از این‌رو سؤالات فراوانی در زمینه دریافت مقرری و بیمه بیکاری از سازمان تأمین اجتماعی برایشان پیش می‌آید. «جهانگیر شاهواری» وکیل پایه یک دادگستری در این زمینه به سؤالات تعدادی از کارگران پاسخ می‌دهد.
- چه افرادی می‌توانند بعد از بیکار شدن از سازمان تأمین اجتماعی بیمه بیکاری دریافت کنند؟
به‌صورت کوتاه می‌توان گفت کارگری که تحت پوشش بیمه اجباری تأمین اجتماعی بوده و برخلاف میل و اراده‌اش بیکار شده و آماده به کار است می‌تواند از حمایت بیمه بیکاری برخوردار شود. به عبارتی فرد متقاضی دریافت بیمه کارگری باید شرایط ذیل را داشته باشد:
۱ـ مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی بوده و بیمه شده باشد، به استثنای افراد تحت پوشش بیمه صاحبان مشاغل آزاد و اختیاری
۲ـ به‌صورت غیرارادی از کار اخراج شده باشد که ضروری است ظرف مهلت ۳۰روز مراتب بیکاری و آمادگی خود را برای اشتغال به واحدهای کار و امور اجتماعی اطلاع دهد.
۳ـ تبعه کشورهای خارجی نباشد.
۴ـ مستمری بگیر، بازنشسته یا از کار افتاده کلی نباشد. با توجه به اینکه لازم است کارگر برای برخورداری از بیمه بیکاری آماده به کار باشد، لذا به نظر می‌رسد به هر دلیل که در زمان اخراج و ایام بیکاری قادر به کار در تخصص خود یا مشابه آن نباشد، واجد شرایط محسوب نخواهد شد.
۵ـ بیمه شده قبل از بیکار شدن حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد. به استثنای بیمه‌شدگانی که به علت بروز حوادث غیرمترقبه مانند سیل و زلزله بیکار می‌شوند که برای دریافت مقرری بیمه بیکاری، نیاز به داشتن حداقل سابقه پرداخت حق بیمه ندارند و حتی اگر در روز اول کار بر اثر این حوادث بیکار شوند می‌توانند مقرری بیمه بیکاری دریافت کنند.
- مدت زمان پرداخت مقرری برای افراد بیکار شده چقدر است؟
ماده ۷ از قانون بیمه بیکاری، حداکثر مدت پرداخت مقرری را برای مجردها ۳۶ ماه و برای متأهل‌ها و مکلفین ۵۵ ماه تعیین کرده است.
- در چه صورت می‌توان از بیمه بیکاری تا سن بازنشستگی استفاده کرد؟
در تبصره همان ماده در حمایت از افراد مسن در صورتی که سن آنها در زمان وقوع بیکاری ۵۵سال تمام و بیشتر باشد، به شرط عدم اشتغال به‌کار تا رسیدن به سن بازنشستگی می‌توانند از مقرری بیمه بیکاری بهره‌مند شوند.
- آیا به افرادی که واجد شرایط دریافت مقرری بیمه بیکاری تشخیص داده می‌شوند، در پایان هر سال عیدی تعلق می‌گیرد؟
خیر! هیچ‌گونه عیدی و پاداش به مقرری بگیران در طول دوره پرداخت تعلق نمی‌گیرد، زیرا به موجب قانون مقرری روزانه بیکاری ۵۵درصد متوسط مزد، حقوق یا کارمزد روزانه تعیین شده است که به ازای هریک از افراد تحت تکفل تا ۴ نفر ۱۰درصد به آن اضافه می‌شود و در هر حال مجموع مستمری پرداخت شده نباید از ۸۰درصد متوسط مزد یا حقوق او بیشتر و حداقل دستمزد کمتر باشد.
- آیا استفاده از بیمه بیکاری در کاهش حقوق بازنشستگی تأثیر دارد؟
بیمه بیکاری تأثیری در میزان محاسبه مزد بازنشستگی ندارد و در زمان دارا بودن شرایط بازنشستگی در تعیین مستمری به میزان پرداختی قبل و بعد بیمه بیکاری توجه شده و ملاک بازنشستگی قرار خواهد گرفت و حتی مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری در میزان سابقه مفید و مؤثر خواهد بود.