تاریخ انتشار: ۸ فروردین ۱۳۹۸ - ۰۰:۵۴

علیرضا برازجانی - بوشهر - خبرنگار: بوشهر سرشار از دیدنی‌های طبیعی و جاذبه‌های تاریخی و دارای طولانی‌ترین مرز مشترک آبی با خلیج همیشه‌فارس در جنوب ایران، بین استان‌های خوزستان و هرمزگان واقع شده است. استان بوشهر آن‌قدر جاذبه دارد که برای دیدن همه آنها دست‌کم بیش از یک هفته زمان لازم دارید.

بندر دیلم، دروازه بوشهر

راه‌های مختلفی برای رسیدن به بوشهر وجود دارد؛ ‌ فارس، هرمزگان و خوزستان همه استان‌های همسایه بوشهر هستند و می‌توانید از آنها برای رسیدن به این شهر جنوبی استفاده کنید. ما شروع سفر را از خوزستان انتخاب کرده‌ایم؛ جایی که بتوانید گشت‌وگذار را از شمال بوشهر آغاز و به جنوب ختم کنید. در این سفر هندیجان آخرین شهر خوزستان خواهد بود که از آن گذر می‌کنید. پس از طی ۶۰ کیلومتر از این شهر به بندر دیلم یعنی دروازه شمالی بوشهر می‌رسید. بندر دیلم با بازارهای تجاری شامل پوشاک، صوتی و تصویری، آرایشی و بهداشتی، خوراکی و سایر کالاهای ته‌لنجی در انتظار شماست.

..................................................

  گردشگری: جاذبه‌های گردشگری استان بوشهر / نیروگاه اتمی بوشهر / باشگاه شاهین بوشهر / چشمه‌های استان بوشهر /  

تاریخی: شهر تاریخی توز / کاخ بردک‌سیاه / کاخ سنگ‌سیاه / کاخ هخامنشی چرخاب / آبشار تلخ‌آب / خانه رئیسعلی دلواریآبگرم گنویه دیرکاروانسرای مشیرالملک - برازجان / قلعه شیخ نصوری - کنگان / قلعه زائر خضرخان - اهرم / برج خورموج - دشتی /

غذا: میگو پلو - غذای محلی بوشهر

آداب و رسوم: آداب و رسوم مردم بوشهر در ماه مبارک رمضان / آداب و رسوم  چهارشنبه سوری در استان بوشهر / آداب و رسوم مردم بوشهر در شب یلدا /

سوغاتی: سوغاتی‌های استان بوشهر /

  چهره ها: رئیس‌علی دلواری /

..................................................

برای پیدا کردن همه کالاهای مورد نیاز خود لازم نیست همه پاساژها و بازارها را سر بزنید، زیرا در هر مجتمع تجاری انواع و اقسام کالا از پوشاک گرفته تا صوتی و تصویری و ظروف آشپزخانه پیدا می‌شود. این بازارها مثل بازار کویتی‌ها یا مجتمع نخل بیشتر در میدان مرکزی شهر دیلم یا میدان حسینیه اعظم واقع شده است. البته از بازارهای تازه‌ساخت این بندر در نقاط ساحلی شهر یا بازارچه ساحلی که بیشتر شاهد حضور دست‌فروشان و ارزان‌سراهاست هم می‌توانید خرید کنید. شنا در دریا، قایق‌سواری، اسب‌سواری، موتورسواری و ماشین‌سواری روی ماسه‌های نرم ساحلی و پرواز بادبادک‌ها بر فراز آسمان نیلگون خلیج‌فارس لحظه‌های خوشی است که می‌توانید در کنار خانواده خود در اینجا سپری کنید.

برای گذراندن اوقات خوش می‌توانید به جزیره گردشگری حماء که با یک جاده دسترسی به بندر دیلم متصل شده است هم بروید. این نقطه تاریخی و گردشگری حدود ۲ کیلومتری با دیلم فاصله دارد. البته طوری برنامه‌ریزی کنید که تا قبل از غروب آفتاب این جزیره را ترک کنید، زیرا امکانات لازم برای اقامت شبانه را ندارد.

اگر قصد خرید از بازارهای ته‌لنجی دیلم را نداشته باشید، می‌توانید وقت خود را صرف گشت‌وگذار در روستای عامری کنید که در نزدیکی دیلم قرار دارد. بندر امام حسن(ع) در ۳۰ کیلومتری بندر دیلم با وجود تفرجگاه‌ها و جاذبه‌های گردشگری مکان مناسبی برای اقامت مسافران نوروزی بعد از عبور از بندر دیلم و تا قبل از رسیدن به بندر معروف گناوه است. اگر تمایل داشتید یک شب در دیلم هم بمانید، محلی‌ها خانه اجاره می‌دهند و اجاره آنها از شبی ۸۰ هزار تومان شروع می‌شود.

جاده ساحلی تا بندر گناوه

بعد از بازدید از سواحل بندر امام حسن(ع) می‌توانید وارد جاده ساحلی شوید. در مسیر از روستاهای ساحلی بینک، چاه‌شور و مال قاید خواهید گذشت. به گناوه که رسیدید، اگر قصد خرید دارید سعی کنید ابتدا پارکینگ مناسب برای توقف خودرو پیدا کنید. به دلیل ترافیک شدید در هسته مرکزی شهر به‌ویژه در نوروز با مشکل روبه‌رو خواهید شد. برای اقامت در این بندر، می‌توانید در هتل بمانید یا کمپینگ در سواحل را انتخاب کنید. حالا بهتر است به سمت بوشهر حرکت کنید.

در مسیر دشتستان

بعد از تفریح و تجربه خاطره در سواحل گناوه برای ادامه سفر نوروزی خود به سمت بوشهر حرکت کنید. برای رسیدن به بوشهر ۲ مسیر پیش رو دارید؛ مسیر ساحلی یا جاده گناوه به سمت برازجان مرکز دشتستان که ما مسیر دوم را به شما پیشنهاد می‌کنیم، زیرا علاوه بر جاذبه‌های تاریخی و طبیعی فراوان می‌توانید از محصولات بی‌شمار کشاورزی در طول مسیر هم بهره ببرید. شبانکاره اولین شهری خواهد بود که به آن وارد می‌شوید. در این شهر و پس از طی مسیر کوهستانی، دریاچه زیبای پشت سد شهید رئیسعلی دلواری در انتظار شما خواهد بود.

پس از دیدن سد حدود ۲۰ کیلومتر تا نگین سبز استان یعنی آبپخش باقی است. در این شهر در حاشیه جاده‌ای که از دل نخلستان‌های سر به فلک کشیده‌ می‌گذرد، می‌توانید ساعتی به استراحت بپردازید و از غرفه‌های کپری آن انواع سوغاتی‌های دشتستان یعنی خرما، شیره، ارده، حلوا راشی را با قیمت مناسب بخرید.

پنیر نخل هم یکی دیگر از خوردنی‌های لذیذ این شهر است که می‌توانید به صورت تازه از کپرداران بگیرید. پس از آبپخش با طی حدود ۱۵ کیلومتر به برازجان مرکز شهرستان دشتستان خواهید رسید.

اقامتگاه بوم‌گردی بیرمی در روستای خائیز در شهر تنگستان واقع شده است. این اقامتگاه در مجموع ظرفیت پذیرایی از ۴۰ گردشگر را دارد. کمترین هزینه اقامت در این اقامتگاه برای هر نفر ۶۴ هزار تومان می‌شود. اقامتگاه بوم‌گردی حسین زائری دشتی هم که به تازگی در این شهرستان بهره‌برداری شده است، برای ۲۵ گردشگر در هر شب ظرفیت دارد.

 ۷  هزار سال را در دشتستان تماشا کنید

دشتستان از قدیمی‌ترین شهرستان‌های ایران است که حدود ۷ هزار سال قدمت دارد. در این گردش نوروزی برای آنهایی که برای لذت بردن از طعم و عطر غذاهای جنوبی در آب‌وهوای بهاری و تر و تازه این شهر برنامه‌ریزی ویژه‌ای کرده‌اند، قلیه‌ماهی، میگوی بندری و ماهی شکم پر پیشنهاد می‌کنیم که می‌تواند حسابی اقامت چند روزه را در این شهر به‌یادماندنی کند. برای دیدن جاذبه‌های گردشگری شهرستان دشتستان ۳ روز می‌تواند کافی باشد. در شهر برازجان همه مسیرها برای دیدن این آثار به غیر از روستای پشت‌پر، نزدیک هم قرار دارند. اگر با خودروی شخصی سفر کرده‌اید که چه بهتر. در غیر این صورت هزینه کرایه خودرو چندان گران نیست و می‌توانید از خودروهای کرایه‌ای ‌استفاده کنید.

کاروانسرای مشیرالملک یا به‌اصطلاح محلی‌ها، دژ برازجان و کاخ کوروش یا چرخاب، یکی از کاخ‌های زمستانی کوروش هخامنشی در شهرستان دشتستان از آثار تاریخی این منطقه است. بعد از دیدن کاخ کوروش می‌توانید برای صرف ناهار به رستوران‌های سعید و توحید که اولی در تقاطع مخابرات و دومی در خیابان جمهوری اسلامی قرار دارند، بروید.

بعد از صرف ناهار در مسیر کمربندی برازجان در جاده گناوه حرکت کنید. ۱۵ کیلومتر بعد روستای درودگاه قرار دارد. در مسیر ورودی روستا، رودخانه حله را می‌بینید که آب شوری دارد، ولی زیبایی خاصی به روستا داده است. در شمال روستا، بین نخلستان‌ها، کاخ بردک سیاه قرار ‌گرفته است.

خرید ارزان از برازجان

در مسیر بازگشت، به مرکز شهر برازجان بروید، چون که بازار روز و نیز بازار سرپوشیده شمالی و جنوبی و نیز چند مجتمع تجاری و خیابان بهداشت که محل عرضه انواع سوغاتی خاص دشتستان است که می‌توانید با خرید آنها برای سوغاتی به دوستان و آشنایان خود، روی قیمت ارزان آن حساب ویژه‌ای باز کنید.

ضمن این‌که بازارچه ماهی و میگوی برازجان با فروش انواع ماهی لذیذ و مرغوب خلیج‌فارس یعنی شیر و شوریده و قباد می‌تواند از جذابیت‌های خاصی برایتان برخوردار باشد.

برای اسکان شبانه می‌توانید با کمی هزینه بیشتر هتل «نگین» را که در ابتدای ورودی برازجان از سمت شیراز است انتخاب کنید.

روز بعد می‌توانید به سمت شهر سعدآباد که در ۲۵ کیلومتری برازجان قرار دارد، حرکت کنید. کمتر از یک ساعت به سعدآباد می‌رسید که نخلستان‌های زیبایی دارد و از حاشیه آن رودخانه‌ای به اسم شاپور به طول ۲۳۰ کیلومتر می‌گذرد. در شمال شهر سعدآباد، رشته‌کوهی مشرف به رودخانه شاپور است. در ارتفاعات این کوه تعدادی اتاق شبیه به غارهای صخره‌ای و حجاری‌شده دیده می‌شود که به این مجموعه بسیار زیبا و تاریخی «غار چهل‌خانه» می‌گویند. کمی جلوتر بقایای شهر تاریخی توز که در زمان رونق خود در عهد ساسانیان پارچه‌های معروفی با شهره جهانی داشته در برابر دیدگان شما نمایان خواهد شد.

در مسیر برگشتن می‌توانید از کمربندی شهر آبپخش عبور کنید و پس از تماشای چشم‌انداز نخلستان‌های زیبای منطقه و کانال‌های آبیاری نخیلات از بازارچه حاشیه جاده بین نخلستان‌ها سوغاتی‌هایی مثل خرما، ارده و شیره خرما تهیه کنید.

قایق‌سواری در خلیج همیشه فارس

پایان گشت‌وگذار در دشتستان باید کوله‌بار سفر بست و عزم بوشهر و تماشای جاذبه‌های بی‌شمار این بندر تاریخی و لذت بردن از غذاهای جورواجور سنتی و دریایی باید کرد. مسیر بین برازجان تا بوشهر ۶۰ کیلومتر و بزرگراه است که به صورت میانگین و با سرعت مطمئنه حدود ۵۰ دقیقه زمان می‌برد. کمپ‌های اسکان از سوی شهرداری و اداره آموزش و پرورش در نقاط مختلف شهر ایجاد می‌شود که آدرس دقیق آنها را می‌توانید از ستاد راهنمای سفر که در اول شهر بوشهر دقیقا روبه‌روی ساختمان پلیس راه قدیم مستقر است، بپرسید و یا از روی نقشه راهنما که از ایستگاه‌های راهنمای مسافران نوروزی می‌گیرید، بردارید.

اما اگر حوصله کمپ‌ها را ندارید، می‌توانید سراغ هتل و هتل آپارتمان‌ها بروید که البته هزینه بیشتری نسبت به اماکن عمومی دیگر دارد. برای تهیه غذای سنتی باکیفیت و خوش عطر و طعم حتما رستوران نخلستان در خیابان شهید مطهری و بیرون‌بر شهر غذا در خیابان سنگی روبه‌روی فروشگاه اتکا را امتحان کنید. پشیمان نمی‌شوید. ضمن این‌که رستوران سنتی قوام در خیابان ساحلی و روبه‌روی پارک شورا هم می‌تواند از گزینه‌های دیگر شما باشد. غذاهای سنتی و دریایی مثل ماهی شکم پر، پلومیگو، دال عدس، گمنه، قلیه ماهی هواداران پروپاقرصی دارند.

ساحل‌گردی و قایق‌سواری بر امواج خلیج‌فارس با قیمت هر نفر ۵ هزار تومان و بازدید از بافت تاریخی بوشهر که به چهارمحل معروف است از پیشنهادهای ما برای نوروزگردی است. موزه‌های مختلفی در بوشهر وجود دارد که برای دیدن همه آنها نصف روز کافی است. اول به موزه آبزیان دریایی و ادوات صیادی خلیج‌فارس در کوی خواجه‌ها بروید و بعد از آن سراغ موزه مردم‌شناسی در خیابان ساحلی جنب اداره امور اتباع و مهاجرین خارجی. موزه تاریخ طبیعی و تنوع زیستی در خیابان عاشوری مقصد بعدی شما خواهد بود. بازدید از موزه‌ها هنوز تمام نشده است، زیرا موزه دریانوردی بوشهر در منطقه نظامی سبزآباد باقی مانده. برای رفتن به این موزه از مسیر خیابان ساحلی زمان کمتری را صرف خواهید کرد. البته فراموش نکنید بعد از پایان خیابان ساحلی وارد خیابان دانشگاه خلیج‌فارس می‌شوید و کمی جلوتر و در سر راه خود در ضلع غربی فلکه رفاه در محله بهمنی با قبرستان انگلیس‌ها مواجه خواهید شد. این گورستان تعدادی از متجاوزان انگلیس است که در خلال حمله سوم ناوگان دریایی بریتانیا در جنگ جهانی اول به بوشهر توسط مبارزان جنوبی کشته شدند.

بعد از دیدن قبرستان مسیر را به سمت سه‌راه امامزاده ادامه بدهید تا به موزه دریانوردی برسید. در این موزه اولین ناو جنگی خلیج‌فارس که در زمان ناصرالدین‌شاه به ناوگان دریایی ایران پیوست و «پرسپولیس» نام داشت، نگهداری می‌شود. در مسیر بازگشت از موزه حتما سری به فرهنگسرای چاهکوتاهی‌ها و امامزاده عبدالمهیمن(ع) در همان نزدیکی موزه بزنید. فرهنگسرای چاهکوتاهی‌ها در واقع مدفن یکی از سرداران بزرگ قیام جنوب علیه استعمار است. شهید شیخ حسین خان چاهکوتاهی به همراه پسرش که در جنگ با استعمارگران به شهادت رسیدند.

یکی دیگر از اشخاص معروف دیار بوشهر که در اینجا مدفون است زنده‌یاد منوچهر آتشی شاعر نوپرداز دشتستانی و چهره ماندگار ادبیات ایران در سال ۸۴ است. اگر اهل خرید سوغاتی و صنایع‌دستی هستید رفتن به فروشگاه مرکزی صنایع‌دستی که در میدان امام(ره) زیر ساختمان معاونت صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی بهترین کار ممکن است، زیرا هم با صنایع‌دستی و دریایی متنوع و زیبایی که حاصل کار دست هنرمندان چیره‌دست بوشهری است، روبه‌رو می‌شوید و هم این‌که قیمت‌های تعاونی و بسیار خوب آن می‌توانید یک عالمه خرید کنید.

راهیان نور دریایی

برای روز دوم که در بوشهر هستید به بندر دلوار هم می‌توانید بروید که در فاصله ۲۵ کیلومتری بوشهر به سمت جنوب شرقی آن قرار دارد. در بندر دلوار خانه شهید رئیسعلی دلوار سردار سربلندی جنوب قرار دارد که به صورت موزه درآمده است. در این موزه با انواع و اقسام سلاح‌ جنگی زمان جنگ جهانی اول آشنا می‌شوید و یکی از اهالی دلوار با پوشش محلی و سنتی با صدای رسا و زیبا جنگ‌نامه‌خوانی می‌کند.

سفر راهیان نور دریایی به جزیره خارگ هم یکی از گزینه‌های شماست. این جزیره که به تعبیر جلال آل احمد دُر یتیم خلیج‌فارس نام گرفته است، در زمان جنگ تحمیلی مقاومت دلیرانه‌ای از خود نشان داد و اهالی و کارکنان شرکت نفت هرگز اجازه ندادند صادرات نفت از این پایانه‌ها قطع شود، به طوری که بیش از ۵ هزار بار هدف حملات موشکی و هوایی بعثیان قرار گرفتند، اما هرگز تسلیم نشدند. سفر به این جزیره با شناورهای مسافربری سپاه پاسداران همراه با بیان خاطره‌های رزمندگان از جنگ‌های دریایی در طول مسیر و گشت یک‌روزه در این جزیره مرجانی و پر از آهو می‌تواند جزئی از سفر نوروزی شما باشد.

پایان سفر؛ جنوب بوشهر

در مسیر خروج از ناحیه مرکزی استان بوشهر، شهرستان تنگستان اولین جایی است که به آن وارد می‌شوید. بخش ساحلی تنگستان دارای مردمان خونگرم و مهمان‌نواز و حماسه‌سازانی است که در قرون گذشته اجازه هرگونه تجاوز بیگانگان به آب‌وخاک کشورمان را ندادند. شغل بیشتر آنها با دریا گره خورده است یا ماهیگیرند و روزی خود را با تورهای دستباف از اعماق دریاها طلب می‌کنند یا به امید کسب روزی حلال با لنج‌های چوبی و فایبرگلاس، سفرهای چندماهه به آن سوی آب‌ها دارند.

در مسیر رسیدن به اهرم، مرکز شهرستان تنگستان با انواع مزارع تنباکو مواجه می‌شوید. چشمه آبگرم میراحمد اهرم یکی از نقاط پرگردشگر در ایام نوروز است که برای شفای بیماران دارای مشکلات جسمی توصیه می‌شود در این آبگرم طبیعی تنی به آب بزنند. علاوه بر این قلعه زائرخان اهرمی از سران نهضت جنوب علیه استعمار انگلیس در مرکز شهر اهرم و تفرجگاه‌های سرسبز خائیز هم می‌تواند محور گردش شما در تنگستان باشد.

بعد از تنگستان نوبت به دیار عالم پرور و دیار فایز دوبیتی سرا می‌رسد. شهرستان دشتی به مرکزیت خورموج در مسیر شهرستان‌های جنوبی استان قرار دارد. در خورموج حتما سراغ قلعه محمد خان دشتی شاعر پرآوازه این دیار بگیرید و برای بازدید از آن وقتی کنار بگذارید، چون این روزها حسابی بازسازی شده و رخت نو بر تن کرده است. البته بازدید از گنبد نمکی جاشک هم خالی از لطف نیست، زیرا تنها رشته‌کوه نمکی جهان است با طبیعتی بکر و زیبا که شوری خاصی به سفر نوروزی شما می‌دهد. البته رفتن به آنجا بدون راهنما اصلا کار درستی نخواهد بود.