دیدار نویسندگان چین با مخاطبان ایرانی در شهر کتاب مرکزی
شهر کتاب مرکزی، پنجشنبه ۵ اردیبهشت میزبان نویسندگان و شاعرانی از کشورهای چین و ایران بود. در این نشست ابتدا جائولی هونگ به همراه شمس لنگرودی به شعر خوانی و گفتوگو درباره شعر ایران و چین پرداختند.
جائو لیهونگ درباره شعر و ترجمه آن به زبانهای دیگر گفت: « شعر تحول شاعر است، به نظرم به این سوال نمی شود جواب قطعی داد. » وی درباره آشنایی با شعر شاعران کهن ایران گفت:« شاهنامه فردوسی را خواندهام به نظرم بسیار با شکوه بود و این نشانه تمدن و فرهنگ غنی ایران است. روح شعر لیبنگ شاعر ما با حافظ، شبیه هم هستند. و خوشحالم که اکنون شعر معاصر چین میتواند به زبان فارسی ترجمه شود. و بسیار خرسندم که مجموعه شعر خودم از چینی به فارسی ترجمه شده است و گفته میشود این اولین مجموعه شعری است که مستقیم از چینی به فارسی ترجمه شده است. »
پس از آن شعر پرواز توسط شاعر خوانده شد لی هونگ درپایان شعر گفت امیدوارم هر کسی که این شعر را می شنود پری در قلبش پرواز کند و در ادامه شعری به نام «سایه من» را خواند با این امیدکه هر انسانی سایهای واقعی داشته باشد و به دنبال شناخت سایه خود برود.
به گزارش روابط عمومی شهرکتاب مرکزی ، در ادامه بخش بزرگسال با عنوان «شعر در حرکت»، شمس لنگرودی با اشاره به حضور خود در چین، به شاعر چینی گفت:« شما گفتید هیچوقت فکر نمیکردید برای شعر به ایران دعوت شوید، من هم وقتی به چین دعوت شدم همین حس را داشتم؛ و این باعث خوشحالی و دلگرمی است که برای شعر به کشور دیگری دعوت شوی. »
لنگرودی در ادامه درباره امکان ترجمهپذیری شعر گفت:« این که میگویند شاعر شعر خائن است مزخرفی بیش نیست. اما ترجمه شعر بسیار دشوار است. من حتی وقتی میخواهم از گیلکی به فارسی ترجمه کنم سخت است. شعر بار فرهنگی، ایهام و گذشته را به همراه دارد. »
در ادامه لنگرودی که در حال چاپ کتابی به زبان اسپانیایی است، گفتوگوی خود و مترجم اسپانیایی زبانش را درباره ترجمه شعر لورکا نقل کرد:« به مترجم کتابم که به هردو زبان اسپانیایی و فارسی مسلط است گفتم درباره این که میگویند شاملو شعر لورکا را خراب کرده چه میگویی و او در جواب گفت تفاوتهایی جزئی دارد اما نه اینکه کاملا بی ربط باشد اما به عنوان فردی اسپانیایی که فارسی هم بلد هست باید بگویم ترجیح میدهم شعر لورکا را به فارسی بخوانم. »
لنگرودی درباره کتاب تازهاش به نام «کتاب موسیقی» گفت: اشعار این کتاب در ستایش سازهاست و برای نوشتن این اشعار سالها تاریخچه سازها را مطالعه کردم و چون همیشه مسئله اصلیام موسیقی بود سالها وقت گذاشتم، ساعتها به سازها نگاه کردم تا در نهایت بعد از سال ها ۳۹ شعر در مورد سازها سروده به کتاب تبدیل شد. این شاعر در ادامه شعر نی و سنتور از این کتاب را برای حاضران خواند.
در ادامه برنامه دکتر ابوالقاسم اسماعیلپور درباره ویژگیهای ادبیات کهن چین و شعر معاصر این کشور صحبت کرد.
در بخش کودک با عنوان «نشست دل درخشان» سائو ون شوان یکی از نویسندگان مطرح این کشور که در سال ۲۰۱۶ برنده جایزه هانس کریستین اندرسن(نوبل ادبیات کودک) شده و شوئه تائو به همراه سحر ترهنده، مهدی حجوانی، علی اصغر سیدآبادی نویسنده و علی اصغر محمدخانی مدیر بخش فرهنگی و بین المللی موسسه شهرکتاب حضور داشتند و درباره آثار این نویسندگان صحبت کردند.
شوئه تائو که برای اولین بار به ایران آمده و پیشتر از طریق فیلمهای ایرانی با آن آشنا شده گفت:« ایران مثل فیلمهایش زیباست و حتی از فیلمهایش زیباتر است و خوشحالم که کتابم اکنون در دست کودکان ایرانی و چینی است. »
در ادامه مهدی حجوانی مترجم کتاب« از این سر تا آن سر رودخانه» درباره ویژگیهای این اثر گفت:« این کتاب برای بچههای ۱۲ سال به بالاست و برخی از تکنیکهای بزرگسالانه در آن به کار رفته از جمله پایان باز، گرچه حدس زده میشود که نویسنده میخواهد چه بگوید اما از خطر پند و شعار به دور مانده. شخصیتهای قصه مطلق نیستند، داستان خانوادهای متزلزل را به تصویر کشیده، پدر خودخواه، و مادری که در طرف دیگر رودخانه است و بین پدر و مادر شکرآب است و بچه در این میان نقش واسط را برای این خانواده متزلزل بازی می کند. »
نویسنده این اثر درباره کتابش گفت:« مخاطب من نوجوانان و حتی جوانان هستند. میخواهم در داستانم نوجوانان مفاهیم زندگی را یاد بگیرند و برای ساختن انسانیت و جنبههای اخلاقی از آن کمک بگیرند این داستان پر شده از مفاهیم زندگی. در داستانهایم به عقلگرایی میپردازم و میخواهم نشان دهم که در نهایت این عقل است که غلبه میکند. »
مهدی حجوانی درباره علت انتخاب و ترجمه این اثر گفت:« ادبیات کودک دیگر مثل قبل همراه پایان خوش نیست. دنیای امروز پر از مخاطرات است و بچهها در آن حضور دارند و آسیب میبینند. نکته مهم که مرا جذب کرد، نقش آفرینی کودک در کتاب بود. کودک در اینجا تماشاگر نیست و نقش ایفا میکند. »
علیاصغر سیدآبادی نویسنده کتابهای کودک در ابتدا با اشاره به فعالیت ۷ سالهاش درفهرست لاکپشت پرنده گفت:« در این سالها تقریبا جدیدترین کتابهای منتشر شده در آمریکا و اروپا در ایران ترجمه شده و در سالهای اخیر بازار کتاب فراتر رفته و شاهد ترجمه کتاب از ژاپن، کره و... بودهایم.
او با مقایسه تفاوت مفاهیم در این فرهنگها گفت:« به عنوان مثال درکشورهای غربی درباره مرگ کتاب نداریم و در مورد مرگ کسی کتاب نوشته میشود در حالیکه در کتابهای شرقی درباره مفهوم مرگ گفته میشود. مثلا درکتابهای چین به طبیعت توجه میشود که در فرم و شکل روایت تاثیر میگذارد. باید توجه داشت که زبان کودکان زبان اشیاست نه مفاهیم. زبان آنها زبان مصداقهاست. »
سیدآبادی در ادامه درباره نقدی که بر کتابهای ایرانی و چینی بیان میشود گفت:« پرگویی ایرادی است که به آثار ما و چینیها وارد میشود. داستانها به لحاظ حجم، حجیم هستند چون بر کلمه متکی هستیم. در حقیقت این یک ویژگی است و تصویر نقش تزئینی دارد. اما در سالهای اخیر چینیها کتاب را محمل گفتگو کردند و از تصویرگران کشورهای دیگر بهره گرفتهاند که چند تصویرگر ایرانی هم در این کار مشارکت داشتهاند. » وی در ادامه با امید بر ادامه این همکاری گفت:« امیدوارم این مبادلات کمک کند تا با توجه به اشتراکات فرهنگی شاهد اتفاقات بیشتری از این دست باشیم و گفتگوی شرقی-شرقی اتفاق بیفتد. »
علی اصغر محمدخانی مدیر بخش فرهنگی و بین المللی موسسه شهرکتاب درباره ادبیات کلاسیک چین و ادبیات کلاسیک ایران صحبت کرد. وی در ادامه صحبتهایش به آشنایی ایران با تاریخ، فلسفه و فرهنگ چین از طریق آثار ترجمه شده اشاره کرد و گفت:« ما تا کنون ادبیات معاصر چین را از طریق غرب شناخته بودیم و ارتباط مستقیم با ادبیات معاصر این کشور نداشتیم، مسئله فعلی ما ترجمه مستقیم این نوع ادبیات است و در مورد ترجمه آثار ایرانی به چین نیز برنامههایی داریم. »
در انتهای برنامه نویسنده کتاب «پر» که پیشتر نامزد دریافت نشان لاکپشت پرنده بود، به همراه سحر ترهنده مترجم این اثر با مخاطبان خود درباره این کتاب صحبت کردند و نویسنده ابراز امیدواری کرد که دیگر آثار او به زودی به فارسی منتشر شود.
ترهنده درباره انتخاب این اثر گفت:« خوشحالم در کنار نویسنده این اثر نشستهام که در سال ۲۰۱۶ برنده نوبل ادبیات کودک شده است. در سال ۲۰۱۴ که خودم داور اندرسن بود، کار تصویرگری به نام «راجرملو» را بسیار دوست داشتم. و وقتی کتابهای طوطی راهاندازی شد و کتاب پر را دیدم که تلفیق تصویرگری راجر ملو و نویسندگی سائو ون شوان بود بی درنگ برای گرفتن کپی رایت اقدام کردیم و این کتاب را که کار مشترک و درجه یک این دو نفر است ترجمه کردم. »
در ادامه این برنامه، نویسنده کتاب پر و مترجم پر به همراه کودکان به تماشای نمایش عروسکی برپایه این اثر به قلم منوچهر اکبرلو با کارگردانی اکرم ابوالمعالی نشستند.