در روز «ایمنی حمل‌ونقل» با سردار «محمدحسین حمیدی» رئیس پلیس راه کشور درباره نقش رانندگان در حمل‌ونقل ایمن گفت‌وگو کردیم.
- سال‌هاست پرداختن به برنامه‌هایی با محوریت کاهش تصادفات در اولویت پلیس راهور قرار گرفته، اما متأسفانه هنوزدرصد زیادی از مردم جان خود را در تصادفات از دست می‌دهند. مشکل کجاست؟
برای رسیدن به حمل‌ونقل ایمن عوامل زیادی باید دست به دست هم بدهند. در حوزه راه، ایمن‌سازی جاده و ارتقای سیستم‌های نظارتی باید در دستور کار جدی قرار بگیرند. خودرو ایمن هم یکی دیگر از ملزومات کاهش تصادفات است که حوزه صنعت باید بسیار جدی‌تر در این خصوص عمل کند. اما ضلع سوم و البته مهم‌ترین ضلع این مثلث ایمنی عامل انسانی است؛ راننده‌ای که با رفتارهای ترافیکی پرخطر جان خود و عزیزانش را به خطر می‌اندازد هر چقدر هم که جاده ایمنی در اختیار داشته باشد و خودرو باکیفیتی سوار شده باشد باز هم خطرآفرین خواهد بود.
- براساس آمار، ۸۰درصد تصادفات، ناشی از خستگی و خواب‌آلودگی، سبقت و سرعت غیرمجاز و توجه نکردن به جلوست. چرا به‌رغم آموزش‌های متعدد، رانندگان همچنان به این موارد بی‌توجهند؟
متأسفانه آموزش‌های ما در حوزه آموزش و فرهنگسازی کوتاه و گذرا و بدون عمق است. به همین دلیل هم منجر به تغییر رفتار نمی‌شوند. ضمن اینکه قوانین ما نیز از بازدارندگی کافی برخوردار نیستند.
- تغییر قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی در سال ۱۳۸۹ و اعمال نمره منفی برای رانندگان متخلف، این بازدارندگی را ارتقا نداده؟
قطعاًیکی از نکات مهم و اساسی که به روند کاهش تصادفات جاده‌ای و متعاقب آن کاهش کشته‌ها در سال‌های اخیر منجر شد همین اصلاح قانون بود. ما در این اصلاح، میزان بازدارندگی جرائم را نسبت به گذشته افزایش دادیم؛ اما هنوز هم این افزایش بازدارندگی متناسب با نیازمان نیست. در کشورهای دیگر با راننده‌ای که با سرعت غیرمجاز کسی را کشته، مشابه قتل غیرعمد برخورد می‌شود. اما در کشور ما که خدمات بیمه‌ای خیال راننده‌ها را راحت کرده‌اند راننده‌ای که با سرعت غیرمجاز جان خود و دیگران را به خطر انداخته است فقط ۶۰ تا ۲۰۰ هزار تومان جریمه می‌شود! معلوم است که این‌گونه قوانین بازدارنده نیستند و نمی‌توانند منجر به تغییر رفتار رانندگان متخلف و خطرآفرین شوند.
- پس چاره چیست؟
ما برای عبور از شرایط فعلی نیاز به یک نظام ساختارمند داریم؛ نظامی که عالی‌ترین سطح اجرایی کشور در رأس آن قرار بگیرد و همه سازمان‌های مسئول از جمله صنعت خودروسازی، سازمان راهداری، پلیس راهور، نهادهای قانونگذار و... خود را نسبت به آن پاسخگو بدانند. اما تا رسیدن به این ساختار چاره‌ای نداریم جز اینکه از عامل انسانی بخواهیم با حوصله و تمرکز بیشتر، استراحت کافی و برنامه‌ریزی درست و اصولی جور سهم نهادها و سازمان‌های دیگر در ایمنی را هم بکشد تا جان خود و خانواده‌اش را حفظ کند.