شریانی حیاتی که از آن بهعنوان تحولی در حوزه ترافیک یاد میشود. عبورش از مناطق شمالی و جنوبی ترافیک را به حداقل رسانده و رفتوآمد را برای شهروندان آسان کرده است. مزیتهایش زیاد و بر کسی پوشیده نیست، اما شکلگیری همین بزرگراه عریض و طویل، دردسرهای زیادی داشته که شاید کمتر از آن مطلع باشیم. مهمترین آن تخریب املاکی است که لقب ملک معارض به آنها داده شده و چون در مسیر بزرگراه قرار داشتند ناگزیر جای خود را به این شریان عریض و طویل دادند.
تخریب بعضی از آنها به قدری پیامد منفی داشت که گاهاً منجر به برهم خوردن نظم ساختار شهری شده و مشکلات زیادی را برای اهالی ایجاد کرده است. مصداق بارز این تغییر و تحولات، تخریب مدرسه حوریاست که بخشی از فضای آن به ساخت بزرگراه اختصاص داده شده و در باقیمانده زمینش جایگاه سوخت ساخته شد. واقع شدن جایگاه سوخت در دل بافت مسکونی و دیوار به دیوار هنرستان «کمال وجودی» این روزها تبدیل به معضلی شده که صدای اعتراض شهروندان را تا شورایشهر هم برده است.
اما از قرار معلوم نوشتن شکواییهها خیلی کارساز نبوده چراکه مسئولان شهری هنوز نتوانستهاند به دعوا و کشمش بین شرکت پالایش فراوردههای نفتی و اداره آموزش و پرورش فیصله دهند.
هنرستان «کمال وجودی» کنار بزرگراه شهید محلاتی، درست جایی که بزرگراه امام علی(ع) از منطقه ۱۴ میگذرد قرار دارد. دیوار به دیوارش پمپ بنزین کوچکی است که مشکلات زیادی را برای اهالی به وجود آورده است. دیدن آن در کنار مدرسه هر رهگذری را به فکر وا میدارد چرا پمپ بنزین در کنار مدرسه قرار گرفته و چطور شهرداری اجازه ساخت آن را صادر کرده است. بالای در طوسی رنگ مدرسه تابلویی وجود ندارد که سال ساخت مدرسه را نشان دهد اما اینطور که اهالی میگویند، قدمتش به سال ۱۳۴۹ برمیگردد.
ساعت ۱:۳۰ عصر را نشان میدهد و تا زمان تعطیلی مدرسه نیم ساعتی فرصت دارم. گشتی در محله زده و از اهالی پرسوجو میکنم. «کاظم راسخی» یکی از کاسبان محله و صاحب اغذیهفروشی است. دلخور از این همسایه ناخوانده، میگوید: «ساخت این پمپ بنزین غیراصولی است. در کجای دنیا پمپ بنزین را دیوار به دیوار مدرسه میسازند. بعضی از کارگران اینجا رعایت نکات ایمنی را نمیکنند. چند روز پیش داشتم رد میشدم دیدم که یکی در حال سیگار کشیدن است. به او تذکر دادم و به جای اینکه نکشد با لحنی تند گفت به شما ربطی ندارد.»
- استنشاق بوی آزاردهنده بنزین
«اعظم سلطانی» شهروند دیگری است که فرزندش در این مدرسه درس میخواند. میگوید: «شما خودتان را جای پدر و مادرهای این بچهها بگذارید. وقتی پسرم به مدرسه میرود تا وقتی برگردد حالم بد است. یک جرقه میتواند جان ۳۰۰ دانشآموز و ۵۰ تا ۶۰ معلم را به خطر بیندازد. باید حتماً اتفاقی بیفتد که مسئولان به فکر راه چاره بیفتند.» حق با اوست. جای شگفتی است که مدیریت شهری منطقه ۱۴ چطور اجازه ساخت چنین مکانی را در همسایگی یک مدرسه داده است.
از خطر حریق که بگذریم استنشاق بوی آزاردهنده بنزین سردرد و سوزش چشم به همراه دارد. از حضور در آنجا سینهام به خس خس افتاده و سرفه امانم نمیدهد. «رمضانعلی نادری» دبیر شورایاری محله صاحبالزمان(عج) فرد سومی است که از وجود جایگاه سوخت گله میکند. او میگوید: «بعد از تخریب مدرسه قرار بود شهرداری زمین را تبدیل به فضای تفریحی و لچکی فضای سبز کند. در واقع منتظر این اتفاق بودیم. اما به جای آن پمپ بنزین سبز شد. کارشناس آتشنشانی حریم امن جایگاه سوخت را ۱۵۰متر اعلام کرده و اگر دقت کنید میبینید حریم امن این جایگاه ۲۰ سانتیمتر هم نمیشود. در واقع یک دیوار بین مدرسه و پمپ بنزین قرار دارد.»
- ورود از بزرگراه ممنوع
مشکل جایگاه سوخت به بوی نامطبوع بنزین و خطر حریقی که دانشآموزان را تهدید میکند، خلاصه نمیشود. نامناسب بودن ورودی و خروجی جایگاه معضل دیگری است که نادری به آن اشاره میکند. او میگوید: «سازنده این پمپ بنزین کنار بزرگراه شهید محلاتی، ورودی تعریف نکرده و رانندهها برای ورود به جایگاه باید وارد رمپ شمالی بزرگراه امام علی(ع) (خیابان تکیه اکبرآبادی شمالی) شوند و بعد کوچه صادقی که پشت دیوار مدرسه است را طی کرده تا بتوانند وارد جایگاه شوند. در واقع باید مدرسه را دور بزنند. تردد ماشینها از این مسیر خطرات زیادی را به دنبال دارد.» ماجرای هنرستان کمال وجودی تا امروز که ۲ سال از ساخت جایگاه سوخت میگذرد همچنان لاینحل مانده است. از قضا، صدای اعتراض اهالی و اولیای مدرسه تا شورایشهر هم رفته و مسئولان شهری همه توان خود را به کار گرفتهاند تا به این مشکل خاتمه دهند.
- مسئول واحد حقوقی اداره آموزش و پرورش منطقه ۱۴:
- مذاکرات ما بینتیجه بوده است
اداره آموزش و پرورش از ساخت جایگاه در همسایگی مدرسه دل پری دارد و بارها برای رفع مشکل با مسئولان شرکت پخش فراوردههای نفتی پای میز مذاکره نشسته است. «قباد میرزاده» مسئول واحد حقوقی اداره آموزش و پرورش منطقه ۱۴، اسناد و مدارک معتبری برای این دعاوی دارد. او میگوید: «بعد از مطلع شدن از ساخت جایگاه در همسایگی مدرسه اقدامات قانونی انجام دادیم تا مانع کار شویم.
چند ماهی هم کار متوقف شد. اما چه اتفاقی افتاد نمیدانم که دوباره شرکت پخش فراوردههای نفتی فعالیت عمرانی خود را از سر گرفت. روزانه در حدود ۹۰ هزار لیتر بنزین در این جایگاه جابهجا میشود. به غیر از خطر آتشسوزی، برخی دانشآموزان ما مشکل ریوی پیدا کردهاند. این مشکل را در شورای تأمین استانداری و شهرداری منطقه مطرح کردهایم اما هیچکدام از این ۲ نهاد پاسخگو نیستند. چندین بار والدین دانشآموزان قصد تحصن داشتند که مدیر مدرسه مانع از کار آنها شد. با توجه به آیین چهارشنبه آخر سال، وجود چنین جایگاهی به منزله بمب عمل نکرده است.»
- جوابیه
- معاون عمرانی شهردار منطقه ۱۴:
- با کمک خیران مدرسه جایگزین میسازیم
شهروندان در همسایگی جایگاه سوخت ۲۶۰ با هنرستان کمال وجودی، مدیریت شهری منطقه را مقصر میدانند که چرا اجازه ساخت چنین فضای بحرانزایی را در کنار محیطی آموزشی داده است. برای دانستن چرایی آن سراغ «حبیب پوشپارس» معاون فنی و عمران شهرداری منطقه ۱۴ میرویم. او درباره واگذاری زمین کنار مدرسه به شرکت پخش فراوردههای نفتی میگوید: «یک جایگاه سوخت در محله اصفهانک تخریب شده بود و شهرداری برای جایگزینی آن باید قطعه زمینی را به شرکت پخش فراوردههای نفتی معرفی میکرد.
چند قطعه زمین در جایجای منطقه معرفی کرد اما کارشناسان شرکت پخش فراوردههای نفتی، زمینی جنب مدرسه بود را انتخاب کردند. برای حفظ سلامت و امنیت دانشآموزان همه مسائل ایمنی را بررسی کردند. بعد هم اطمینان خاطر دادند که هیچ خطری دانشآموزان را تهدید نمیکند. بعد از تأیید شرکت پخش فراوردههای نفتی پیمانکاری از سوی شهرداری معرفی شد تا اقدامات عمرانی را به دست بگیرد. بعد از ساخت جایگاه، خانوادهها از همسایگی این مکان با مدرسه اظهار نگرانی کرده و شکایت به مدیر مدرسه بردند.» او ادامه میدهد: «با اعتراض خانوادهها اداره آموزش و پرورش شکایتنامهای به شرکت پخش فراوردههای نفتی ارسال کرد که این آغاز کشمکش بین این ۲ نهاد بود.
چون نامهها از طریق شهرداری پیگیری میشد، ما میانجی بین اداره آموزش و پرورش و شرکت پخش فراوردههای نفتی شدیم. هرکدام از این نهادها دلایل خود را دارند. شرکت پخش فراوردههای نفتی مدعی است کار غیرقانونی انجام نداده و حریم امن رعایت شده است. برای اثبات آن هم اسناد معتبری دارد. اداره آموزش و پرورش هم گلهمند است که با وجود چنین همسایهای سلامت و امنیت جانی دانشآموزان در معرض خطر است.» پوشپارس معتقد است اولیای مدرسه و دانشآموزان حق دارند نگران باشند. او متذکر میشود شهرداری منطقه ۱۴ برای رفع این مشکل در نظر دارد قطعه زمینی را تملک کرده و با کمک خیّران مدرسهساز، مدرسهای جایگزین بسازد.