باعث ازدحام و ترافیک سنگین در خیابان وزرای تهران در پایان هفته شد. هفته گذشته برای تعداد زیادی از مالکان خودروهای شخصی و تاکسیهای عمومی پیامکی ارسال شد با این مضمون که «... سرنشین/ راننده خودرو شما مرتکب جرم کشف حجاب شده است لذا بهمنظور جلوگیری از تکرار جرم به شما تذکر داده میشود.
پلیس امنیت اخلاقی ناجا». همچنین پیامک دوم از سوی پلیس امنیت اخلاقی ناجا برای تعدادی از رانندگان ابلاغیهای بود برای مراجعه: «مالک خوردو شماره... ه. در خودرو شما جرم کشف حجاب صورت گرفته است. لذا ضمن اخطار مبنی بر عدمتکرار، ابلاغ میگردد حداکثر ظرف ۷۲ساعت جهت رسیدگی به پلیس امنیت اخلاقی محل سکونت خود مراجعه نمایید. »
همین مسئله باعث شد تا مرکز پلیس امنیت اخلاقی ناجا در خیابان وزرا شاهد ازدحام و ترافیک زیادی از رانندگان خانم و آقا در ساعات ابتدایی صبح پنجشنبه شود؛ افرادی که با سؤالات بسیار به ساختمان مشهور به وزرا مراجعه کرده بودند تا متوجه شوند که اصلا با چه اسناد و مدارکی به آنها جرم بیحجابی داده شده است و حالا تکلیف آنها چیست؟
اما ازدحام مردمی بهقدری زیاد شد که در نهایت مسئولان این مرکز تصمیم گرفتند تا برگههای تعهد را در خیابان بین مراجعهکنندگان توزیع کنند تا بعد از امضای این برگه، افراد حاضر در محل به نوبت فراخوان شده و ادامه تعهد نهایی در داخل ساختمان از این افراد گرفته شود. پیامکهای پلیس در حالی برای تعداد زیادی از افراد ارسال شده که ظاهرا هیچ مستندات قانونی همچون تصاویر و یا عکسهای دوربینهای راهور پشت این پیامکها وجود ندارد و به گفته رئیس پلیس تهران بزرگ، سردار حسین رحیمی، صرفا با توجه به مشاهدات نیروهای پلیس و با چشمان غیرمسلح انجام شده است.
- تخلف بیحجابی برای مسافر تاکسی عمومی
مهدی. ح، یکی از افرادی است که این پیامک برای او ارسال شده است اما نکته جالب ماجرا درخصوص مهدی این است که او راننده تاکسی است و بهدلیل شغلی که دارد، افراد زیادی از هر طیفی را در داخل شهر جابهجا میکند. وی میگوید: چهارشنبهشب پیامکی مبنی بر اینکه در داخل خودروی من رعایت حجاب نشده و باید به پلیس امنیت اخلاقی مراجعه کنم، دریافت کردم. با توجه به اینکه خانواده من در حد متعارف جامعه حجاب را رعایت میکنند و به قانون حجاب در کشور احترام میگذارند، واقعا نمیدانم چه اتفاقی افتاده که این پیامک برایم ارسال شده است.
وی ادامه داد: من برای اینکه در تاکسی امنیت داشته باشم، یک آیینه بزرگ در خودرو نصب کردهام که سراسر صندلی عقب را پوشش میدهد و به جز پشت سر خودم، مابقی صندلیها را کاملا میبینم و اگر فردی پشت سر من نشسته باشد و احیانا روسری و یا شال از سرش افتاده باشد، من متوجه نمیشوم کما اینکه اگر متوجه شوم به مسافر تذکر میدهم که حجابش را رعایت کند تا مشکلی برای من که راننده تاکسی هستم، پیش نیاید اما درنظر داشته باشید که شغل من رانندگی است و نه اینکه به افراد تذکر بدهم که حجاب دارند یا نه.
این راننده تاکسی میگوید: بعد از اینکه پیامک را مشاهده کردم، بلافاصله به پلیس ۱۱۰زنگ زدم و ماجرا را پرسیدم. اپراتور خانمی که جوابگو بود، به من گفت باید ظرف ۷۲ساعت به پلیس امنیت اخلاقی مراجعه کنم و تأکید کرد که ماشین من هم بهعلت این تخلف ۷۲ساعت در پارکینگ نگهداری میشود و بعد از یک تا ۲هفته با قید تعهد و دادن جرایم ماشین میتوانم ماشینم را آزاد کنم.
وی ادامه داد: پلاکهای تاکسی و خودروهای عمومی کاملا مشخص است و هر فرد عادی هم میتواند تشخیص دهد که پلاک خودروی عمومی و تاکسیها با پلاکهای خودروهای شخصی کاملا متفاوت است و افرادی که در داخل تاکسی نشستهاند، مسافر هستند. اینکه من بهعنوان راننده تاکسی بهعلت بدحجابی مسافرم جریمه شوم و یا مجبور به دادن تعهد شوم، واقعا انصاف نیست. من که نمیتوانم از بین مسافرانی که دارم گزینش کنم و براساس رعایتکردن یا رعایتنکردن حجاب آنها را به مقصد برسانم.
- هیچ مستنداتی برای تخلفم نیست
صدیقه. ر نیز فرد دیگری است که این پیامک برای وی ارسال شده است. وی با بیان اینکه خیلی از خودروی شخصیاش استفاده نمیکند، میگوید: زمانی که این پیامک برایم ارسال شد، یک هفته بود که از خودروی خودم استفاده نمیکردم و حتی در زمانی هم که در حال رانندگی هستم، حجابم را رعایت میکنم و چون کارمندم اصولا مقنعه و پوشش کامل دارم؛ اینکه در کجا و چه محل و چه ساعتی من به قانون حجاب بیمحلی کردهام و حجاب نداشتهام، برای خودم هم سؤال است و دوست دارم مدارک و مستندات پلیس را ببینم.
وی میگوید: پنجشنبه ساعت ۷و ۳۰صبح قبل از حضور در دانشگاه برای اطلاع از کم و کیف ماجرا به خیابان وزرا رفتم، تعداد افراد حاضر در جلوی ساختمان پلیس امنیت اخلاقی اینقدر زیاد بود که مسئولان مجبور شدند تا فرمهای تعهدنامه را بین مردم در خیابان پخش کنند تا کارها کمی زودتر راه بیفتد و براساس همان فرمها حاضران را چند نفر چند نفر به داخل ساختمان هدایت کنند.
وی ادامه داد: در فرمها عنوان شده بود که فرد متخلف تعهد میدهد که از این به بعد مراقب حجاب خود باشد، اما نکته جالب ماجرا اینجاست که پنجشنبه صبح پیامکهایی که روزهای گذشته از سوی پلیس امنیت اخلاقی برایمان ارسال شده بود، خودبهخود حذف شده بود و هیچ مدرکی برایمان باقی نمانده بود. این پیامک در حالی برای من ارسال شده بود که طی بیش از یک دهه گذشته من کاملا قوانین مربوط به راهنمایی و رانندگی را رعایت کردهام و افتخارم این است که تاکنون ریالی بهعنوان جریمه رانندگی برایم اعمال نشده است.
وی گفت: ازدحام در خیابان وزرا و مقابل ساختمان پلیس امنیت اخلاقی به حدی زیاد بود که تعداد زیادی از افراد تصمیم گرفتند تا بدون دادن تعهد کتبی محل را ترک کنند چراکه برای دادن تعهد باید ساعتهای متمادی در صف میایستادیم و به کارهایمان نمیرسیدیم.
- به پیامک معترضم
حسین. م نیز فرد دیگری است که بعدازظهر چهارشنبه گذشته پیامکی مبنی بر رعایتنکردن حجاب در خودروی شخصی برای وی ارسال شده و از او خواسته شده تا ظرف ۷۲ساعت به مرکز پلیس امنیت اخلاقی ناجا مراجعه کند. وی میگوید: زمانی که این پیامک برای من ارسال شد، بسیار تعجب کردم چراکه خانم من کاملا محجبه و چادری است و امکان ندارد فرد بدون حجابی را در خودروام سوار کرده باشم. ارسال این پیامک برای من بدون اینکه هیچ مستندات قانونی برایش وجود داشته باشد، خیلی عجیب است.
وی میگوید: صبح پنجشنبه قرار بود برای رسیدگی به این پیامک به خیابان وزرا بروم اما با اخباری که در شبکه مجازی دیدم، متوجه شدم که ازدحام زیادی در مقابل ساختمان پلیس امنیت است و تصمیم گرفتم تا روز دیگری به این محل مراجعه کنم. وی میگوید: با اطلاعات حقوقی محدودی که من دارم، بعید میدانم بدون داشتن مستندات بتوان فردی را اجبار به دادن تعهد کرد. هر چند من به قانون احترام میگذارم و به مرکز پلیس میروم اما کاش اقدامات پلیس با مستندات همراه بود تا حرف و حدیثی بهدنبال نداشته باشد.
بسیاری از کسانی که برای آنها پیامک ارسال شده است، این سؤال را دارند که چه نظارتی اصلا روی تشخیص بدحجابی و بیحجابی مأموران پلیس وجود دارد و اگر فردی از روی سلیقه شخصی و یا لجاجت و... اقدامی انجام داده باشد، چگونه تخلف او مشخص میشود؟
- اقدام پلیس بازدارنده نیست
در این رابطه، طیبه سیاوشی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه اقداماتی مثل ارسال پیامک عدمرعایت حجاب در خودرو برای افرادی که مرتکب این تخلف شدهاند و گرفتن تعهد کتبی از آنها، نمیتواند عامل بازدارندهای در این خصوص باشد، گفت: این اقدامات بیشتر اقدامات سلبی و انتظامی است چراکه باید قبل از شروع به این اقدام فرهنگسازی و بعد اقدامات انتظامی و سلبی را شروع کنیم. او به همشهری گفت: در گذشته نیز بارها شاهد اقداماتی از این قبیل بودهایم که تداوم چندانی نداشتهاند و بعد از مدتی که از اجرای آن میگذشت یا کمرنگ میشد و یا بهدست فراموشی سپرده میشد.
در زمانهایی که امثال این پیامکها به افراد ارسال میشود، این موضوع به اذهان متبادر میشود که شرایط ناامن است و احساس ناامنی در بین افراد جامعه شکل میگیرد اما چون بعد از مدتی این شرایط ادامه پیدا نمیکند و تداوم ندارد، قاعدتا تأثیرگذاری خود را از دست میدهد. وی با بیان اینکه اقدامات سلبی هم که در کشورمان از سوی نهادهای مختلف اجرایی میشود مدتدار نیست، گفت: اگر این اقدامات تداوم پیدا کند، جامعه به سمت دوقطبیشدن پیش میرود. با وجود این نباید تصور کرد که به بهانههای مختلف نباید قانون را رعایت کرد ولی اینکه افراد به بهانه رعایت نکردن حجاب احضار شده و تعهد کتبی از آنها گرفته شود، به نوعی اشتباه است و هیچ نقطه قوت و تأثیرگذاریای برای آن نمیتوان متصور شد. به همین دلیل است که عقیده دارم ابتدا باید بحث فرهنگسازی را جدی بگیریم.
سیاوشی ادامه داد: پلیس قرار است فضای امنیت اجتماعی را برای تمام افراد در کشور بهوجود بیاورد اما اینکه گفته میشود هر فردی داخل خودرو باشد، خواه خودروی تاکسی باشد یا خودروی شخصی و به صرف بیحجابی سرنشین خودرو، راننده به مرکز پلیس امنیت اخلاقی احضار میشود، چندان کار کارشناسیشدهای نیست، چراکه فردی که مثلا راننده تاکسی است و مسافر وی در صندلی عقب بیحجاب میشود و چند دقیقه بعد هم از خودرود پیاده میشود را نباید بهصرف بیحجابشدن مسافرش جریمه کرد و بهتر است در قالب و روند دیگری این مسئله پیگیری شود.
به گفته عضوکمیسیون فرهنگی مجلس، با توجه به شرایط بد اقتصادی که مردم در آن هستند و زندگی سختی را تجربه میکنند، باید راهکار دیگری غیر از این تعهدات و جریمهها و... برای موضوعات فرهنگی و اعتقادی درنظر گرفته شود تا مشکل دیگری به مشکلات کشور و مردم اضافه نشود.
- نظر رسمی پلیس درباره پیامکها
- برخورد با کشف حجاب در خودروها ادامه دارد
درحالیکه اعتراضات زیادی نسبت به نداشتن مستندات پلیس درخصوص رعایتنکردن حجاب در خودروها وجود دارد، با این حال، رئیس پلیس پایتخت از تداوم برخورد پلیس با بدحجابی و بیحجابی در خودروهای شخصی خبر میدهد. سردار حسین رحیمی عصر پنجشنبه در گفتوگو با ایرنا با بیان اینکه پلیس مطابق قانون موظف است با هر اقدام غیرقانونی برخورد کند، افزود: مأموران پلیس در سطح شهر خودروهایی که در آنها کشف حجاب میشود، شناسایی و با آنان برخورد میکنند.
وی با بیان اینکه رصد خودروهای حامل افراد هنجارشکن با چشمان غیرمسلح انجام میشود، گفت: پلیس البته اظهارات کسانی را که نسبت به این اتهام اعتراضی داشته باشند، شنیده و درصورت اثبات بیگناهی آنان مشکلی برای این افراد به وجود نمیآید. رحیمی با بیان اینکه این پیامکها فارغ از اینکه اقدام به کشف حجاب ازسوی چهکسی در خودرو انجام شده باشد، برای مالک خودرو ارسال شده است،
افزود: ممکن است کسانی که کشف حجاب کردهاند، مسافر باشند اما پلیس امنیت اخلاقی در این زمینه راننده خودرو را میشناسد. کسانی که پیامک را دریافت کردهاند، پس از مراجعه به پلیس امنیت و ارائه یک تعهد کتبی مرخص میشوند و درصورتی که برای بارهای بعدی این اقدام در خودروی آنان مشاهده شود، نسبت به تشکیل پرونده و ارسال آن به مراجع قضایی اقدام میشود.