نگران بودهاند، چراکه این دارو از لحاظ شیمیایی شبیه به دارویی به نام کتامین است.
کتامین در پزشکی برای بیحس کردن بدن یا القای خواب و گاهی برای درمان افسردگی استفاده میشود، اما درعینحال به خاطر سوءمصرف تفریحیاش هم شهرت دارد.
بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت حدود ۳۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان دچار افسردگی هستند و خودکشی مرتبط با افسردگی دومین علت مرگ در میان افراد ۱۵ تا ۲۹ سال در جهان است.