در کنار این تغییرات، مشخص بود که برخوردهای دستوری و خشن مثل گشت ارشاد ناکارآمد شدهاند و روزبهروز بر ضدیت با این روشها افزوده شد. در گزارش سال۹۷ مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی مشخص شد که نگرش مردم نسبت به حجاب تغییراتی داشته و مخالفت با گشت ارشاد افزایش پیدا کرده است. این گزارش و تحقیقهای مشابه دیگر هم تأیید کردهاند که گزینه اصلاح سیاستهای حجاب باید در دستور کار قرار گیرد. اما از آن طرف هرگز راهبرد و الگوی جدیدی در این زمینه ارائه نشده است.
علاوه بر اینکه گشت ارشاد در نهادینه کردن یک نوع پوشش و مد نتوانست موفق عمل کند، قانون ساماندهی مد و لباس مصوب سال۱۳۸۵ در مجلس شورای اسلامی نیز که با هدف ایجاد هنجاری واحد برای عرضه پوشش و مد در سراسر ایران تدوین شده بود، به اهداف خود دست نیافت.
در اینباره طیبه سیاوشی- نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون فرهنگی- به همشهری میگوید: نمیتوان صرفاً با قانونگذاریهای دستوری در حوزههای فرهنگی، پیروی از یک الگوی واحد را برای جامعه تجویز کرد. بهدنبال تصویب قانون مد و لباس در سال ۱۳۸۵یک کارگروه مد و لباس هم تشکیل شد. قرار بود این کارگروه وضعیت مد و لباس را در ایران ساماندهی کند که متأسفانه کاملاً در این زمینه ناموفق بود.
- مردم طراحیهای متنوع میخواهند
رئیس کمیته زنان، ورزش و جوانان ادامه میدهد: هر سال نمایشگاه و جشنوارههای مد و لباس از سوی کارگروه مد و لباس برگزار میشود، تلاشهایی هم میکنند اما این لباسها و مدهایی که آنها طراحی میکنند، تنوع لازم را ندارد و مورد تأیید جامعه قرار نمیگیرد. استقبال از طراحیهای این نمایشگاهها بسیار محدود است. در واقع این طراحیها در نهایت به مدهای بازاری تبدیل نمیشوند و مردم آنها را نمیخرند.
اما از طرف دیگر بهدلیل نبود نظارت دقیق و ناکارآمدی کارگروه مد و لباس، بعضی وقتها انتخابها هم از سر اجبار است. در این شرایط بازار یک نوع مد را تحمیل میکند. مثلا در یک فروشگاه که ۱۰۰مدل مانتو وجود دارد، ممکن است فقط یک مدل آن با سلیقه و حجاب انتخابی من جور دربیاید. اینکه اجازه دهیم بازار هم سلیقه مردم را هدایت کند، اشتباه است.
نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه موضوع مهم دیگر این است که قبل از تحریمها، واردات و قاچاق لباس به قدری زیاد بود که تولیدات داخلی قدرت رقابت را با آنها نداشتند، ادامه میدهد: الان در شرایط فعلی که واردات لباس سخت شده است، فرصت مناسبی است که حداقل کاری برای مد و لباس انجام و برای آن برنامهریزی شود. اما قطعاً باز هم الگوی واحد مورد پذیرش قرار نخواهد گرفت. مردم در نهایت خودشان انتخاب میکنند. کشور ما نظام سوسیالیست کمونیستی که نیست. هزاران مدل لباس، روسری، مانتو و چادر وجود دارد. همه آنها هم اسمش حجاب است.
- مدلهای جشنواره مد و لباس جذابیتی ندارد
سیاوشی در ادامه میگوید: کجسلیقگیهایی در حوزه لباس وجود دارد که گاهی فکر میکنم یک تعمدی در آن وجود دارد و حاضر نیستند غیرآن را بپذیرند. سیاستگذاران ۳۰سال است تلاش میکنند یک طرح و مدل را در بازار بفروشند اما موفق نمیشوند. اصرار بر این طراحیها باعث میشود که عملکرد آنها زیر سؤال برود. هر سال به جشنواره مد و لباس میروم و میبینم بعضی جوانها میگویند این مدلها برای ما جذابیتی ندارد.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس بیان میکند: یک موضوع خیلی مهم این است که وقتی میخواهیم یک نوع مد و لباس را تولید کنیم، باید به تاریخ، فرهنگ و عرف یک کشور و در کنار آن، به تحولات قرن اخیر توجه کنیم. اما متأسفانه هر بار یکی از این فاکتورها از قلم میافتد و سیاستگذاران در زمینه مد و لباس به آن بیتوجهی میکنند.
او درباره اینکه چه راهکاری برای ساماندهی مد و لباس میتواند جوابگو باشد، میگوید: الان کارگروه مد و لباس فقط با تعدادی محدود از طراحان کار میکند. باید همایشها و نشستهایی بگذارند و از همه دستاندرکاران عرصه مد و لباس درخواست شود در این زمینه همکاری کنند. از نظرات متنوع افراد باید استفاده کرد. با یک همافزایی میشود از طراحی لباس تا بازار فروش را در دست گرفت و چیزی را تولید کرد که متنوع باشد و سلیقه مخاطب را هم جلب کند.
متأسفانه در اینباره نه نیازسنجی میشود و نه مکانسنجی برای ارائه در بازار. میگویند ما میتوانیم یکی از قدرتهای اول در حوزه تولید پوشاک باشیم اما در این زمینه کمکاری میکنند. منافع و مافیاها فرصت عملکرد درست را گرفته است.
نظر شما